پنجم اردیبهشت ۱۳۵۹- مداخله نظامی آمریکا در ایران، با انهدام و از کارافتادن چند فروند از هواپیماها و هلیکوپترهای آنها در صحرای طبس به شکست انجامید.
فرارو- عملیات طبس با نام عملیاتی عملیات پنجه عقاب در ارتش آمریکا، عملیاتی نظامی در ۵ اردیبهشت ۱۳۵۹ بود که توسط نیروی دلتا برای آزادسازی آمریکاییهای گروگان گرفتهشده توسط دانشجویان پیرو خط امام در تهران انجام شد. این عملیات نخستین تجربهٔ عملیاتی نیروی دلتا بود.
در پی ناکامی دولت ایالات متحده آمریکا در اعمال فشار سیاسی و اقتصادی برای آزادی گروگانهای آمریکایی در تهران که در ماجرای تصرف سفارت آمریکا بازداشت شده بودند، جیمی کارتر رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا دستور انجام عملیات آزادسازی را صادر کرد.
در ۵ اردیبهشت ۱۳۵۹ (۲۴ آوریل ۱۹۸۰) ۶ هواپیما و ۸ بالگرد آمریکایی برای آزادی ۵۳ گروگان در تهران وارد فضای پروازی ایران شدند. در هنگام اجرای عملیات با ورود به حریم هوایی ایران یکی از بالگردها در ۱۲۰ کیلومتری راور کرمان دچار نقص فنی شده و به اجبار فرود میآید و سرنشینان آن به بالگردی دیگر منتقل میشوند و همان بالگرد نیز دچار نقص فنی شده و به ناچار به ناو هواپیما بر بازمیگردد.
۶ هواپیما و ۶ بالگرد دیگر خود را به طبس رسانده و در تاریکی شب در منطقهای دور افتاده بدون متوجه شدن نیروهای نظامی ایرانی فرود میآیند. در حین سوختگیری یکی دیگر از بالگردها دچار نقص فنی شده و در مجموع در حالیکه هنوز عملیات آغاز نشده، ۳ فروند بالگرد از دست رفته بود؛ پس از تماس با مرکز عملیات، کارتر رئیسجمهور آمریکا دستور بازگشت نیروها را میدهد.
در هنگام برخاستن هواپیماها و بالگردها طوفان شن آغاز شده و یک هواپیمای سی۱۳۰ و یک بالگرد سیاچ-۵۳ به هم خورده و هر دو آتش میگیرند که در این حادثه ۸ نفر از نیروهای آمریکایی در آتش سوخته و ۴ بالگرد هم روی زمین باقی گذاشته میشوند، نیروها با ۵ هواپیما خود را به ناو هواپیمابر ناو نیمیتز میرسانند و بدینترتیب عملیات بهطور کامل شکست میخورد.
تصاویر، بقایای اجساد، بالگردها و هواپبماهای آمریکایی منهدم شده را نشان میدهند.
عکسها: ایرنا