
با وجود آنکه محمود احمدینژاد رئیسجمهوری تاکنون مدعی بود که طراحی پروژه منوریل در تهران ایده خود وی بوده و روی آن شخصا کار کارشناسی کردهاست، محمد خوشچهره رئیس فراکسیون مدیریت شهری مجلس در جدیدترین اظهار نظراعلام کرد که در دوره شهرداری احمدینژاد بهعنوان مشاور، منوریل را به وی معرفی کردهاست.
احمدینژاد که خود در رشته حملونقل شهری تحصیل کرده و روزگاری در کرسی استادی دانشگاه علموصنعت ایران، "ترافیکوحملونقل درونشهری" تدریس میکردهاست، اعتقاد دارد که در دوران حضورش در شهرداری تهران، شخصا به این نتیجه دست یافتهاست که قطار هوایی وسیلهای مناسب و مقرون به صرفه برای جابهجایی مسافران درونشهری و حل معضل ترافیک پایتخت است.
اکنون نیز رئیسجمهور و کابینهاش بزرگترین حامیان این پروژه هستند و علیرغم نظرات کارشناسان بر احداث منوریل حتی بدون مجوزهای قانونی لازم پافشاری میکنند.
خوش چهره: منوریل ایده احمدینژاد نبود با این حال محمد خوشچهره نماینده مردم تهران در مجلس، شب گذشته در گفتگو با رادیو گفتگو تاکید کرد: «در سالهای گذشته و زمانی که آقای احمدینژاد در شهرداری مشغول بود، من درشهرداری بهعنوان مشاوره درگیر کار بر روی گزینههای جایگزین در حملونقل عمومی شهر تهران بودم؛ آنزمان ایده منوریل را ما در سفری که با معاون حملونقل و برخی از مسئولان وقت شهرداری به اروپا داشتیم به ایشان منتقل کردیم. و البته با کار کارشناسی اعلام کردیم که منوریل نمیتواند بهعنوان اولویت حملونقل در نظر گرفته شود.»
وی با بیان این مطلب افزود: «منوریل همانطور که از اسمش معلوم است، یعنی ریلی که در هوا قرار دارد و بهعنوان وسایل حملونقل ترکیبی ریلی، مورد استفاده قرار میگیرد.»
نماینده تهران با اشاره به جنجالآفرینیهای دولت پیرامون این پروژه گفت: «به اعتقاد من یک تلقی مسئلهدار یا نامناسبی که ایجاد شده این است که بعضیها فکر میکنند، منوریل بهعنوان یک وسیله حملونقل باید اولویت حملونقل ریلی را در بر بگیرد؛ این در حالی است که هیچ جایی دنیا به این ترکیب نیست.»
مخالفان منوریل چه میگویند؟
به عقیده خوشچهره به دلیل عوارض و آلودگیهای سیستم ریلی، عموما گستره حملونقل ریلی را زیر زمین توصیه میکنند. براین اساس تاکید بر گسترش مونوریل، کاری غیرکارشناسی است.
سروصدا و آلودگی صوتی ناشی از حرکت منوریل یکی از علل اظهارشده از سوی مخالفان منوریل است. آنان میگویند که منوریل با هر حرکت خویش آلودگی صوتی فراوانی را برای تهران به وجود میآورد، اما مترو به دلیل زیر زمین بودن آن هیچ مزاحمت و سروصدایی را برای ساکنین اطراف مترو به وجود نمیآورد.
دیگر علت مخالفت آنان با احداث منوریل را میتوان آسیب دیدن بافت و نمای شهر دانست. کارشناسان معتقدند که مترو به بافت شهری پایتخت آسیبی نمیزند؛ چراکه از زیرزمین عبور میکند، درحالیکه منوریل وسیلهای است که به بافت شهر آسیبهای فراوانی وارد خواهد کرد.
بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که منوریل تنها برای شهرهای مسطح و بدون پستی و بلندی کارآمد است؛ در حالی که تهران شهری مرتفع است که در نقاط مختلف احداث منوریل را با مشکل مواجه خواهد کرد.
مخالفان منوریل در مقابل این پروژه پرهزینه، مترو را وسیله اصلی حملونقل دانسته و کارکرد آن را بسیار بیشتر و موثرتر از منوریل میدانند.
آنان معتقدند که با گسترش خطوط مترو، بهگونهای که در تمام نقاط تهران ایستگاه مترو یافت شود، تهران به یکی از کمترافیکترین پایتختهای دنیا تبدیل خواهد شد و به همین دلیل بایست بودجه منوریل را به گسترش خطوط مترو اختصاص داد.
طرفداران گسترش مترو بر این باورند که مترو قابلیت جابه جایی تعداد بیش از 500 نفر را در هر سفر دارد اما منوریل تنها 100 تا 150 نفر را می تواند در هر سفر خویش جابهجا کند.
اصرار دولت بر طرحی غیرکارشناسی
همزمان با آغاز جنجال دوباره احداث منوریل که از سویی معاون وزیر کشور به راه افتاد، رئیس فراکسیون مدیریت شهری مجلس تاکید کرد که «نسبت درنظرگرفتهشده از سوی دولت برای احداث و گسترش منوریل غیرضروری است.»
درحالی که در چند روز اخیر، مسئولان مختلف شهرداری و اعضای شورای شهر تهران، مخالفت خود را با احداث منوریل توسط دولت بدون اجازه نهادهای تصمیمگیری زیربط اعلام کردهاند، معاون عمرانی وزارت کشور از اجرایی شدن این طرح تا پایان سال خبر دادهاست.
مهدی هاشمی در حاشیه برگزاري "همايش نمونههاي ترافيكي استان تهران" بار دیگر بر اصرار دولت بر احداث منوریل تأکید کرد و ضمن تکرار مواضع دولت مبنی بر پاسخگو نبودن شرایط فعلی حملونقل برای شهروندان تهرانی، شهرداری تهران را به چالش کشید.
با این حال خوشچهره در این باره گفت: «باید تاکید کنم توسعه مترو میتواند به نفع کلانشهر تهران باشد و انشاءالله در یک فضایی صمیمی و دوستانه ما شاهد آن باشیم که سهم این وسیله حملونقل عمومی همانطور که مجلس به تازگی تصویب کردهاست افزایش یابد.»
وی افزود: «الان هفت درصد حملونقل برای مترو در نظر گرفته شده است که این رقم سه تا چهار برابر قابل افزایش است یعنی به صورتی شود که 30 درصد جابجایی ازطریق مترو با کمک منوریل انجام بشود.»
به اعتقاد این کارشناس مدیریت شهری ممکن است فیزیک خاک یا توپوگرافی گاهی اوقات اجازه ندهد که در زیر زمین برای ادامه مسیر مترو کار شود که آن وقت به صورت تحمیلی در همه جای دنیا، از خط هوایی یا منوریل استفاده میشود.
خوشچهره راه حل پایان بخشیدن به مناقشه دولت و مجلس را بهرهگیری ترکیبی منوریل و مترو دانسته و در این باره تاکید میکند: «منوریل میتواند بخش تکمیلکننده باشد که در حقیقت کریدورهای موازی و یا کریدورهای و حقلههای رهاشده را در بعضی نقاط به هم متصل کند؛ برای مثال فرض کنید در تهران از ایستگاه مترو صادقیه، مترو به یک نقطه مهم عزیمتی و سفر شهری مثلا فرودگاه، کشیدن مترو به لحاظ هزینهبری، عدم امکانات و فیزیک خاک ممکن نیست و این اجازه را نمیدهد درحالی که 10 تا 15 کیلومتر منوریل میتواند این دو حلقه را به هم وصل کند.»