
من مخالف ستاره دار شدن دانشجویان هستم و به هیچوجه برنمیتابم که دانشجو از حق تحصیل محروم شود. مسالهی تبعیض جنسیتی یا بومیکردن دانشگاهها به این شکل هم درست نیست و موجب محروم شدن بسیاری از استعدادها و پایین آمدن سطح نیروی انسانی در استانهای محروم میشود.
نخستوزیر دوران دفاع مقدس یکشنبهشب در دیدار با اعضای کمیتههای دانشجویی ستاد خود، برخوردهای نامناسب با دانشجویان را ناشی از اعتماد نداشتن به جوانان و دانشجویان دانست و افزود: اگر فکر کنیم دانشجویی که نسبت به مشکلات اعتراض میکند، نمیخواهد خیانت و به ارزشها پشت کند، هیچگاه گیتهای امنیتی را در دانشگاهها نمیگذاریم.
بیاعتمادی به دانشجویان، بیاعتمادی به کل ملت است
وی اضافه کرد: در چنین حالتی دانشگاه به مرکزی برای دادن ایده، نقد قدرت و وضع موجود تبدیل خواهد شد و در دوران انقلاب هم همین بود چرا که این مساله جزو رسالتهای دانشجویی است و در آن زمان هم بسیار مفید بود. ما باید به دانشجو احترام بگذاریم و به او اعتماد کنیم. جوانان و دانشجویان نمایندهی خانوادههای خود هستند و بیاعتمادی به آنها بیاعتمادی به جوانها نیست بلکه به کل ملت است.
انقلاب کردیم که شهروندان مساوی با حقوق برابر داشته باشیم
موسوی در پاسخ به پرسشی دربارهی بحث قومیتها، این مساله را یک فرصت قلمداد کرد و گفت: قومیتها برای ما تهدید نیستند، همانطور که در قدیم هم تهدید نبودهاند. قومیتها ظرفیتهایی برای ما دارند که اگر به آن توجه کنیم کشور بهتری خواهیم داشت؛ مثلا در مورد زبانها، هیچ زبانی نیست که بشود مثل یک موجود غیر زنده با آن برخورد کنیم چرا که زبان یک پدیدهی زنده است و نابودی زبان یعنی نابودی یک فرهنگ. اگر این نگاه مثبت را داشته باشیم، میبینیم که نه تنها با یک تهدید روبهرو نیستیم بلکه یک فرصت پیشروی ما قرار دارد. من در مورد مسالهی قومیتها متکی به قانون اساسی هستم و معتقدم که ما انقلاب کردیم که شهروندان مساوی با حقوق برابر در کشور داشته باشیم. بنابراین باید به سمت همان روحیه پیش برویم و بر روی این مساله پایداری کنیم.
مخالف ستارهدار شدن دانشجویان هستم و محرومشدن دانشجو از حق تحصیل را برنمیتابم
وی در ادامه در پاسخ به پرسش یکی از حاضران دربارهی مسالهی دانشجویان ستارهدار، گفت: من مخالف این هستم و به هیچوجه برنمیتابم که دانشجو از حق تحصیل محروم شود. مسالهی تبعیض جنسیتی یا بومیکردن دانشگاهها به این شکل هم درست نیست و موجب محروم شدن بسیاری از استعدادها و پایین آمدن سطح نیروی انسانی در استانهای محروم میشود. اگر عدم تعالی هم بین میزان ورود آقایان و خانمها به دانشگاه وجود دارد، باید به طور طبیعی برخورد کرد و اگر بخواهیم آمرانه برخورد کنیم مشکلات فراوانی پیدا خواهیم کرد.
ما برای حفظ کرامت انسانی و اعتقاد به آزادی انقلاب کردیم
نخستوزیر دوران دفاع مقدس، با بیان اینکه ما برای حفظ کرامت انسانی و اعتقاد به آزادی انقلاب کردیم، تاکید کرد: یکی از ارزشهای بنیادین ما آزادی است. من اصلاحطلبی هستم که به اصول مراجعه میکنم و یکی از این اصول، آزادی است. تنها در آزادی است که میتوانیم شاهد شکوفایی کشور، امید جوانان به آینده و حفظ کرامت انسانی باشیم.
تشکلهای دانشجویی باید به عنوان یک نعمت به حساب بیایند
موسوی در برابر پرسشی دربارهی تشکلهای دانشجویی و فعالیت آنها نیز، پاسخ داد: تشکلهای دانشجویی باید به عنوان یک نعمت به حساب بیایند. تکصدایی یکی از بدترین مسایلی است که ممکن است در یک کشور به وجود بیاید و ما باید عادت کنیم که فضای گفتوگو در کشور وجود داشته باشد. رسانهها در این زمینه میتوانند بسیار باشند به ویژه رسانهی ملی اگر واقعا بخواهد رسانهی ملی باشد باید به این مساله توجه کند. برنامههایی که فقط مونولوگ باشد و حاصل، یک نتیجه از پیشتعیین شده باشد، هیچ فایدهای ندارد.
در این جلسه از مهندس موسوی دربارهی نظر وی راجع به آیتالله طاهری در اصفهان پرسشی مطرح شد که موسوی، پاسخ داد: آیتالله طاهری یک مبارز تعیینکننده و مورد اعتماد و علاقهی حضرت امام (ره) بودند. ایشان یک روحانی بزرگ و از یاران امام (ره) بودهاند.
امروز از واژه عدالت بد استفاده میشود
در ادامه دربارهی نحوهی برخورد با شعار عدالت سوال شد که نخستوزیر دوران دفاع مقدس در پاسخ گفت: یکی از مشکلات ما این است که مفاهیم زیبایی را از محتوا تهی میکنیم. عدالت برترین فضیلت است ولی اگر آن را به صورت عوامفریبانه و ریاکارانه به کار بگیریم از معنا تهی کنیم حس بدی ایجاد میکند؛ اگر چه یقین دارم که مردم محتوای عدالت را قبول دارند و بخشی از اصول اعتقادی ماست. عدالت اگر درست اجرا شود آزادی هم از دل آن زاده میشود. چنانچه در دوران مشروطیت نمونه آن را شاهد بودیم. به نظر من امروز در سیاستهای مختلف از واژهی عدالت بد استفاده میشود.
بسیاری حرفها را فرو خوردم و دم نزدم
وی همچنین در بخش اقتصادی به 51 گزارهی مطرح شده در جلسه با اقتصاددانان طی چند روز گذشته اشاره کرد و گفت: جوسازی وسیعی راجع به اعتقادات اقتصادی بنده صورت گرفته است. در این 20 سال بسیاری حرفها را فرو خوردم و دم نزدم. مرا متهم کردند که سیاستهای دوران جنگ را اجرا خواهم کرد در حالیکه غیرعقلانی به نظر میآید که اقتصاد جنگی را در دوران غیرجنگ هم بتوان ادامه داد و در مورد فضای فرهنگی و سیاسی هم همینطور است.
موسوی ادامه داد: ضمن اینکه باید به دنبال سرمایهگذاری خارجی باشیم، در عین حال باید بدانیم که میهماندار سرمایهگذاری خارجی، بخش خصوصی ماست نه دولت. جذب سرمایههای خارجی ثبات اقتصادی و مدیریتی را در کشور طلب میکند. بانک مرکزی مهمترین نهاد پولی یک کشور است و در دنیا گاهی به مدیرانی در این عرصه برخورد میکنیم که مثلا 15 سال در پست خود مشغول فعالیت هستند و خدمت میکنند ولی متاسفانه در کشور ما در مدت چهار سال سه رییس بانک مرکزی و چهار رییس بانک ملی که بزرگترین بانک دولتی کشور است تغییر کرده و طبیعی است که در چنین شرایطی سرمایهگذاری خارجی در کشور صورت نخواهد گرفت.
ایدئولوژی مانع جذب سرمایهگذاری نیست
وی با بیان اینکه وقتی نمیتوانیم دورنمای روشنی برای جوانهای خودمان ایجاد کنیم نباید انتظار داشته باشیم که یک کمپانی خارجی این ریسک را بپذیرد و در اینجا سرمایهگذاری کند، افزود: راهحل این مشکل، ایجاد ثبات در سیاستگذاریها و نشان دادن این مساله به دنیاست که بازیگرهای اقتصادی ما بازی عاقلانهای را دنبال میکنند و سیاستهای آنها در خدمت اهداف و اغراض روزمره نیست. سرمایهی خارجی به زور به کشور نمیآید و وقتی فضای مناسبی نباشد، هر چه به دنبال این سرمایهها بدویم باز هم حاصلی نخواهد داشت. موفقترین کشورها در جذب سرمایههای خارجی دارای ایدئولوژیهای مختلف هستند؛ بنابراین ایدئولوژیها میتواند در جذب سرمایه موثر باشد به شرط آنکه کشورها برخورد درستی داشته باشند. ایدئولوژی مانع جذب سرمایهگذاری نیست، پس جرم این مساله را به پای اسلامی بودن نظام خودمان نسبت ندهیم.
تلاش برای دولتیکردن دانشگاه آزاد میتواند مشکلات زیادی بهوجود آورد
نخستوزیر دوران دفاع مقدس در ادامهی سخنانش به مساله دانشگاه آزاد اشاره کرد و گفت: من جزو موسسان دانشگاه آزاد هستم. آن زمان به پیشنهاد آقای هاشمی که به حق بیشترین سهم را در این زمینه داشت، این دانشگاه ایجاد شد. بحث بر سر این بود که از ظرفیتهای کشور استفاده شود و بر این اساس این کار شروع شد و در دوران دفاع مقدس از طریق برخی بخشها نظیر بنیاد مستضعفان به این مجموعه کمکهایی صورت گرفت. دانشگاه آزاد یک مجموعه عظیم است گرچه ممکن است انتقادهایی هم به آن وارد باشد. تلاش برای اینکه این مجموعه در اختیار دولت قرار بگیرد میتواند مشکلات زیادی به وجود بیاورد.
وی ادامه داد: اخیرا تعداد هیات موسسان این دانشگاه زیاد شده و گرایش به سمت تغییر اساسنامه وجود دارد که باید در شورای انقلاب فرهنگی تصویب شود. مشکل اصلی دانشگاه آزاد سیاسی شدن این بحث است که برای تصمیمگیری صحیح برای این دانشگاه بزرگ باید از این حالت خارج شویم.
در ادامه یکی از حاضران در جلسه پرسشهایی را درباره مسایل گوناگون مطرح کرد و از مهندس موسوی خواست که با صراحت پاسخ بگوید.
موسوی هم گفت: من صریح هستم و از عقاید خود رد نمیشوم و این یکی از ویژگیهای من است.
وی در ادامه اظهار کرد: در کشور غیر از منابع فراوان، منابع کمیابی نظیر ارز یا منزلتهای سیاسی و اجتماعی داریم؛ بنابراین باید با دقت و در جاهای خاصی آنها را به کار بگیریم. هرچقدر این منابع کمیاب در خدمت راهبردهای درازمدت به کار گرفته شود به نفع کشور خواهد بود و بالعکس هرچه این منابع در خدمت اهداف و اغراض روزمره باشند با مشکلات عدیدهای مواجه خواهند شد. چند میلیاردی که در مجلس بحث شده که به خزانه ریخته نشده چه شده است؟ اگر در یک راه علمی به کار گرفته میشد، الان در بهترین وضعیت خود بودیم اما متاسفانه بیشتر پروژههای اساسی که میتوانست چهره کشور را متحول کند، دچار وقفه شده است.
موسوی ادامه داد: مدیریتی که این پروژهها را اداره میکرد بیرون انداخته شده و افراد بیتجربه و سیاسی جای آنها را گرفتهاند؛ به طوری که مثلا یک نفر روزی رییس ایرناست و بعد، رییس خودروسازی کشور میشود و یک زمان دیگر هم در جای دیگری مشغول میشود.
یکی از دانشجویان خطاب به موسوی اظهار کرد که وقتی به شهر ما آمدید از واژههایی نظیر سلحشور و با غیرت استفاده نکنید چرا که خسته شدیم از اینکه فقط در حرف چنین مسایلی بیان میشود و موسوی در پاسخ گفت: چرا واژههای زیبایی مانند سلحشوری و ظلمستیزی را از خود سلب کنیم؟ باید این واژهها را خوب به کار ببریم. چرا این واژهها را واگذار کنیم؟ یکی از دلایل وضعیت فعلی ما این است که از این واژهها دست برداشتهایم و امروز یکی از مهجورترین واژهها، واژه عدالت است.
گاهی ماجراجوییها در سیاستخارجی مصرف داخلی و رایآوری دارد
نخستوزیر دوران دفاع مقدس در ادامه درباره مسایل سیاستخارجی کشور نیز گفت: درباره سیاستخارجی میتوانیم از اصولی تبعیت کنیم که به منافع ملی و حیاتی ما برمیگردد. مشکل امروز بر سر این اصل نیست که میخواهیم پایبند منافع ملی باشیم بلکه بر سر این است که گاهی حادثهجویی، ماجراجویی و حرکتهایی که میتواند مصرف داخلی و رایآوری داشته باشد به کار میگیریم و این مشکلاتی را به وجود میآورد.
برخوردهای تند و سروصدا کردن در دنیا را مناسب نمیدانم
موسوی با تاکید بر برخورد عاقلانه با مساله رابطهی با آمریکا افزود: برخوردهای تند و سر و صدا کردن در دنیا را مناسب نمیدانم و از قدیم هم چنین اعتقادی داشتم. در مورد مساله آمریکا با توجه به این مساله، تجربیات تاریخی خود را هم درباره این کشور نباید از یاد ببریم. مثلا زمانی که بر سر مساله افغانستان همه چیز خوب پیش میرفت، جورج بوش ایران را محور شرارت خواند. ما آدمهای باهوشی هستیم و باید گام به گام پیش برویم چرا که اگر اسیر احساسات شویم، پیش از هرگونه چانهزنی دست خود را رو و مشت خود را باز کردهایم.
مشکل ما بر سر افراط و تفریط هاست
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین با اشاره به برخی اعتراضات نسبت به رابطه سران ایران با سیدحسن نصرالله گفت: مشکل ما بر سر افراط و تفریط هاست. سیدحسن نصرالله باعث عزت ماست و آنچه مورد ایراد است، این است که آیا بقیه سیاستهای ما یک منظومه منطقی را میسازد یا نه؟ سیدحسن نصرالله، فرد دلاوری است و مقاومتهای او در خدمت منافع ملی ما هم هست و او فرزند طبیعی انقلاب اسلامی و امام است. مشکل ما مساله تناقضها و ندیدن بسیاری از منافعی است که در اطراف ما وجود دارد.
وی اضافه کرد: گاهی موضع تند در قبال کشورها و برخی مسایل میگیریم و در نتیجه مشکلاتی برای ما به وجود میآید و سپس میخواهیم در صدد جبران این مساله برآییم و اسیر افراط میشویم و میبینیم که از دل آن مثلا بحث دوستی با ملت اسراییل مطرح میشود یا نامهای که قابل پیشبینی بود، نمیتواند پاسخی داشته باشد، به سران کشورهای جهان داده میشود. مهمترین نهاد مسوول سیاستهای خارجی ما وزارت امور خارجه است اما دست این وزارتخانه امروز در مورد اکثر مسوولیتهای ذاتی خود خالی است و این دستگاه دیپلماسی ما، از این نظر تقلیل یافته است.
در هیچ کشوری فضای فرهنگی نمیتواند بهطور آمرانه اداره شود
رییس فرهنگستان هنر در بخش دیگری از سخنان خود به دغدغههای مربوط به فضای فرهنگی کشور اشاره و اظهار کرد: در هیچ کشوری فضای فرهنگی نمیتواند به طور آمرانه اداره شود. اگر به فضای آزاد فرهنگی احترام بگذاریم میتوانیم خلاقیتی را شاهد باشیم که در زمینههای مختلف حتی در زمینههای اقتصادی موثر باشد من به این مساله تعهد دارم و عمل میکنم.
در ادامهی این جلسه، پرسشی درباره انحراف از مسیر اصلاحات مطرح شد که موسوی در پاسخ گفت: ما نباید ظرفیت مردم را از بین ببریم. دانشجو در قدیم به دلیل پیوند با مردم قدرتمند بود و پیش از انقلاب انجمنهای اسلامی به همین دلیل قدرت پیدا کردند. نسل امروزی و نسل دانشجو باید به این پیوند پایبند باشد. اگر به جامعه برخورد کنیم خواهیم دید که درماندهترین فرد که از فضای سیاسی هم بسیار دور است به تمام شعارهای اصلاحطلبانه ضمن حفظ اصولی پایبند است و این یک سرمایهی بزرگ محسوب میشود.
وی ادامه داد: هیچ کس را نمیتوانید پیدا کنید که وقتی از او میپرسید آیا بستن دهنها یا روزنامهها خوب است، جواب مثبت بدهد. همین فرد در عین حال به اعتقادات قدسی، دین خود و شعارهای انقلاب حساس است. اول انقلاب در دورهای احساس کردیم که فرهنگ والا میتواند در کنار فرهنگ عامه در جامعه قرار بگیرد و قدرت زیادی تولید کند و در شرایط فعلی هم این مساله را صادق میدانم. من پیگیری اصلاحات را فقط در چارچوبی که بتواند پشتوانه عامه را پشتسر خود داشته باشد امکانپذیر میدانم و در این زمینه استوار و پایدار خواهم بود.
جو دانشجویی به مساله کرامت انسانی و حقوق بشر حساس است
نخستوزیر دوران دفاع مقدس در ادامه با بیان اینکه جو دانشجویی به مساله کرامت انسانی و حقوق بشر حساس است تصریح کرد: یکی از مهمترین ابزارهایی که در این زمینه در دست ماست، رجعت به قانون است حتی اگر به صورت اجرای صوری قانون باشد. ممکن است در جنبه محتوایی قانون مشکلاتی وجود داشته باشد و برای نیل به بهتر شدن آن مجبوریم از راه قانونی وارد شویم. این مساله باید در فضاهای دانشجویی باز شود و به سطح عامه جامعه برده شود. زمانی اگر گفته میشد تنها ده هزار دلار در دولت جابهجا شده است، قطعا آن دولت ساقط میشد ولی متاسفانه امروز بحث میلیاردها دلار مطرح است و آب از آب تکان نمیخورد.
رشد نخواهیم کرد مگر اینکه بزرگان کشور را فارغ از طبقه آنها پاس بداریم
وی با اشاره به برخی اعتراضات مطرح شده مبنی بر اینکه چرا خیابانی به اسم شهید خالداسلامبولی داریم ولی خیابانی به اسم دکتر مصدق در کشور نداریم اظهار کرد: باید بدانیم که ما رشد نخواهیم کرد مگر اینکه همه بزرگان این کشور را فارغ از طبقهی آنها پاس بداریم. کشوری که نتواند بزرگان خود را تقدیس کند یقینا مشکلاتی در خود دارند.
موسوی در بخش دیگری از سخنان خود به فعالیتهای انجمنهای اسلامی و تشکلهای دانشجویی اشاره کرد و گفت: ما باید انجمنهای اسلامی در دانشگاهها به صورت فعال داشته باشیم و انجمنهای دیگری که با غیر نام اسلامی هم میخواهند فعالیت کنند باید داشته باشیم. اگر این طور بود قطعا فضای بهتری میداشتیم اما آن زمان که بحث تصمیمگیری در این زمینه بود تصمیم بر این شد که انجمن اسلامی در دانشگاه باشد.
وی با تاکید بر حرکت به سمت داشتن یک فضای آزاد برای گفتوگو در جامعه یادآور شد: اول انقلاب در تلویزیون برنامههای مناظرهای اجرا میشد که شهید بهشتی یک پای این مناظرهها بود و به صورت آزاد با افراد مختلفی نظیر رهبر حزب توده یا دیگران صحبت میکرد. این مناظرهها ناشی از وجود یک گفتمان نیرومند در جامعه بود که افکار مختلف را بر میتابید. زمانی که حرکتهای مسلحانه در کشور آغاز شد متاسفانه این فضا کم کم تحتالشعاع قرار گرفت. امروز باید تلاش کنیم به سمت آن فضای آزاد پیش برویم و راهحل درست این است که به نسل جوان و دانشجوها اعتماد کنیم و با سوءظن با حرفهای آنها روبهرو نشویم.