باراک اوباما می گوید به مسکو گفته است که سست شدن عزم ایران در دنبال کردن برنامه اتمی اش، باعث می شود از نیاز به طرح آمریکا برای ایجاد سپر دفاع ضدموشکی در اروپای شرقی کاسته شود. اما او ارائه پیشنهاد معامله ای مستقیم با روسیه در این زمینه را انکار کرد.
رئیس جمهوری آمریکا به سوالی درباره گزارش روز سه شنبه نیویورک تایمز درباره نامه ای که اخیرا برای دمیتری مدودف رئیس جمهوری روسیه نوشته است پاسخ می داد.
آن گزارش تحت عنوان "اوباما در نامه ای محرمانه به روسیه پیشنهاد معامله می دهد" می گفت که آقای اوباما به آقای مدودف پیشنهاد کرد که در صورتی که دولت روسیه در متوقف کردن برنامه اتمی ایران به آمریکا کمک کند، آماده است تا برنامه گسترش سیستم دفاع ضد موشکی به اروپای شرقی را کنار بگذارد.
اما اوباما در ملاقاتی با گوردون براون نخست وزیر بریتانیا که درحال دیدار از واشنگتن است گفت گزارش نیویورک تایمز نامه او را "با دقت توصیف نمی کند" و افزود: "آنچه من در نامه گفته ام همان چیزی است که علنا بیان کرده ام، که این است که هدف (سیستم) دفاع موشکی که درباره استقرار آن صحبت کرده ایم نه روسیه بلکه ایران است."
او افزود: "این همیشه نگرانی ما بوده است - اینکه به طور بالقوه موشکی از سوی ایران، آمریکا یا اروپا را تهدید می کند."
رئیس جمهوری آمریکا گفت که سست کردن عزم ایران در دستیابی به سلاح های اتمی "از فشار برای یا نیاز به یک سیستم دفاع موشکی می کاهد."
ایران می گوید که برنامه اتمی اش صرفاً مقاصد صلح آمیز دارد و قصد دستیابی به سلاح های اتمی را ندارد.
پیشتر در روز سه شنبه ولادیمیر مدودف، رئیس جمهوری روسیه، برای اولین بار به طور علنی درباره نامه سه هفته پیش آقای اوباما اظهار نظر کرد و با لحن مثبتی درباره آن سخن گفت.
او نیز همچون آقای اوباما پیشنهاد معامله ای در این نامه بر سر ایران را تکذیب کرد.
وی گفت: "شرکای آمریکایی ما آماده بحث درباره این مشکل هستند و این خود یک امر مثبت است... چند ماه پیش ما علائم متفاوتی را می دیدیم."
وی به مواضع دولت جورج بوش رئیس جمهور قبلی آمریکا اشاره کرد که به گفته او از پیش تعیین شده بود و دولت بوش نمی خواست درباره آنها تبادل نظر کند.
با این حال او این مساله را که نامه اوباما حاوی پیشنهادی برای یک معامله صریح و مستقیم - دایر بر ترک سیستم دفاع موشکی آمریکا در قبال فشار روسیه بر ایران - بوده است را رد کرد.
وی گفت: "هیچ کس این مسائل را به نوعی داد و ستد ربط نمی دهد، به خصوص در مورد مساله ایران. ما تماس های نزدیکی با همتایان آمریکایی خود در مورد مساله اتمی ایران داریم که از قبل شروع شده."
طی یک ماه اخیر این چندمین بار است که مقام های آمریکایی به نحوی سیستم دفاع ضدموشکی اروپای شرقی را به کمک روسیه برای مهار برنامه اتمی ایران پیوند می زنند.
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، روز دهم فوریه گفته بود که تصمیم نهایی در مورد استقرار یک سیستم دفاع موشکی در اروپای شرقی و مرکزی به تمایل ایران به مهار بلندپروازی های اتمی اش بستگی خواهد داشت.
وی گفت: "این یکی از آن مسائلی است که در واقع به تصمیماتی که دولت ایران می گیرد بستگی خواهد داشت... اگر بتوانیم شاهد تغییری در رفتار دولت ایران در ارتباط با آنچه به عقیده ما تلاش برای دستیابی به سلاح های اتمی است باشیم، در آن صورت موضع خود را مورد بازبینی قرار خواهیم داد."
ویلیام برنز، معاون وزارت خارجه آمریکا، نیز چند روز پس از آن در مصاحبه با یک خبرگزاری عمده روسی گفت که اگر مسکو به رفع آنچه "تهدیدهای" ایران و کره شمالی دانست کمک کند، آمریکا ممکن است طرح های جنجال آفرین ایجاد یک سپر دفاعی در اروپا را عوض کند.
وی که در دوره جورج بوش نیز معاون وزارت خارجه بود افزود: "اگر ما بتوانیم از طریق دیپلماسی قوی با روسیه و سایر شرکای خود این تهدید را کم یا حذف کنیم، آشکارا طرز نگرش ما به سیستم دفاع موشکی را شکل خواهد داد."
مقام های دولت اوباما می گویند که در سال های اخیر چشم انداز دستیابی ایران به موشک های بالستیک با توانایی بالقوه برای هدف قرار دادن اروپای شرقی و مرکزی، عامل اصلی تلاش های آمریکا برای گسترش سیستم دفاع موشکی به اروپا بوده است.
بر خلاف این اظهارات اما ایران همواره چنین اتهاماتی را رد کرده است و تاکنون آمریکا دلایلی مبنی بر تلاش ایران برای دست یابی به سلاح هسته ای ارائه نکرده است.
طرح های آمریکا برای نصب چنین سیستمی در اروپا باعث خشم مسکو شده است. روسیه این سیستم را تهدیدی برای خود می داند و با استقرار آن در اقمار سابق شوروی مخالف است.
آمریکا برای مهار برنامه اتمی ایران با روسیه و سایر قدرت های عمده همکاری می کند اما مسکو از جمله به دلیل کشمکش با واشنگتن بر سر مسائلی چون سیستم دفاع موشکی از همکاری با غرب برای اعمال تدابیر تنبیهی شدیدتر علیه ایران خودداری کرده است.
نیویورک تایمز در گزارش روز سه شنبه خود به نقل از مقامات آمریکایی، که نخواستند نامشان فاش شود، نوشته بود که اگرچه نامه آقای اوباما حاوی پیشنهادی صریح برای اقدام متقابل نیست اما هدف از آن تشویق مسکو به پیوستن به آمریکا در جبهه ای متحد در برابر ایران است در حالیکه روسیه، به دلیل داشتن ارتباط های نظامی، دیپلماتیک و تجاری با ایران، از نفوذ بر آن کشور برخوردار است.
