فرارو-یک کارشناس مسائل خارجی گفت: ترکیه متوجه شده است که بخاطر سوریه منافع زیادی را در رابطه با ایران ازدست داده است لذا با بهره بردن از رویکرد تنش زدایی در سیاست خارجی ایران در دولت تدبیر و امید درجهت جبران مافات گام برداشته است.
دکتر افشار سلیمانی سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان، در گفتگو با فرارو ضمن بیان این مطلب درباره سفر نخست وزیر ترکیه به تهران و اینکه پس از یک دوره سردی روابط تهران – آنکارا، آیا این سفر را باید در راستای تلاش برای بازسازی روابط دو کشور ارزیابی کرد، گفت: با توجه به وجود رویکردهای متفاوت دوکشور در عرصه سیاست خارجی در دوره دولت دهم ایران، دولت اردوغان از فرصت روی کار آمدن دولت تدبیر وامید در ایران استفاده کرد و با اعزام وزیرخارجه خود به تهران جهت شرکت در مراسم تحلیف دکتر حسن روحانی استارت گرم کردن روابط با تهران را زد.
وی افزود: ازسوی دیگر گزینش سیاست اعتدالگرایی در دولت تدبیر و امید که منجر به ایجاد تماسهای مستقیم مقامات ایران وامریکا و توافق هستهای ژنو شد باعث شد تا مقامات ترکیه به این فکر بیفتند که نباید از قافله عقب بمانند.
این کارشناس مسائل خارجی ادامه داد: همین نگاه سبب شد در طول مدت فعالیت دولت جدید ایران دوبار وزیرخارجه کشورمان از ترکیه دیدار کند و زمینه سفر اردوعان به تهران و سفر آتی دکتر روحانی به آنکارا فراهم شود.
سلیمانی تصریح کرد: از طرف دیگر با چالش مواجه شدن استراتژی "به صفر رساندن مشکلات با همسایگان" در پی بروز مشکلاتی در روابط ترکیه با سوریه، عراق و ایران و سردی روابط آنکارا با قاهره متعاقب سقوط محمد مرسی در مصر سبب شد ترکیه، رویکردهای خارجی خود را متحول کند.
وی افزود: همه این تلاشها با وجود برخی اختلافات در رابطه با سوریه سبب فراهم شدن زمینههای مشورت و همکاری بیشتر و گرم شدن مناسبات فیمابین حول محور منافع مشترک خواهد شد.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در ادامه درباره عوامل سردی در روابط ایران و ترکیه در سالهای اخیر و اینکه آیا موافقت با میزبانی سپر دفاع موشکی ناتو در ترکیه که ایران آن را تهدید علیه خود قلمداد میکند تاثیری در این سردی روابط داشت، گفت: نزدیکی ترکیه به غرب و استقرار موشکهای پاتریوت ناتو در نزدیکی مرزهای ترکیه با سوریه باوجود برخی موضع گیریهای مقامات ایرانی در دولت دهم تاثیر زیادی بر سردی روابط تهران-آنکارا نداشت.
وی افزود: ترکیه درگذشته بارها اعلام کرده بود که استقرار موشکهای پاتریوت علیه ایران نیست. اصولا با توجه به وجود مولفههای مختلف حتی در صورت تهاجم نظامی آمریکا و اسراییل به ایران که احتمال آن در سایه رویکرد سیاست خارجی دولت یازدهم نزدیک به صفر است ترکیه با غرب همکاری نخواهدکرد.
این کارشناس مسائل خارجی با بیان اینکه در واقع اختلاف ۱۸۰درجهای مواضع دوکشور درقبال سوریه بود که باعث به سردی گراییدن این مناسبات شد گفت: به هرحال ترکیه عضو و پایگاه ناتو است و قصد عضویت دراتحادیه اروپا را دارد و استقرار موشکهای ناتو در خاک این کشور فراتر از پایگاه ناتو درترکیه نیست.
سلیمانی درباره اینکه آیا تغییری در مواضع ترکیه در قبال سوریه ایجاد شده است که این کشور دوباره به سمت ایران کشده شده است، گفت: آنچه که سبب ایجاد تغییراتی در رویکرد ترکیه شده است، فرسایشی شدن بحران در سوریه و عدم سقوط بشار اسد در این کشور و تقویت حضور عناصر القاعده، سلفی و تکفیری در سوریه و نگرانی ترکیه از بروز چنین شرایطی و تاثیر تحرکات خودمختاری خواهانه کردهای سوریه بر کردهای ترکیه و ارتباط آنها با پ. ک. ک و اثرگذاری این وضعیت بر فرآیند مذاکرات دولت ترکیه با عبدالله اوجالان است.
وی افزود: درحال حاضر هرچند که مواضع تهران و آنکارا در خصوص سرنوشت بشار اسد متفاوت است اما در مورد ضرورت مبارزه با تروریسم در سوریه هردو طرف دارای مواضع مشترکی هستند. چراکه در صورت دفع تروریسم در سوریه امکان حل مسالمت آمیز بحران سوریه بیشتر میشود.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان ادامه داد: از طرف دیگر ترکیه متوجه شده است که بخاطر سوریه منافع زیادی را در رابطه با ایران از دست داده است لذا با بهره بردن از رویکرد تنش زدایی در سیاست خارجی ایران در دولت تدبیر و امید در جهت جبران مافات گام برداشته است.
سلیمانی با بیان اینکه اردوغان که درحال حاضر با نوعی سرخوردگی و چالش در عرصههای داخلی و خارجی مواجه شده و در تلاش برای احیای موقعیت خود است گفت: نخست وزیر ترکیه از یک سو از دخالت بازیگران خارجی به ویژه آمریکا و اسراییل نگرانی دارد و از سوی دیگر در معرض انتقادهای اتحادیه اروپا است در چنین شرایطی او درصدد بازگشت به سیاست صفر کردن مشکلات با همسایگان به خصوص ایران و عراق است به همین دلایل و عواملی که پیشتر به آنها اشاره کردم اردوغان درصدد جلب اعتماد تهران است.
وی در خاتمه گفت: بنابراین به نظر میرسد مسیر اعتمادسازی متقابل و همکاریهای مشترک دو کشور در زمینههای مختلف به ویژه در زمینههای اقتصادی، تجاری و انرژی در بستر مناسبی ادامه خواهد یافت.