فرارو- علی اکبر صالحی در ادامه سفر آفریقایی خود امروز وارد مصر می شود. قرار است وزیر امور خارجه ایران با همتای مصری خود و محمد مرسی دیدار و مذاکره کند.
به گزارش فرارو، این سومین سفر صالحی پس از سقوط حکومت حسنی مبارک به مصر است. وی ابتدا اردیبهشت‌ماه سال‌جاری به منظور شرکت در اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد راهی شهر ساحلی شرم‌الشیخ مصر شد. در حاشیه آن سفر برقراری رابطه میان دو کشور در دستور مذاکرات مقامات جمهوری اسلامی ایران و مصر قرار گرفت. پس از آن صالحی در شهریور سال‌جاری در راستای بررسی طرح پیشنهادی محمد مرسی به منظور تشکیل کمیته چهارجانبه تماس سوریه متشکل از کشورهای مصر، ایران، عربستان و ترکیه راهی قاهره شد. با این حال اولین سفر دوجانبه یك مقام رسمی از سوی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.
وزیر امورخارجه ایران در حالی به مصر سفر می رود که سوریه به عنوان مهمترین چالش منطقه ای به اختلافات میان دو کشور دامن زده است. محمد مرسی که رییس جمهوری برآمده از جنبش اخوان المسلمین است در جبهه مخالفان بشار اسد قرار دارد. وی چند روز پیش، پس از سخنرانی جنجالی رییس جمهور سوریه اسد را متهم به جنایت جنگی کرد. اما در نقطه مقایل ایران از حامیان سر سخت اسد است و اعلام کرده است هیچگاه از حمایت از نظام سوریه دست نمی کشد. به همین دلیل سفر صالحی به مصر از سوی بسیاری از کارشناسان مهم و قابل‌توجه ارزیابی شده است. بنابه گفته محمدکامل عمرو، وزیر امورخارجه مصر سفر صالحی «در چارچوب طرح محمد مرسی برای یافتن راه‌حلی در خصوص سوریه» صورت می‌گیرد.
از طرف دیگر ایران در تلاش است پس از 32 سال یخ روابط دو کشور را باز کند. پس از سقوط حسنی مبارک ایران بارها به مناسبت های مختلف خواستار بازگشایی سفارتهای دو کشور شده است که تاکنون چراغ سبزی از سوی مصر دریافت نکرده است.
کارشناسان و تحلیلگران سیاسی عوامل بیرونی و درونی را علت اصلی برقرار نشدن رابطه می دانند، در این بین مخالفان و دشمنان خارجی عامل ممانعت از برقراری رابطه می دانند. سفر علی اکبر صالحی به مصر را از دو جنبه منطقه ای و دو جانبه با اهمیت قلمداد می کنند. گزیده از تحلیل های کارشناسان مسائل سیاست خارجی ایران درباره سفر صالحی به مصر و چالش رابطه ایران و مصر به این شرح است:
جعفر قنادباشی: ویژگی‌های فضای سیاسی، تبلیغاتی و رسانه‌ای است که این سفر در آن انجام می‌شود و مسلما می‌تواند با تاثیرگذاری برای شرایط ذهنی موجود (جهت‌گیری‌های افکار عمومی) بر پیدایش یا از میان رفتن شرایط عینی و زمینه‌های گسترش روابط ایران و مصر تاثیر تعیین‌کننده داشته باشد، اینجاست که دست‌اندرکاران دیپلماسی کشورمان باید به یاد داشته باشند که ساختار سیاسی کنونی در قاهره در فضایی که آغشته از ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی (دست‌ساخته ارتجاع و استعمار) رسانه‌ای است، دستان خود را به سوی تهران دراز کرده و دست اندرکاران دستگاه دیپلماسی مصر نیز باید به این واقعیت آگاه باشند که فضاسازی‌های رسانه‌های غربی، تصویر جریان اسلامی و فرهنگی عظیم مصر را در ورای برخی از موضع‌گیری‌های سوال‌برانگیز بعضی از مقامات مصری پنهان ساخته و اجازه نداده است تا افکار عمومی به ضرورت‌هایی که وجود دارد و فرصت طلایی که برای دو تمدن بزرگ اسلامی مصر و ایران در مقطع حاضر حاصل شده است بیندیشد.
محمد ایرانی: دو مانع در برقراری رابطه ایران و مصر وجود دارد. یكی از این موانع مربوط به شرایط داخلی مصر است، شرایط داخلی این كشور هنوز توسط انقلابیون به ثبات واقعی نرسیده است تا آنها بتوانند بدون نگاه به گذشته و به شكل مجزا تصمیماتی را اتخاذ كنند. دومین مانع، فشارهای كشورهای خارجی از جمله آمریكا بر مصر است. كشورهای غربی با توجه به ظرفیت‌های زیادی كه در رابطه ایران و مصر وجود دارد نگران هستند كه بین این دو كشور ائتلافی شكل گیرد و این ائتلاف‌ها باعث ایجاد فعالیت‌های ضد غربی در منطقه شود. باتوجه به اینكه بعد از انقلاب جمهوری اسلامی، ایران با مصر رابطه‌ای نداشته است بازگشت رابطه بین دوكشور باید به صورت تدریجی دنبال شود و نگاه‌های مشترك دو كشور در سیاست‌های خارجی می‌تواند نقطه تلاقی مناسبی برای برقراری رابطه باشد.
حسن هانی زاده: عربستان وقطر دو کشوری هستند که مایل نیستند مصر از دایره عربی خود خارج و وارد دایره وسیع‌تراسلامی‌شود و به همین دلیل در طول یک سالی که از رخدادهای داخلی مصر می گذرد هیچگونه بهبودی در روند مناسبات تهران وقاهره مشاهده نشده است. عربستان و قطر به دلیل بر خورداری از توان اقتصادی ومالی بالا در شکل گیری سیاست خارجی مصر وروابط این کشور با سایر کشورها نقش کاملا تاثیر گذاری ایفا می‌كنند. سفر محمد مرسی رئیس جمهوری مصر به تهران برای شرکت در نشست سران جنبش عدم تعهد،متاسفانه با حاشیه سازی های زیادی همراه بود واین حضور نتواست یخ های موجود در روابط میان تهران وقاهره را ذوب کند.
