رییس قوه قضائیه درباره دادگاه های فساد مالی گفت: «متأسفانه چون این رسیدگی ها افراد زیادی را مخاطب قرار داده یا افرادی را به دادگاه فراخوانده است شایعه های زیادی درست كرده‌اند كه صحیح نیست.»
آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در گفت‌وگویی پس از خبر سراسری ساعت 21 شبكه اول سیما، حاضر شد. گزیده سخنان رییس قوه قضائیه به نقل از ایسنا به این شرح است:
- ما از ابتدای این دوره اهتمام ویژه‌ای داشتیم كه بحث پیشگیری از وقوع جرم را فراقوه‌ای دنبال كنیم. اكنون لایحه‌ی پیشگیری از وقوع جرم در مجمع تشخیص است و امیدواریم هرچه زودتر سرنوشت لایحه‌ی پیشگیری از وقوع جرم مشخص شود و ما در چارچوب قوانین به فعالیت‌های خود بپردازیم.
- ما به هیچ وجه نمی‌توانیم افراد معسر را به زندان بفرستیم. البته بحث كلاهبرداری‌ها جداست و عمده مشكل در جایی است كه فردی به یك امر مالی غیر از بحث كلاهبرداری محكوم شود اما قاضی مال او را پیدا نكند تا بتواند حقوق محكوم‌به را از این اموال استیفا كند.
- به عنوان مثال در امر مهریه؛ معمولا مهریه‌ها را سنگین می‌گیرند و در این موضوع هم برای خود و هم برای قوه قضاییه ایجاد مشكل می‌كنند. بنده از ابتدای حضورم در دستگاه قضایی معتقد بودم كه شرعا نمی‌توانیم افرادی را كه معلوم نیست معسر هستند یا نه به زندان بیندازیم. البته مفاد ماده 2 قانون نحوه‌ی اجرای محكومیت‌های مالی نیز این نیست و فتاوی بسیاری در این زمینه وجود دارد. البته رویه‌ی معمول قضات غیر از این بوده است. متاسفانه در بحث مهریه برخی از این امر به عنوان حربه استفاده می‌كنند و گاهی وكلا به موكلان خود این موضوع را آموزش می‌دهند.
- در رابطه با وجود برخی تخلفات در بازداشت‌های موقت و نظارت بر این بازداشت‌ها: البته ممكن است مواردی در سطح وسیع كشور وجود داشته باشد و اگر تخلفی وجود داشته باشد حتماً دادسرای انتظامی قضات به این تخلفات رسیدگی خواهد كرد.
- مجری برنامه از نحوه ی رسیدگی در دادگاه انتظامی قضات سوال كرد و گفت، بعضاً گفته می شود كه این دادگاه جرأت ندارد علیه قضات رأی دهند. آملی لاریجانی گفت: این حرف بعید است به این شكل باشد. كسانی كه آنجا هستند تحت تأثیر این اوهام نیستند. در دادسرای انتظامی قضات كه مرحله ی قبل از دادگاه است خیلی از اتهامات رد می شود و الان دادسرای انتظامی قضات خیلی در زمینه ی رسیدگی به تخلفات قضات دارد تلاش می‌كند.
- بعضاً گزارش هایی از وجود تخلفات می شود و ما نیز در این دو سه سال برخورد با قضات متخلف را تشدید كردیم. منتهی ما در دستگاه عظیم قضایی قضات بسیار شریفی داریم كه دارند كه با كمترین امكانات كار می‌كنند و كسانی كه تخلف می‌كنند هم به خودشان ضرر می‌زنند و هم به این قضات زحمتكش. لذا ما با تخلفات برخورد می كنیم و اگر به طور مثال رشوه‌ای در كار بوده رسیدگی شده و نظارت ما هم تشدید شده است.
- بسیاری از قضاتی كه من با آنها برخورد داشتم بسیار انسان‌های شریفی هستند. ما قاضی داریم كه 60 سال سابقه كار دارد و بعد از 60 سال هنوز در یك خانه ی شصت، هفتاد یا 100 متری دارد زندگی می‌كند. بسیاری از قضات افرادی مستقل هستند ولی من به نحو دقیق نمی توانم بگویم چند درصد از قضات اینطور هستند.
مفاسد اقتصادی
- برخورد با مفاسد اقتصادی یك بحث جدی در كشور ما است كه البته این امر در همه جای دنیا وجود دارد ولی توقع ما و مردم این است كه این امر در یك جامعه ی اسلامی وقوع پیدا نكند.
- این پرونده (فساد سه هزار میلیاردی) ابعاد بسیار گسترده ای داشت و البته مهمترین مسأله این است كه عزم دستگاه اقتصادی در مبارزه با مفاسد اقتصادی جزم است و این امر الان هم در دادگاه فساد بزرگ اقتصادی و هم در دادگاه اختلاس از بیمه ایران دیده می شود.
- چیزی كه من می توانم به مردم وعده بدهم این است كه عزم ما در مبارزه با مفاسد جرم است منتهی در رسیدگی باید با متانت و بی طرفی عمل شود. در همین پرونده دهها قاضی و دهها كارشناس روی مستندات كار كردند و تا مستندات قطعی نشد حتی در مرحله ی كیفرخواست نیامد و ما تلاش كردیم عدالت رعایت شود.
- متأسفانه چون این رسیدگی ها افراد زیادی را مخاطب قرار داده یا افرادی را به دادگاه فراخوانده است شایعه های زیادی درست كرده‌اند كه صحیح نیست. حتی رسانه های غربی در این زمینه بسیار تلاش كرده اند كه البته این حرفها و حاشیه ها نمی تواند دستگاه قضایی را مشغول كند. دادگاه علنی است و مردم به طور شفاف در جریان رسیدگی هستند. البته علنی بودن گاهی عوارضی هم دارد. متأسفانه برخی متهمین كه دیدند خودشان دارند در گرداب فرو می روند بعضاً اسم افرادی را آوردند كه ممكن است بی گناه باشند.
- متأسفانه گزارش می‌شود كه به خاطر برخورد دستگاه قضایی در پرونده فساد اقتصادی پرداخت تسهیلات در بانكها قفل شده است كه این مسأله معلوم نیست از روی ترس است یا چیز دیگری. من نمی دانم این مسأله در چه سطحی است اما می خواهم عرض كنم كه ما با تخلف برخورد می كنیم. شما یك نمونه از دستگاه قضایی بیاورید كه به كسی گفته شده است چرا وام داده اید. ما از اموال مردم دفاع می كنیم. ما از سرمایه گذاری حمایت می كنیم بخصوص كه امسال هم سال حمایت از كار و سرمایه ایرانی است.
اطاله دادرسی
- این مساله مشكلی است كه از سالهای بسیار دور در كشور وجود دارد و البته در كشورهای دیگر هم مطرح است. طبق گزارشی كه از طریق سامانه سی ام اس یا مدیریت پرونده های قضائی بدست آمده میانگین رسیدگی پرونده ها بین 100 تا 120 روز است ولی گاهی ممكن است برخی پرونده ها سالها طول بكشد كه البته درصد آنها زیاد نیست. البته ما برای رفع این مشكل برای تقویت نیروی انسانی نیز تلاش می كنیم.
- مركز فن آوری واطلاعات قوه قضائیه طرحهای بسیار خوبی دارد و ما در سال گذشته تسهیلات خوبی برای این مركز قائل شدیم. یكی از نتایج این مركز ایجاد سامانه ی سی ام اس است كه براساس آن پرونده های قضایی به هم مرتبط هستند و وقتی یك پرونده در نقطه ای از كشور ثبت می شود من می توانم آن را در دفتر خود ببینم كه این كار كمك می كند نظارت بر پرونده ها وجود داشته باشد. فن آوری اطلاعات همچنین به مردم كمك می كند مثلاً ممكن است یك استعلام یك هفته طول بكشد ولی از این طریق خیلی زودتر انجام می شود.
- حتی ثبت شكوائیه از طریق این سامانه از منزل هم ممكن می شود و پیشخوان های قضائی فعلاً در كلانشهر وجود دارد تا دادخواست های مردم را با دقت ثبت كند و از طریق اینترنت برای مراكز خاصی در قوه ی قضاییه بفرستد.
- بنای شوراهای حل اختلاف بر صلح و سازش بوده است منتها برخی دعاوی خاص را هم طبق قانون می توان در آنجا مطرح كرد. متأسفانه تعداد قضات ما به اندازه كافی نیست و ما برای جبران مشكلات سعی می كنیم قضات خود را افزایش دهیم بعلاوه ما تلاش می كنیم روند صلح و سازش را افزایش دهیم.
- برای ایجاد صلح و سازش دلیلی ندارد كه حتماً به محكمه مراجعه شود بلكه می توان از ظرفیت محیط‌هایی مانند مسجد استفاده كرد.
برخورد قاطع با عاملان ترور دانشمندان هسته‌یی
- ما قبل از این‌ها با نیروهای امنیتی همكاری داشتیم و همان‌طور كه در پیام حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات مطرح شد همكاری قوه‌ی قضاییه بسیار چشمگیر بود. دستگاه قضایی در برخورد با این‌گونه افراد بسیار قاطع است و ما مجالی به این شرارت‌ها نمی‌دهیم.
- او اظهار امیدواری كرد كه با پیگیری مأموران وزارت اطلاعات و تلاش‌های همكارانش در قوه‌ی قضاییه و برخورد شدید با این متهمان راه برای ماجراجویی‌ها بسته شود.
