مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی وضعیت ایران در بانک جهانی و بانک توسعه اسلامی را بررسی کرد.
دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد: مسئولیت بانک جهانی کاهش دادن فقر در کشورهای رو به توسعه است، بنابراین کشورهای فقیر می‌توانند از بانک جهانی وام‌هایی به‌منظور رهایی از فقر دریافت کنند، اما در عمل، بانک جهانی به کشورهای ثروتمند جهان کمک می‌کند.
این گزارش در مورد عضویت ایران در بانک جهانی تصریح می‌کند: تاکنون ایران از عضویت در این بانک استفاده لازم را نکرده است زیرا ساختار این بانک به‌گونه‌ای است که اعمال نفوذ کشورهای قدرتمند صنعتی باعث می‌شود تا تسهیلات این بانک عمدتا نصیب کشورهایی شود که دارای منافع مشترکی با آمریکا یا دیگر کشورهای قدرتمند صنعتی جهان هستند؛ این درحالی است که ایران مرتبا در تمامی جلسات این بانک شرکت کرده است و نه تنها هزینه‌های مربوط به این ماموریت‌ها، اسکان و هزینه‌های سفر را به مقر این بانک می‌پردازد بلکه، متحمل هزینه‌های اداری و پرسنلی افرادی می‌شود که از طرف ایران در بانک جهانی یا در وزارت امور اقتصادی و دارایی مشغول به فعالیت هستند که اینها غیر از هزینه‌های فرصت و حق عضویتی است که ایران تاکنون به بانک جهانی پرداخته است.
مرکز پژوهش‌های مجلس پیشنهاد کرد درخصوص نحوه همکاری با این بانک تجدید‌نظری اساسی شود.
این گزارش درخصوص عضویت ایران در بانک توسعه اسلامی نیز می‌افزاید: از آنجا که کشور ایران سومین سهام‌دار عمده بانک توسعه اسلامی است لذا دارای یک نماینده اقتصادی در هیئت مدیره اجرایی آن است که با حضور مستمر و فعال خود نقش مؤثری در استفاده از تسهیلات اعتباری بلندمدت و کوتاه‌مدت داشته است.
براساس این گزارش، با توجه به جایگاه ایران در بانک توسعه اسلامی، حجم تسهیلات اخذ شده از بانک چندان مطلوب نبوده و بهره‌گیری لازم از فرصت‌های اخذ وام صورت نگرفته است.
