عشایر کرمانج

ایران، سرزمین اقوام گوناگون، هر گوشه‌اش با رسوم و سنت‌های متنوع آراسته شده است. هر یک از طوایف ایرانی دارای آداب و رسومی ویژه هستند که جذابیت خاصی دارند. مراسم عروسی عشایر کرمانج خراسان شمالی، همواره پر از رنگ و شادی بوده و بخشی از میراث معنوی آنان به شمار می‌آید. آداب و رسوم و سنت‌های این مراسم، ریشه‌های تاریخی و کارکرد‌های مشخصی دارند. این عشایر، با حفظ سنت‌های خود، مراسم عروسی اقوامشان را جشن گرفته و به شادی می‌پردازند. هرساله در آبان‌ماه، به دلیل شرایط جوی، عشایر کرمانج از شهرستان مانه و سملقان در خراسان شمالی به مراوه‌تپه در استان گلستان کوچ می‌کنند.

کوچ نشینی کهن‌ترین شیوه زیست بشر است که پا برجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگترین جاذبه‌های این شیوه معیشت است و همین شیوه خاص زندگی سبب شده ایلات و عشایر دیدنی‌ترین جاذبه عصر تکنولوژی لقب بگیرد. عشایر کرمانج از گذشته‌های دور در مناطق شمالی خراسان بزرگ مشغول دامپروری بوده اند. لفظ کرمانج به چادرنشینان کرمانج زبان و در مفهوم عام‌تر به کرد‌هایی که گویش کرمانجی دارند اطلاق می‌شود.

عشایر کرمانج از گذشته‌های دور در مناطق شمالی خراسان بزرگ مشغول دامپروری بوده اند. لفظ کرمانج به چادرنشینان کرمانج زبان و در مفهوم عام‌تر به کرد‌هایی که گویش کرمانجی دارند اطلاق می‌شود. ۲۲ قبیله مهم و ۱۲۲ گروه از این قومیت علاوه بر شهر‌های خراسان شمالی در خراسان رضوی و استان گلستان ساکن‌اند. دام اصلی‌ترین منبع درآمد و معاش این مردمان است. عده‌ای نیز در مراتع خود به کار کشاورزی و تامین علوفه برای دام‌ها می‌پردازند. نبود آب کافی برای دام‌ها و مشکل تامین آب برای مایحتاج زندگی و مقابله با خشکسالی و تامین امکانات تحصیلی برای فرزندان عشایر از جمله مشکلات روبروی آنهاست.

عشایر کرمانج خراسان شمالی هر ساله در ماه محرم عزاداری سنتی خود را در منطقه قُره میدان شهرستان مانه و سملقان برگزار می‌کنند. همه مردان عشایر از پیر و جوان و کودک گرفته، دور علم جمع می شوند و با سینه زنی ارادت خود را به امام حسین و یارانش نشان می دهند.

عشایر کرمانج از گذشته های دور در مناطق شمالی خراسان بزرگ مشغول دامپروری بوده اند.کوه های «ممد بک قوچان» یکی از مناطق ییلاق در فصل بهار است.جاده های کوهستانی خطرناک، بالارفتن قیمت علوفه و پایین بودن قیمت خرید گوشت توسط واسطه ها مشکلاتی را در چرخه زندگی آنان بوجود آورده است.

مراتع شرقی استان گلستان هر ساله در میانه‌های فصل پاییز میزبان عشایر کرمانج است که از خراسان شمالی و رضوی به این مناطق کوچ می‌کنند. اکثر عشایر دشت‌های مراوه تپه و بخش‌هایی از شهرستان گنبدکاووس را انتخاب می‌کنند زیرا به عقیده آنها بهترین علف‌های شمال را می‌توان در این مناطق یافت. درآمد و شغل آنها دامداری است و زندگی خود را از این راه می‌گذرانند به همین دلیل است که هفته‌ها مسیر طولانی طی می‌کنند تا به گلستان برسند. به گفته یکی از عشایر آنها نیمه‌های آبان آماده کوچ می‌شوند و متناسب با محلی که برای اقامت انتخاب کرده‌اند بین ۱۵ تا ۴۰ روز در راه هستند. آنها گرچه مانند قدیم در چادر زندگی نمی‌کنند و برای خود خانه‌های محلی و سنتی ساخته‌اند اما همچنان با دامداری روزگار سپری می‌کنند. کودکان آنها در مدرسه‌های عشایر درس می‌خوانند و هر ۶ ماه هم محل زندگیشان عوض می‌شود. آنها نیمه‌های فروردین خود را آماده بازگشت می‌کنند و به مناطق اصلی خود در خراسان باز می‌گردند.