رافائل گروسی

رافائل گروسی مدیرکل آژانس جهانی انرژی اتمی در دوی ماراتون وین شرکت کرد. او با انتشار تصاویری از خود نوشت: خوشحالم که دوباره در شهر زیبای وین شرکت کردم. هر قدمی که در اینجا برداشته می‌شود، نماد حرکت مداوم ما به سوی جهانی امن‌تر و صلح آمیزتر است.

مسئله پرونده هسته‌ای ما تابعیست از نوع رابطه ما با آمریکا و اروپا و البته چین و روسیه به اعتقاد من در سال ۱۴۰۳، این نوع روابط، شاهد یک تغییر اساسی نخواهد بود، بنابراین، امکان این که ما در ۱۴۰۳ به یک توافق اساسی مثل برجام برسیم، فعلا منتفی است. ممکن است توافق‌های خوبی انجام شود (مثل محدود کردن میزان غنی سازی ۶۰ درصدی)، اما این که توافقی جامع مثل برجام شکل بگیرد که شامل همه موارد مورد اختلاف باشد، بعید است که در ۱۴۰۳ هم رخ دهد. کاری که ایران انجام می‌دهد این است که ایران بر اساس برنامه ریزی خود، توان هسته‌ای خود را افزایش خواهد داد تا بتواند در مذاکرات چانه زنی کند، کاری که آمریکا انجام می‌دهد این است که از سیاست چماق و هویج برای کنترل برنامه‌ای هسته‌ای ایران استفاده کند. احتمال این که ممکن است در سال ۱۴۰۳ شاهد این باشیم که با پایان یافتن جنگ غزه و تشکیل رقابت بین ایران و اسرائیل در منطقه اقدامات تخریبی اسرائیل افزایش پیدا کند، وجود دارد.

رافائل گروسی درباره برنامه هسته‌ای ایران با پوتین گفتگو و رایزنی کرده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنانی اعلام کرد که قصد دارد برای پایان دادن به مسایل پادمانی، برای نخستین بار طی یک سال گذشته، ماه آینده میلادی به ایران سفر کند.

اظهارات اخیر سید علی اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی کشور با واکنش رافائل گروسی ، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی همراه شده است. حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم در این باره به فرارو گفت: «به نظر من سخنان آقای صالحی، پیام دفاکتو de facto)) ایران به آمریکا بود.»

حملات ایران به مواضع تروریست ها در منطقه در کنار سایر تنش های خاورمیانه از یک سو و اظهارات جدید رافائل گروسی درباره برنامه هسته‌ای ایران و گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره افزایش سطح غنی سازی اورانیوم در کشور، از سوی دیگر، مسئله مناقشات ایران و آژانس را بار دیگر در کانون توجه قرار دارد، با توجه به تنش‌های اخیر در خاورمیانه و نزدیک شدن به زمان انتخابات در امربکا، فرارو در گفتگو با دکتر رحمان قهرمان پور، تحلیلگر ارشد مسائل هسته ای، این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: ایران به طرز بی‌سابقه‌ای همکاری با آژانس را محدود کرده‌ است.

گروسی مدعی شد ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را در این سطح بسیار بسیار بالا غنی‌سازی می‌کند که بسیار نزدیک به درجه تسلیحاتی است.

گروسی با طرح این ادعا که افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده در ایران می‌تواند خطرناک باشد، گفت: البته ممکن است توجهات به سمت چیز دیگری باشد، اما این، مسئله را حل نمی‌کند. حتی ممکن است آن‌ها را حادتر کند، به این معنا که یک حس بی تفاوتی وجود دارد. ممکن است مردم به [موضوع هسته‌ای ایران]نگاه نکنند، اما مشکل همچنان وجود دارد.

مقامات ایران تاکید کرده‌اند تولید و به‌کارگیری تسلیحات اتمی جایی در برنامه دفاعی ایران ندارد و ماهیت آن، صرفا، صلح‌آمیز است.

قطعا هر چه زمان می‌گذرد و پرونده هسته‌ای ایران حل نمی‌شود، پرونده پیچیده‌تر شده و موضوعات جدیدتری نیز به آن افزوده می‌شود. ما پیش از این هم دیدیم که در حالی که ایران و آمریکا به توافق نزدیک شدند، جنگ اوکراین رخ داد و موضوع پیچیده‌تر شد. اکنون نیز نمی‌توان گفت، جنگ غزه تاثیری روی پرونده هسته‌ای نگذاشته است. ممکن است با ادامه حملات اسرائیل به غزه و تغییر معادلات، شرایط جدیدی ایجاد شده و روی پرونده هسته‌ای تاثیر بگذارد. درواقع هر چه حل پرونده به تاخیر بیفتد، تاثیرپذیری آن از تحولات محیطی و پیرامونی بیشتر و کار پیچیده‌تر می‌شود

رافائل گروسی گفت: هرچند بدلیل محدودیت‌هایی که ایران پس از توقف بسیاری از بند‌های اتمی ذیل برجام ایجاد کرده و تدابیری را که تحت بیانیه مشترک ۴ مارس توافق شد، اجرا نمی‌کند، اما ما موافقتنامه جامع پادمان را به طور کامل اجرا می‌کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان که برای شرکت در کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی به وین سفر کرده است روز دوشنبه در حاشیه برگزاری این اجلاس، با رافائل گروسی مدیر کل آژانس دیدار کرد.

«اینطور به نظر می رسد که بخش قابل ملاحظه ای از موضع گیری‌های منفی رافائل گروسی علیه ایران، نگاه به چشم اندازهای پایان برخی تحریم ها علیه این کشور در اکتبر سال جاری(بر اساس چشم اندازهای لحاظ شده در توافق برجام) داشته و سعی دارد زمینه های مساعدی را برای مشروعیت بخشی به ایده تداوم بخشی به تحریم‌ها علیه تهران ایجاد کند.»

اگر ایران به دنبال راه حل و کاهش تحریم‌ها است، واکنش‌های سنگین به سخنان گروسی نمی‌تواند تاثیر مثبتی بگذارد و چه بسا منجر به تشدید تحریم‌ها شود. آمریکایی‌ها تمام تلاش خود را کردند که با هر روش ممکن، شهروندان خود را از کشور خارج کنند. البته به نظر می‌رسد هنوز هم زندانی‌های دیگری در ایران وجود دارند. در کنار این مسئله، ایالات متحده با موضوع انتخابات، بحران اوکراین و بازار نفت درگیر است. در حال حاضر ایالات متحده دغدغه‌هایی دیگر از جمله اتصال ارتباط اسرائیل و عربستان را نیز دنبال می‌کند و در نتیجه خواهان اجرای نوعی سیاست تنش زدایی با ایران است.

یکشنبه ۲۶ شهریور ماه، رافائل گروسی ، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای سازمان ملل متحد، اقدام ایران در ممنوعیت فعالیت چند تن از بازرسان منصوب شده از سوی آژانس برای این کشور را محکوم کرد و افزود که این کار مانع از نظارت کامل بر فعالیت‌های اتمی تهران می‌شود. به اعتقاد برخی از کارشناسان این اقدام ایران، واکنشی به بیانیه هفته گذشتۀ آمریکا و کشور‌های اروپایی گروه E۳ (فرانسه، آلمان و بریتانیا) در جلسه شورای حکام در وین بود که خواستار همکاری فوری تهران با آژانس در موضوعاتی از جمله توضیح درباره آثار اورانیوم یافت شده در سایت‌های اعلام نشده بودند.

آژانس تمایلی ندارد ابزار‌های چانه زنی خود را در برابر ایران کنار بگذارد. اگر به رفتار آژانس مراجعه کنید، می‌بینید که همیشه آمیزه‌ای از هویج و چماق بوده. درواقع از یک سو، در سیاست هویج، ایران را تشویق به همکاری بیشتر کرده و از سوی دیگر در سیاست چماق، ایران را تهدید کرده در صورت عدم همکاری چه اتفاقاتی در پیش است. این رخداد‌های اخیر را نیز ادامه سریال رفتار‌های تکراری آژانس می‌دانم

صحبت‌های گروسی نشانه‌ای از یک فضای سیاسی است که قبل از رسیدن به بند «غروب برجام» قرار است در غرب شکل بگیرد. آمریکا و کشور‌های اروپایی به دنبال بهانه‌هایی هستند تا تحریم‌های تسلیحاتی متعارف علیه ایران را حفظ کنند. طبق برجام عملا در تاریخ بیست و هفتم مهرماه، تمامی تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران برداشته می‌شود. البته در آن زمان نیز طبق برجام، اگر این تحریم‌ها و سایر تحریم‌ها برداشته شود، ایران تعهد داده است که اصول الحاقی را در مجلس تصویب کند، اما واقعیت این است که هم تحریم‌های اقتصادی حفظ شده و هم تحریم‌های پرشمار دیگری به تحریم‌های پیشین اضافه شده است. به طور دقیق تر، بیش از ۷۰۰ تحریم به تحریم‌های قبلی اضافه شده که به تحریم‌های دوران ترامپ موسوم است

مدیرکل آژانس در پاسخ به سوالی درباره نگرانی ادعایی اوکراینی‌ها در خصوص بمب‌گذاری شدن نیروگاه توسط روسیه تاکید کرد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز چیزی از استقرار "تجهیزات نظامی سنگین" توسط روس‌ها در نیروگاه ندیده است.

به نظر می‌رسد برجام موقت، بیشتر خواست کشور‌هایی اروپایی و آمریکا است که تلاش دارند ایران بیش از این جلو نرود. به ظن آنان، اگر ایران از این سطح جلوتر برود به سمت تولید سلاح حرکت خواهد کرد. رویکرد ایران در قبال شرایط، بستگی به این خواهد داشت که منافع خود را در خطر ببیند یا خیر. سیاست خارجی مثل اقتصاد و بر اساس نظام هزینه و فایده تعریف می‌شود. باید ببینیم هزینه‌های سیاست فعلی برای کشور ما بیشتر است یا درآمد آن.