عید نوروز

جارو زدن، قیچی کردن، رها کردن کفش های کهنه و سه بار از عرض رودخانه رد شدن از جمله آیین نو اوستی است.هر ساله بانوان اردبیلی برای برآورده شدن آرزوهای خود پس از چهارشنبه آخر سال با در دست داشتن قیچی و جارو و کوزه در محل هفت چشمه حاضر می شوند و آیین سنتی نو اوستی را اجرا می کنند.

گردشگران ایرانی در شهر وان ترکیه با چمدان‌های خالی می‌آیند و با چمدان‌های پر می‌روند. یک گردشگر در یک دوره ۱۴ روزه بین هزار تا ۳ هزار دلار خرج می‌کند.

در آستانه فصل نو شدن جشن بهار در روستای پالنگان با شادی پایکوبی برگزار شد. روستای تاریخی پالنگان از توابع شهرستان کامیاران و در فاصله ۵۷ کیلومتری این شهرستان واقع شده است و به دلیل چشم انداز زیبای طبیعی و معماری خانه‌های روستایی همواره مورد توجه گردشگران بوده است.

به رسم سالانه‌ی فعالیت‌های شهری سازمان زیباسازی شهر تهران که همزمان با ایام نوروز به استقبال فصل بهار می‌رود، امسال نیز در هفتمین سالانه هنر‌های شهری تهران، رنگ‌آمیزی تخم‌مرغ‌های نوروزی که برداشتی از سنت سفره هفت‌سین است برگزار شد و با همراهی هنرمندان، فضای شهری همگام با رویش طبیعت، حال و هوای نوروزی به خود گرفت.

در آستانه سال نو بازار خرید شب عید رونق فراوانی پیدا کرده است؛ در این بین برخی مردم نه تنها حداقل پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند، بلکه با آغوش باز به استقبال کرونا می‌روند!

نوروز یکی از زیباترین و ماندگارترین آیین‌های ایرانیان و ایرانی‌تباران است که در گستره جهانی برگزار می‌شود و مجموعه آیین‌های نوروزی از حاجی فیروز و چهارشنبه‌سوری و خانه‌تکانی تا سفره هفت سین و دید و بازدید و سیزده به در، در گذر هزاران سال تکوین یافته‌اند و در هر گوشه از سرزمین‌های ایرانی، با تفاوت‌هایی پاس داشته می‌شوند. نهادن ماهی قرمز، این میهمان همه ساله سفره هفت سین بسیاری از خانواده‌های ایرانی که کوچک‌تر‌ها خیلی به آن علاقه دارند، بر سفره هفت‌سین بنیانی فرهنگی دارد. ماهی قرمز، تاریخی چند هزارساله را پشت سر نهاد تا به عنوان قدیمی‌ترین ماهی خانگی یا زینتی به حوض خانه‌های مردم و آب نما‌های عمومی راه یافته است و مهمان کوچک نوروزی سفره‌های هفت‌سین ایرانیان شده است. تاکنون تصور می‌شد که این ماهی برای نخستین‌بار در شرق آسیا و در کشور‌های چین و ژاپن پرورش داده شد آثار تاریخی به دست آمده در مرز‌های پهناور ایران فرهنگی که امروز در موزه‌های بزرگ جهان نگهداری می‌شوند، نشان می‌دهند که مردمان ساکن در فلات ایران هزاران سال است که با گونه‌های مختلف ماهی به ویژه ماهی قرمز آشنایی داشته‌اند و بر خلاف تصور رایج، به احتمال زیاد این ماهیان از ایران و میان‌رودان به چین رفته‌اند. هرسال بالغ بر ۲۵۰ میلیون قطعه ماهی زینتی در کشور تولید میشود، بیش از ۸۰ درصد این ماهیان زینتی در داخل کشور تولید و کمتر از ۲۰ درصد که آن هم گونه‌های خاصی هستند از سایر کشور‌ها وارد می‌شوند. وهر سال بیش از حدود ۷ میلیون قطعه ماهی قرمز در ایام نوروز می‌میرند.

سنت دیرینه قالیشویی برای پیشواز سال نو که سال هاست در شهر رنگ و بویش کمرنگ شده است، در مناطق حاشیه نشین تبریز با همان شور و شوق در جریان است. با وجود مشکلات کم آبی و نبود مکان‌های مناسب برای شستشوی فرش‌ها همچنان مردم این مناطق این سنت قدیمی را پابرجا نگه می‌دارند.

در روز‌های پایانی سال ۱۴۰۰ به سر می‌بریم و به رسم هر ساله مردم خوش ذوق و مبادی آداب و سنن ما، پیش از فرا رسیدن عید نوروز به مراکز اصلی شهر مانند بازار بزرگ تهران می‌روند تا ضمن خرید و نو کردن لباس و وسایل و آماده شدن برای شروع سالی جدید، روحیه‌ای تازه کنند و این در حالیست که بعد از دو سال درگیری با کرونا، هنوز خطرابتلا به این بیماری خطرناک و حتی مرگ و میر ناشی از آن وجود دارد پس چه خوب است حال که نه قرنطینه‌ای وجود دارد و نه اجباری برای خانه نشینی، سعی کنیم دراین روز‌های مانده به بهار ۱۴۰۱ رفتار اجتماعی ما در قبال بیماری همه گیر کرونا به گونه‌ای نباشد که روز‌های تلخ دیگری را تجربه کنیم.

ایرج طهماسب مجری تلویزیون و هنرپیشه برای عید با برنامه جدید می‌آید.

ماهی قرمز که به نام‌های ماهی طلایی، ماهی گلی، ماهی حوض نیز خوانده می‌شود، گونه‌ای ماهی از سرده کپورچه‌ها است. فروش این ماهی از آبان ماه به صورت کم آغاز می‌شود و در اسفند ماه با نزدیک شدن به نوروز افزایش می‌یابد. این ماهی یکی از سنبل‌های سفره‌ی هفت سین است که نشانه زندگی و موفقیت و رنگ قرمز آن نیز در سفره هفت سین سمبل مهربانی، پیروزی، معیشت و برکت است.

در روز‌های پایانی سال و نزدیک شدن به عید نوروز مردم برای نظافت منزل برنامه ریزی می‌کنند و یکی از آداب و رسوم ما ایرانی هاست که برای ورود به سال جدید زندگی خود را عاری از هرگونه غبار و کثیفی می‌کنیم. شست‌وشوی فرش‌ها از مهم‌ترین بخش‌های خانه‌تکانی است. البته در زندگی ماشینی امروز و خانه‌های آپارتمانی، همچون گذشته دیگر امکان شستن فرش در خانه و پهن کردن آن بر لبه پشت‌بام وجود ندارد و بازار قالیشویی‌ها رونق می‌گیرد.

به جای خوردن غذاهای سرخ کردنی که کالری و چربی فراوانی دارند و بسیار چاق‌کننده هستند از غذاهای آب‌پز شده و یا بخارپز استفاده کنید تا به کاهش وزن چشمگیری دست یابید.

در سیزده بدر برای بدر کردن نحسی از خود و براورده شدن آرزو‌ها و برطرف کردن مشکلات سبزه‌های سفره هفت سین را گره می‌زنند و در آب می‌اندازند. ولی این خرافات باعث جمع شدن زباله‌ها در شهر می‌شود.

ساحل بابلسر که در نوروز سال ۹۹ بدلیل ترس از شیوع بیماری کرونا خالی از مسافر بود، در عید سال ۱۴۰۰ باردیگر شاهد حضور گردشگران نوروزی است که اکثرا حتی از زدن ماسک هم امتناع می‌کنند. با گذشت تنها ۶ روز از آغاز سال نو، به یکباره چند شهر و شهرستان کشور از وضعیت زرد کرونایی به نارنجی و تعدادی هم از نارنجی به قرمز، تغییر رنگ داده‌اند.

تعطیلات عید ۱۴۰۰ و سفر شمار زیادی از مسافران به مازندران از یک‌سو و بی‌توجهی به برنامه‌های بهداشتی به ویژه در سواحل خزر از سوی دیگر، در روز‌های آینده این استان را روی موج شیوع کرونا قرار خواهد داد.

هرچند شیوع ویروس کرونا در ایران، فضای ذهنی و روانی شهروندان و همچنین فضای عمومی شهر‌های مختلف از جمله تهران را با تغییری محسوس مواجه کرده، اما معابر پایتخت هنوز هم حال و هوایی از عید را در خود نمایان دارد؛ حال و هوایی که از خلوتی نسبی خیابان‌ها و گذر‌ها تا ظاهر آدم‌هایش می‌شود فهمید متفاوت با سال‌های قبل است. البته بار‌ها تاکید شده که بهترین راه برای مقابله با شیوع گسترده‌تر ویروس کرونا، ماندن در خانه است، با این حال هنوز هم هستند عده قابل توجهی که تردد‌های غیرضروری خود در روز‌های پایانی سال را ممنوع یا محدود نکرده‌اند. این گزارش، گوشه‌هایی از حال و هوای خیابان‌های ولیعصر و جمهوری اسلامی تهران در روز‌های پایانی سال ۹۹ و کمی مانده به ۱۴۰۰ است.

در آستانه فرا رسیدن سال نو و عید نوروز و به همت شهرداری سنندج، مراسم عروسک گردانی سوارانه در پیاده‌راه فردوسی شهر سنندج برگزار می‌شود. آئین سوارانه، نوعی هه‌ل په‌رکی (رقص محلی کُردی) است درباره رابطه‌ی دیرین انسان و اسب، رقصی الهام گرفته از نقش اسب در زندگانی پر فراز و نشیب بشر در رویارویی با دشمن. هه لپه رکی با تنوع و اجرای حرکات زیبا و معنادار به آیینه تمام نمای فرهنگ و هنر مردمان کردستان تبدیل شده و در زندگی آن‌ها نقش پررنگی دارد و بخش جدایی ناپذیر از آن است.

 بازار دستفروشی که طی چند سال اخیر به ویژه در شب عید رونق گرفته بود، امسال مانند برخی شغل‌های دیگر به دلیل شیوع ویروس کرونا از رونق افتاده است. طی چند سال اخیر با رشد نرخ بیکاری، افزایش تورم و افزایش هزینه‌های زندگی تعداد دستفروشان در کوچه و خیابان شهر بیشتر شده بود. اما در ایام منتهی به پایان سال گویا دستفروشی تبدیل به یک شغل رسمی برای این ایام تلقی می‌شد. چرا که در گوشه گوشه شهر تعداد دستفروشان افزایش پیدا می‌کرد. دستفروشانی که شماری از آن‌ها دارای تحصیلات دانشگاهی بودند و برای فرار از بیکاری در روز‌های پایانی سال با فراهم آوردن سرمایه ای، محصولی را تهیه و اقدام به فروش آن می‌کردند.

 مراسم نوروزخوانی در روستای سرکلاته کردکوی برگزار شد.

با نزدیک شدن به ایام پایانی سال و شیوع گسترده ویروس کرونا و توصیه‌ها و هشدار‌های پزشکان و کارشناسان و تاکید بر ماندن در خانه، اما همچنان مردم بی توجه به این هشدارها، در بازار تهران مشغول خرید عید هستند.