ورودی آب سد کرج در هفتههای پایانی سال ۱۴۰۳ و ابتدای فروردین ۱۴۰۴، پس از ماهها خشکسالی و کمآبی، رشد قابل توجهی را تجربه کرده است.
سد کرج ، یکی از منابع حیاتی تأمین آب پایتخت، به پایینترین سطح ذخایر خود رسیده است تصاویر جدید، شکافهای عمیق در بستر خشکشده سد را نشان میدهند؛ نشانهای هولناک از تشدید بحران آب در کشور که کارشناسان، کاهش بارندگی، مدیریت نادرست و برداشت بیرویه را عوامل اصلی این بحران میدانند.
سد کرج ، یکی از منابع حیاتی تأمین آب پایتخت، به پایینترین سطح ذخایر خود رسیده است.
در روزهای اخیر رسانههای خبری، بلاگرهای فضای مجازی و سلبریتیهای معروف با استفاده از عکس و فیلم و آمارهای مختلف تصویری هولناک از میزان ذخایر سد امیر کبیر استان البرز ارائه دادند. سوال اینجاست که این سیاهنماییها دقیقاً به نفع چه کسانی است و چه اهدافی را دنبال میکند؟
سد کرج ، یکی از مهمترین منابع تأمین آب شرب تهران، با بحرانی بیسابقه در میزان ذخایر آبی خود مواجه شده است. حجم آب این سد، که نقشی کلیدی در تأمین نیاز آبی نزدیک به پنج میلیون نفر در استان تهران ایفا میکند، اکنون به تنها ۸ درصد ظرفیت کامل رسیده است. این کاهش چشمگیر نشاندهنده افتی ۵۶ درصدی نسبت به سال گذشته است.
این وضعیت زنگ خطری جدی برای تأمین پایدار آب شرب در پایتخت و مناطق اطراف آن به حساب میآید. کاهش سطح ذخایر آبی سد کرج نه تنها موجب تشدید نگرانیهای زیستمحیطی شده، بلکه فشار مضاعفی بر زیرساختهای مدیریت منابع آب تحمیل کرده است.
آیا میتوان همه تقصیر کمبود آب را به گردن خشکسالی و عدم مصرف بهینه مردم انداخت آن هم در شرایطی که مدیرحفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای تهران از پروژههایی برای جلوگیری از فرار آب در سدها گفته است.
معاون وزیر نیرو گفت: حجم ذخایر سدهای کلیدی تأمین آب تهران نسبت به سالهای گذشته با کاهش جدی روبرو است. این در حالی است که بخشی از این موجودی سدها نیز بهعنوان حجم مرده و مباحث مرتبط با پایداری سازه قابل بهرهبرداری نیست و این موضوع، محدودیتی جدی برای تأمین آب تهران محسوب میشود که اهمیت مدیریت مصرف آب را دوچندان میکند.
عکسهای سد کرج که حدوداً آب شرب پنج میلیون تهرانی را تامین میکند میبینم لرزه بر اندامم میافتد.
سد کرج که یکی از منابع اصلی تأمین آب شرب پایتخت و اطراف آن به شمار میآید، در سال جاری با کاهش شدید ذخایر آب مواجه شده است. این سد که تأمینکننده آب شرب حدود پنج میلیون نفر در استان تهران است، از ابتدای سال آبی جاری با افت قابل توجهی در سطح آب مواجه بوده است. طبق آخرین گزارشها، میزان ذخایر آب در سد کرج تنها ۸ درصد از ظرفیت کل سد را پر کرده است. حجم مخزن این سد نسبت به سال گذشته ۵۶ درصد کاهش یافته است.
سد کرج ۴۹ میلیون متر مکعب از آب شرب تهران را تامین میکند در صورتی ۸ درصد از ذخیره آن در حال حاضر چیزی نزدیک به ۱۵ میلیون متر مکعب آب است و به زودی تامین آب شرب تهران با مشکل مواجه میشود. در عین حال سایر سدها و مخازن تامین آب شرب نیز وضعیت قابل قبولی ندارند و نمیتوانند کمبود آب در تهران را جبران کنند.
با توجه به کاهش شدید بارشها و کاهش سطح ذخایر آبی لزوم صرفهجویی در مصرف آب بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. کارشناسان حوزه آب تاکید دارند که تنها با همراهی مردم و اجرای سیاستهای مدیریت مصرف، میتوان از بروز بحران کمآبی در ماههای گرم سال جلوگیری کرد.
مدیر دفتر مطالعات پایه شرکت آب منطقهای البرز درباره ذخایر فعلی سدهای استان البرز بیان کرد: در حال حاضر سد کرج ۵۵ درصد کمتر از سال گذشته ذخیره آب دارد و فقط هشت درصد سد پر است. ذخیره این سد در زمان مشابه سال گذشته ۱۸ درصد بود.
«با توجه به بارندگیهای اخیر درباره مجموع میزان بارندگی تا امروز حدود ۲۶ درصد نسبت به زمان مشابه در سال آبی گذشته عقب هستیم، اما چیزی که درباره میزان بارندگی برای ما اهمیت دارد، تغییرات متوسط دوره آماری است که از این نظر ۴۴ درصد کمبود بارش داریم.»
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای البرز گفت: در حال حاضر فقط هشت درصد سد کرج پر است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان تهران با بیان اینکه با وجود بارشهای اخیر، میزان بارندگی در استان تهران همچنان ۴۰ درصد کمتر از حد نرمال است اظهار داشت: سد کرج در حال حاضر وضعیت مطلوبی ندارد و تنها ۱۴ درصد از ظرفیت این سد در شده است و این موضوع باعث شده که آب کافی به رودخانه کرج نرسد، در نتیجه کشاورزان پاییندست این رودخانه با مشکلات زیادی روبهرو شوند.
سد کرج ۱۷۹ میلیون مترمکعب گنجایش دارد که ۱۲۰ میلیون مترمکعب آب در آن ذخیره شده است و بیش از دو سوم از آن پر است.
میزان ورودی آب سد کرج ، این روزها برخلاف مدت مشابه سالهای گذشته، کم شده است در حالی که آب ذخیره شده در سد، میزان نسبتا خوبی دارد. در این روزهای گرم تابستانی با توجه به کاهش بارندگیها و برداشت بیرویه آب، از منابع سطحی و زیرزمینی، میزان ورودی آب به سد کرج کم شده است تا لزوم صرفه جویی در مصرف آب را به همه شهروندان یادآور شود. بر اساس اظهار نظر کارشناسان و با توجه به کاهش چشمگیر بارندگی در مقایسه با سال گذشته، سد کرج ، با بحران کم آبی مواجه خواهد شد. کاهش بارشها و برداشت بیرویه آب، زنگ کم آبی در البرز را به صدا درآورده است، هشداری که اگر با اجرای طرحهای گسترده آبخیزداری و صرفه جویی و بهینه مصرف کردن این مایه حیات همراه نباشد، بحرانآفرین خواهد شد.
بارش باران و جاری شدن سیل روزهای اخیر در چالوس سبب ریزش کوه و مسدود شدن مسیر انتقال آب سد کرج به تهران شد که این مساله موجب کمبود آب در برخی از نقاط شهر تهران شده بود. با تلاش شبانه روزی پرسنل آبفا پاکسازی و بازگشایی مسیر و مدیریت آب انجام شد. بنا به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران در حال حاضر مشکل قطعی آب در تهران حل و فقط نوسان در برخی مناطق وجود دارد.
استاندار البرز علت انسداد سد چالوس را گلولای در پاییندست رودخانه کرج عنوان کرده بود و تاکید داشت که این گلولای در سد تهنشین شده و جلوی سرعت آب را گرفته و تا لبه رودخانه بالا آمده است. در فیلمی که مشاهده میکنید انسداد رودخانه پشت سد کرج بر اثر سیل هفته گذشته را به وضوح نشان میدهد. منبع: تسنیم
رئیسکل دادگستری استان البرز:
رئیسکل دادگستری استان البرز گفت: تلاشها و پیگیریهای انجامشده توسط دادستان مرکز استان و ادارات متولی و آب منطقهای تهران، بازگشایی و رسوبزدایی مسیر انجام شد و با برداشته شدن موانع، مسیر خروجی آب رفع انسداد شده است و در ساعات آینده امکان ادامه فرایند تأمین آب شرب مناطق هدف آغاز میشود.