هژمونی آمریکا

ترامپ نماد نارضایتی گسترده در آمریکا به‌ویژه در میان سفیدپوستان و طبقه کارگر است که خود را قربانی سیاست‌های نولیبرالی و جهانی‌شدن می‌بینند. او با جنگ اقتصادی، خروج از نهاد‌های جهانی و تقویت ملی‌گرایی، به دنبال احیای قدرت آمریکاست؛ اما سیاست‌هایش موجب تضعیف ائتلاف‌های سنتی و تغییر نظم جهانی شده است.

جایی حوالی دو سال گذشته، هژمونی آمریکا یی جان باخت. عصر تفوّق ایالات متحده یک دورهٔ کوتاه سرمستی‌آور بود، سه دهه که هر دو وهلهٔ ابتدا و انتهایش از جنس فروپاشی بود. این عصر در میانهٔ سقوط دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ آغاز شد. پایانش، یا به عبارت دقیق‌تر آغاز پایانش، هم سقوط عراق در سال ۲۰۰۳ و تحولات پس از آن بود. اما آیا مرگ جایگاه خارق‌العادهٔ ایالات متحده نتیجهٔ عوامل بیرونی بود، یا واشنگتن با عادات و رفتار‌های بدش آن را شتاب بخشید؟ مورخّان تا سال‌های سال دربارهٔ این پرسش بحث خواهند کرد. ولی در این مرحله، فرصت کافی و زاویه‌دید مناسبی داریم تا چند برداشت ابتدایی مطرح کنیم.

بر خلاف اینکه به نظر می‌رسد قدرت گرفتن روسیه و چین، برای موقعیت آمریکا و نظمی که در جهان بر قرار کرده است تهدید به حساب می‌آید؛ در واقع این ظهور سیاست‌های پوپولیستی در داخل آمریکا است که جایگاه جهانی آن را تهدید می‌کند.