نه ایران و نه روسیه (که بعدها پس از سقوط تزارها به اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی تغییر کرد) مالک درصد مشخصی از آبهای خزر نبودهاند. در دو پیمانی که در فاصله سقوط تزارها تا سقوط اتحادجماهیر شوروری میان دو کشور امضا شد، ابتدا حق کشتیرانی ایران در خزر که با عهدنامه ترکمنچای نقض شده بود، برگشت و سپس خزر "دریای مشترک میان ایران و شوروی" خوانده شد.
در قسمت جنوب دریا، بین ترکمنستان، ایران و آذربایجان هنوز مسایلی وجود دارد. با آذربایجان توافقات خوبی داشتیم که در حال اجرا شدن هستند، اما هنوز بخشی از این مسایل حل نشده است. در اجلاس اخیر خزر، یکی دو مسأله بسیار مهمی که مایه نگرانی ایران و خیلی از کشورهای دیگر بود نیز حل و فصل شد که مهمترین آنها مسأله امنیت در دریای خزر بود.
«آیا نباید فکر کرد چرا در دستگاه حکومت ایران از دولت و وزارت خارجه و ... در این بیست و دو سال که انواع دولتها و نمایندگان با سیاستهای مختلف خارجی هم در مسند مسئولیت بودهاند یک نفر در دولت و مجلس و یا دیگر نهادهای مسئول فکرش به اینجا نرسید که برویم و درخواست مالکیت پنجاه درصدی کنیم؟ آیا ادعای یک خارجی در این موضوع مصداق کاسه داغتر از آش نیست»؟
رژیم حقوقی دریای خزر در حالی روز شنبه با امضای پنج کشور ساحلی ایران، قزاقستان، روسیه، آذربایجان و ترکمنستان نهایی شد که حواشی مربوط به شناسایی حقوق کشورمان در این نظامنامه همچنان ادامه دارد.
"برخی سلبریتیها برای ژست روشنفکری و ملیگرایی بدون احاطه به موضوع و ناخواسته وارد جریانی میشوند که خلاف منافع ملی است...."
مشخص نيست که آقاي صادقي چگونه به اين نتيجه رسيده است که سهم ايران از خزر و منابع آن هم اکنون به 11 درصد رسيده است! اين در حالياست که هنوز بر سر تعيين خط مبدا خزر و حدود و ثغور بستر و زيربستر دريا توافقي ميان بازيگران ساحلي خزر حاصل نشده است.در هر حال ، آقاي صادقي بايد بداند که درياي خزر جايي براي موج سواري ايشان نيست...
رئیس جمهور با تأکید بر اینکه بدخواهان دو ملت از نزدیکی روابط دو کشور ناراحت و عصبانی هستند، تصریح کرد: تهران و باکو با افزایش سطح همکاریها و هماهنگیهای خود اجازه نخواهند داد، بدخواهان خدشهای در روابط دو کشور ایجاد کنند.
واکنش های تند و نظرات کارشناسان درباره رژیم حقوقی دریای خزر
کنوانسیونی که امروز به امضاء سران ۵ کشور ساحلی خزر میرسد چارچوب های کلی همکاری ها و اصول اساسی مربوط به رژیم حقوقی دریای خزر را تعیین می کند و با توجه به خاص بودن این دریاچه بزرگ، رژیم حقوقی خاصی فارغ از کنوانسیون های موجود تدوین و اجرا خواهد شد.
موضوع رژیم حقوقی دریای خزر حساس است/ هنوز نظامات مربوط به مشاع بودن دریای خزر و نظامات بین ایران و روسیه حاکم است/ هرگونه تغییری در رژیم حقوقی دریای خزر ، باید مصوبه مجلس را داشته باشد/ برخی دستگاههای دولتی سلیقه لازم در همکاری با قوه مقننه را ندارند/ انتظار میرفت برخی اعضای کمیسیون امنیت ملی ظریف را در نشست وزرای خارجه پنج کشور ساحلی دریای خزر همراهی میکردند
وزیر خارجه قزاقستان:
وزیر امور خارجه قزاقستان گفت: تمامی شرایط و مفاد توافق قزاقستان و آمریکا همانی است که در توافق میان آمریکا و روسیه وجود دارد و این موضوع هیچ ربطی به وجود پایگاههای نظامی آمریکایی یا پایگاههای نظامی سایر کشورهای خارجی در دریای خزر ندارد.
سهم ایران از دریای خزر به ۱۱ درصد رسیدهاست؟
محمود صادقی، نماینده عضو فراکسیون امید در توئیتر خود نوشت: رئیسجمهور درحالی عازم اکتائو شده که مفاد توافقات درباره رژیم حقوقی دریای خزر در هالهای از ابهام است. او همچنین پرسیدهاست: آیا راست است که سهم ۵۰ درصدی ایران به ۱۱ درصد سقوط کرده؟! آیا ترکمانچای دیگری در راه است؟
وی بیان کرد: بخش عمدهای از دریای خزر در حال تبدیل شدن به باتلاق است که این معضل و مسئله اثرات بدی به دنبال دارد؛ در صورت تداوم این وضعیت و افزایش آلودگی رودخانهها و به دنبال آن آلودگی دریاها بعید است در سالهای آینده دریایی برجا ماند.
به طور کلی ۳ عامل مختلف منجر به افزایش ارتفاع سطح آب دریاها میشوند، مسائلی که منجر به انبساط آب دریاها میشوند، آب شدن یخهای قطبی و زلزلههای شدید که شکل اقیانوسها را تغییر میدهند. افزایش دمای کره زمین تاثیر مستقیم روی دو عامل اول دارد.
وزیر نفت از برداشت ۵۰ _۵۰ ایران و آذربایجان از نفت دریای خزر خبر داد.
مسعود حقیقت امروز یکشنبه همچنین به عشایر مناطق غرب کشور هشدار داد: با توجه به ورود این سامانه احتمال بروز سیلاب در مسیل ها و رودخانه ها وجود دارد؛ از این رو عشایری که درحال تردد در این مناطق هستند، باید بیشتر مراقب باشند.
بیش از یک دهه است که به دلیل کاهش ذخایر ماهیان خاویاری در دریای خزر ، برداشت تجاری اینگونه آبزی ممنوع شده است و کشورهای این منطقه متعهد شدهاند که تنها برای بازسازی ذخایر و انجام تحقیقات خاویار خزر را آن هم به صورت معدود برداشت کنند تا بتوانند به تقویت ذخایر خاویاری خزر کمک کنند.
ناوشکن دماوند 18 روز پس از برخورد با موج شکن دریای خزر ، لحظاتی پیش غرق شد.
محققان کشور معتقد هستند دادههای تاریخی موجود نشان میدهند حدود 13 سونامی مهم در منطقه دریای خزر ثبت شده است، که اکثر آنها در نواحی مرکزی خزر به وقوع پیوستهاند.