روسیه، ۲۴ ژوئن با شورش گروه واگنر به ریاست اوگنی پریگوژین مواجه شد، اما اقدام به این کودتا، سوالاتی را در خصوص سلطه کرملین بر این تولیدکننده اوپک پلاس و صادرکننده بزرگ نفت ایجاد کرد.
به نظر میرسد روند صعودی قیمت نفت تحت تاثیر دیگر مولفههایی حمایتگر نظیر بهبود تقاضا در چین، احتمال ثابت ماندن نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا در ماههای آتی و کاهش عرضه از سوی کشورهای اوپک پایدار باشد. افزایش ۰.۰۲ دلاری قیمتها نفت و معامله آن با رقم ۷۶.۶۷ دلار در هر بشکه برای امروز، مبین همین پیشبینی است.
نفت و محصولات ایران مشتریهای خاص خود را دارد، اما در دو سال اخیر بیشتر صادرات نفت و میعانات گازی به چین بوده و سایر کشورهای آسیایی در جایگاه دوم قرار میگیرند. در این بین کشورهای آفریقایی مشتریهای همیشگی نفت ایران به حساب میآیند. اما به طور کلی در ۱۰ سال اخیر آسیاییها بیشترین استقبال را از نفت ایران داشتند.
روابط آمریکا و عربستانسعودی را میتوان در دو سکانس تعریف کرد؛ سکانس اول تابستان پارسال، سفر جو بایدن به ریاض آنهم پس از سردیای که پس از قتل جمال خاشقجی روابط بین دو کشور را فراگرفتهبود. حمله روسیه به خاک اوکراین نرخ هر بشکه برنت را وارد کانال ۱۴۰دلاری کردهبود و دولتهای غربی خود را برای مهار تورم آماده میکردند.
برنامه کاهش داوطلبانه ۵۰۰ هزار بشکهای تولید نفتخام روسیه که از ماه مارس آغاز خواهد شد، تاکنون موجب رشد ۸ درصدی بهای نفت در یک هفته اخیر شده است. رخدادی که بیش از همه با سیگنالهایی از رشد تقاضای شرق آسیا، به کمک رشد قیمتها آمده؛ شاید بتواند به تغییر فاز در بازار نفت کمک کند. برخی معتقدند این کاهش عرضه میتواند یک فرصت طلایی یا یک پاس گل جذاب برای ایران باشد تا سهم جدیدی در بازار برای خود به دست آورد.
براساس گفتههای پرز تحلیلگر بازار انرژی، روسیه از پنجم فوریه ۲۰۲۳ تحریمهایی که برای فرآوردههای نفتی روسیه درنظر گرفته است را اجرایی خواهد کرد که میتواند صادرات فرآوردههای نفتی روسیه به آمریکایجنوبی را تقویت کند: «آمریکایجنوبی بهدنبال خرید و ذخیره گازوئیل خواهد بود، آنهم هرقدر که بتوانند.» اروپا بهدنبال تامین عرضه از آفریقا و حتی برخی از کشورهای آمریکایلاتین است، زیرا چشم انداز سناریوی جنگ روسیه و اوکراین عملا نامشخص است.
بهای معاملات نفت برنت یک دلار و ۷۱ سنت معادل دو درصد کاهش یافت و در ۸۳ دلار و ۶۳ سنت در هر بشکه بسته شد.
متوسط قیمت نفت ایران در ۸ ماه نخست سال ۲۰۲۲ به ازای هر بشکه ۱۰۵.۰۶ دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۱ افزایش ۳۹.۳۶ دلاری را نشان میدهد. متوسط قیمت نفت ایران در ۸ ماه نخست سال ۲۰۲۱ به ازای هر بشکه ۶۵.۷۰ دلار بوده است.
وزیر نفت با اشاره به اینکه برخی وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو ائتلاف اوپکپلاس نیز در هفتههای اخیر به این نکته اشاره کردهاند، تأکید کرد: شرایط کنونی نیازمند دقتنظر و بررسی بیشتر است.
عضو هیات علمی موسسه مطالعات انرژی مطرح کرد:
عضو هیات علمی موسسه مطالعات انرژی گفت: بازار هند برای ایران مانند سابق نخواهد بود این کشور نیز مانند چین با توجه به تخفیفهای روسیه انگیزهای برای خرید از ایران ندارد چراکه تهران نیز در صورت توافق ضرورتی به اعمال تخفیف ندارد.
آیا تکرار شاهکار نفتی ایران مشابه زمان حصول برجام در سال ۲۰۱۵ میلادی امکانپذیر است
بر اساس دادههای جمع آوری شده توسط «بلومبرگ» ایران در حال حاضر حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز نفت خام تولید میکند. پس از حصول توافق هستهای در سال ۲۰۱۵ میلادی حدود سه ماه طول به طول انجامید تا ۷۰۰۰۰۰ بشکه در روز به تولید ایران افزوده شده و یک سال به طول انجامید تا به ظرفیت کامل تولید بازگردد.
یکی از عوامل اصلی سقوط قیمتها در روز گذشته، مساله روند طولانی احیای توافق هستهای قدرت جهانی با ایران است که به نظر میرسد به نقطه عطف تازهای رسیده است.
اتحادیه اروپا در بیانیهای اعلام کرد با هدف اجتناب از هر گونه پیامد منفی احتمالی برای امنیت غذا و انرژی در جهان، اتحادیه اروپا تصمیم گرفت معافیت از ممنوعیت معامله با بعضی از نهادهای دولتی روسیه مربوط به معاملات محصولات کشاورزی و حمل نفت به کشورهای ثالث را گسترش دهد.
توقف ۳۰روزه کنسرسیوم خط لوله کاسپین، ۸۰درصد از کل صادرات انرژی قزاقستان را تا حد زیادی از بین میبرد و بنا بر محاسبات برخی از اقتصاددانان، همین تعلیق ۳۰روزه باعث خسارتی در حدود ۵۰۰میلیون دلار خواهد شد که ضربهای جدی برای اقتصاد این کشور خواهد بود.
مکرون گفت: محمد بن زاید گفت عربستانیها میتوانند ۱۵۰ هزار بشکه در روز تولید را افزایش دهند. شاید کمی هم از آن بیشتر، اما آنها تا شش ماه آینده ظرفیت بزرگی ندارند.
این مقام همچنین اعلام کرد که فرانسه میخواهد سازوکاری آماده شود تا قیمت نفت به تولید نفت روسیه محدود نباشد.
جدیدترین گزارش ماهانه اوپک نشان داد که قیمت نفت سنگین ایران ماه میلادی گذشته ۸.۷ درصد رشد کرد.
روسیه چطور تحریمهای غرب رو دور میزند؟
زمانی که شرکتهای بین المللی مانند «شِل» برای پاک کردن دست خود از نفت روسیه اقدام کردند تعداد زیادی از اپراتورهای مدیترانهای وارد عمل شدند تا این شکاف را پر کنند. در حالی که سطح صادرات روسیه تغییر چندانی نکرده ترکیب شرکتهای تولیدکننده نفت تغییر کرده است.
تغییر جهت اقتصادی ریاض از نفت به سوی پیستهای اسکی، فانتزی یا واقعی؟
اخیرا در برلین یکی از مدیران سعودی به همکار آلمانی خود توضیحی ساده درباره مسیر اقتصادی کشورش ارائه کرد: «پدربزرگم سوار بر خر به سر کار میرفت. بعد پدرم با مرسدس سر کار رفت. من اکنون با یک لامبورگینی به محل کارم میروم. اما پسرم؟ او احتمالا سوار خر خواهد شد.»
بهای معاملات نفت برنت با ۱۹ سنت معادل ۰.۲ درصد افزایش، به ۱۱۹ دلار و ۷۰۹ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت روز گذشته ۰.۲ درصد کاهش داشت.