وزیر دفاع آمریکا تهدیدات ایران علیه رییس جمهوری و سایر مقامات دولت آمریکا را دلیل تمدید حضور ناو آمریکایی در آبهای خلیج فارس میداند.
رئیسجمهور آمریکا چندی پیش در اقدامی به منظور تجلیل از عملکرد مقامهای دولتش در رابطه با توافق عادی سازی روابط برخی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی به کوشنر «مدال امنیت ملی» داد.
پنتاگون اعلام کرد
نیمیتز و ناوگروه همراهش هفتم آذرماه وارد آبهای خلیج فارس شد. یک مقام وزارت دفاع آمریکا در آن زمان مأموریت این ناوگروه را حمایت و پوشش هوایی به هنگام خروج نیروهای آمریکا از عراق و افغانستان اعلام کرده بود.
این مساله که دونالد ترامپ بخواهد در واپسین روزهای حضور خود در قدرت، دست به اقدامی ماجراجویانه بزند و حواس افکارعمومی را در راستای منافع خود منحرف کند، تهدیدی جدی است که بایستی به طور ویژه و خاص به ارزیابی آن پرداخت.
خاورمیانه؛ نگران «جشن خداحافظی» ترامپ
نکته دیگری که میتواند انگیزهبخش خودداری ترامپ در اقدام علیه ایران باشد، خبرهایی است که از برنامه او برای نامزدی دوباره در انتخابات، در سال ۲۰۲۴ میرسد. در شرایط فعلی پتانسیل بالایی وجود دارد که اقدام نظامی علیه ایران منجر به جنگی طولانیمدت شود. با توجه با سابقه جنگهای عراق و افغانستان که دوران سه رئیسجمهور را تا اینجا پشتسر گذاشتند، احتمالا این موضوع باعث تعلل ترامپ در این زمینه شود؛ چراکه اگرچه ترامپ مایل به تقابل با ایران است، احتمالا خوشحال نخواهد شد اگر در سال ۲۰۲۴ بهعنوان شروعکننده جنگی دیگر در خاورمیانه به رقابت با رئیسجمهوری که میراثدار چنین دردسری شده بپردازد.
احتمال دارد که امریکا دست به حملات گستردهای علیه پایگاههای نظامی ایران در عراق و سوریه بزند و از این طریق، بخواهد تا ایران را به دادن پاسخ متقابل ناگزیر سازد. در حال حاضر، ایرانیها به دنبال جنگ نیستند و از این رو، احتمال دارد، امریکا به نحوی، ایران را مجبور به چنین کاری کند، مانند ترور مجدد یکی دیگر از مقامات رسمی کشور.
آخرین گزارشها نشان میدهد از ابتدای سال ۲۰۲۰ تا ماه اکتبر حدود ۸۰۳میلیون دلار در زمینه استارتاپهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) سرمایهگذاری انجام شده که این رقم معادل کل سرمایهگذاری انجام شده در سال ۲۰۱۹ است.
یک کارشناس مسائل بین الملل مطرح کرد
حضور امریکا در منطقه در دوره بایدن هم تداوم پیدا خواهد کرد. هر چند بعد از بحران کرونا، اقتصاد جهان به ویژه اقتصاد امریکا با رکود و مشکلات عدیدهای روبهرو میشود، ممکن است تلاش کند اندکی از هزینههای نظامی کم کند، اما من بعید میدانم که امریکا به صورت آنی، کل نیروهای خود را از منطقه خارج کند.
هاآرتص بررسی کرد
سفر اخیر کوشنر به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تنها برای قانع کردن عربستان به عادیسازی روابط با اسرائیل و حل نزاع شورای همکاری نبود بلکه مقدمهای برای دستیابی به حمایت مالی برای خود و خانواده ترامپ قبل از ترک کاخ سفید بود.
به گفته برخی معاونان عربستانی، بن سلمان که به شدت به دنبال برقراری روابط با دولت آتی جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا است، در حال حاضر درباره در پیش گرفتن این اقدام مردد است.
آمریکا دو هواپیمای بمب افکن بی - ۵۲ را به خاورمیانه فرستاده است این نمایش بعد از اعلام برنامه خروج بخشی از سربازان آمریکا از عراق و افغانستان صورت گرفته است.
تنها چند روز پس از آنکه وزارت دفاع آمریکا از برنامه خود برای کاهش نظامیان آمریکایی مستقر در افغانستان و عراق خبر داد، ارتش ایالات متحده اعلام کرد بمبافکنهای B-52 آمریکا رهسپار خاورمیانه شدند.
نقش و نفوذ چین در خاورمیانه و خلیج فارس، روند رو به رشدی دارد و اهمیت منطقه برای چین بهعنوان یک منبع انرژی، اکنون در استراتژیهای این کشور جایگاه ویژهای دارد و در آن سو، چین نیز به یک عامل مهم در محاسبات استراتژیک کشورهای منطقه تبدیل شده است. این روند و توسعه از آن جهت درخور توجه است که تغییرات ژئوپلیتیکی جامع در خاورمیانه میتواند چین را به یک مؤلفه مهم در منطقه تبدیل کند.
نگاهی به واکنش نشریات کشورهای عربی خاورمیانه به انتخابات آمریکا
بررسی نشریات مربوط به کشورهای عربی خاورمیانه در خصوص نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده نشان میدهد که این کشورها به طور کلی به سه گروه طرفدار پیروزی دونالد ترامپ، طرفدار پیروزی جو بایدن و گروه سوم موسوم به محافظه کار تقسیم میشوند که گویا تا مشخص شدن نتیجه نهایی انتخابات قصد ندارند واکنش رسمی به این موضوع داشته باشند.
یک دیپلمات سابق آمریکایی میگوید: خاورمیانه برای سالهای آینده همچنان آشفته باقی خواهد ماند؛ هرچند این منطقه غیرقابل پیشبینی است و میتواند بحرانهایی را خلق کند که برای آمریکا دور از انتظار باشد. اما بااینحال نیازی نیست که با جاهطلبیهای غیرواقعی، بیاحتیاطی و نگریستن به آن، آنطور که خودمان میخواهیم و به دور از واقعیتها زمینه شکستمان را از هماکنون مهیا کنیم.
ارتباطات گسترشیافته و پلورالیسم هرجومرج میتواند برای دولتها هم یک فرصت و هم یک تهدید باشد. شهروندان کشورهای خاورمیانه ، به خصوص جوانان، امروزه انتظارات مختلفی از دولتهای خود در زمینههای متعدد دارند و شبکههای اجتماعی منجر به تعمیق و تشدید این انتظارات شده است. از سوی دیگر این امر گردش اطلاعات را تسهیل کرده و سیاستگذاران به راحتی قادر به مطالعه، تحلیل و ارزیابی سیاستهای موفق دیگر کشورهایی که در حلقههای بالاتر زنجیره نهادین ارزشگذاری هستند میباشند.
روند عادی سازی اگر چه عمدتا با اهداف و انگیزههای انتخاباتی در آمریکا پیونده خورده، اما تبعاتی بسیار فراتر از انتخابات آمریکا خواهد داشت. دو ماه دیگر انتخابات آمریکا برگزار خواهد شد. اما برقراری روابط با اسرائیل از سوی امارات و بحرین دائمی خواهد بود. برخی کارشناسان بر این باور هستند که آمریکا اهداف استراتژیک و بلندمدتی را از طریق عادی سازی دنبال میکند. بر اساس این دیدگاه، آمریکا در حال خروج تدریجی از خاورمیانه است و در صدد این است که قبل از خروج از این منطقه، اوضاع و نظم این منطقه را به گونهای بازتنظیم کند که هم منافعاش را تامین کند و هم با تهدیدات احتمالی برای این نظم جدید مقابله کند.
صباح زنگنه پاسخ داد
صباح زنگنه تحلیلگر روابط بینالملل در یادداشتی نوشت: روند بحران سیاسی و اقتصادی لبنان قبل از انفجار بندر بیروت هم وجود داشت که این انفجار آن را تشدید کرد و انتظاراتی را میان مردم ایجاد کرده تا تغییراتی حاصل شود و در این راستا استعفاهایی هم ازجمله استعفای حسن دیاب، نخستوزیر لبنان، صورت گرفت؛ اما باید دید این روند تا کجا ادامه خواهد داشت.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۸۰ درصد از کل جانباختگان ناشی از بیماری کرونا در منطقه خاورمیانه در پنج کشور مصر، ایران، عراق، پاکستان و عربستان سعودی گزارش شده است.
گزارش نشریه The New Yorker از وضعیت خاورمیانه
اعتراضات صورت گرفته در برخی کشورهای منطقه نشان میدهد که خاورمیانه حتی پیش از بحرانهای اپیدمی کروناویروس و سقوط قیمت نفت نیز آماده تغییر بود. ظهور اپیدمی کرونا و به دنبال آن کاهش شدید قیمت نفت، منطقه را در بحران جدی فرو برد، اما سیاست برخی کشورها در مهار این بحرانها نشان میدهد که دولتهای خاورمیانه هنوز آمادگی لازم برای تغییر را ندارند و این ممکن است خروج آنها از بحران کروناویروس و سقوط قیمت نفت را با چالش جدی مواجه کند.