«با توجه به کهولت سن و سخت بودن شرایط صحرایی در سایت تکثیر یوزپلنگ در پارک ملی توران، ایجاد شرایطی مناسب برای فعالیت همزمان بیهوشی استنشاقی، رادیولوژی، سونوگرافی، مانتورینگ کامل علائم حیاتی، اقدامات تخصصی دندانپزشکی حیات وحش و سایر معاینات، قطعا در نوع خود در حوزه دامپزشکی حیات وحش کشور عملی بی‌سابقه و بی‌نظیر محسوب می‌شود.»
مدیر کل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان گفت: شرایط سلامت «دلبر» یوزپلنگ ماده توران پایدار است اما ضایعه ایجاد شده در دهان این حیوان تحت بررسی قرار گرفته و منتظر پاسخ آزمایشات در این زمینه هستیم.
به گزراش ایرنا، سعید یوسف‌پور اظهار داشت: «دلبر» به علت بیماری و در اثر دردی که در ناحیه دهان داشت، دچار کم‌غذایی شده بود و تغذیه نامناسبی داشت، در روزهای اخیر میزان غذایی که استفاده می‌کرد به کمتر از ۲۰۰ گرم در روز رسیده بود.
وی افزود: بعد از بررسی‌های انجام گرفته و با تصویب کمیته دامپزشکی یوزپلنگ و همچنین تایید معاونت طبیعی سازمان محیط زیست، بحث بیهوشی و معاینه دقیق مصوب شد، روز گذشته حیوان بیهوش و اقدامات تشخیصی و نمونه برداری‌های لازم از دلبر انجام شد.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان سمنان با اشاره به اینکه کار با یک پروتکل بیهوشی سطح کیفی بالا انجام شد، گفت: همچنین نمونه‌های ژنتیکی اخذ و بیومتری کامل نیز از حیوان انجام شد، این عملیات کم‌نظیر با یک تیم حرفه‌ای دندانپزشک و متخصص بیهوشی و جراح و دامپزشک حیات‌وحش و رادیولوژی در شرایط غیربیمارستانی و کاملا صحرایی انجام گرفت.
وی تاکید کرد: بعد از بیهوشی معاینه دهان و دندانها انجام شد و بعد از آن رادیولوژی کامل از تمامی اندام‌های حرکتی، ستون فقرات و سر و گردن یوزپلنگ انجام گرفت، همچنین التراسونوگرافی محوطه شکمی موید سلامت ارگان‌هایی مانند کلیه‌ها، طحال، کبد و پانکراس بود اما تخمدان‌ها تحلیل رفته و رحم فیبروزه بود.
یوسف‌پور به نتایج رادیولوژی سر و گردن و شکستگی دندان مشاهده شده در عکس‌های رادیولوژی اشاره کرد و افزود: یک مورد مربوط به گذشته بود که به ریشه نرسیده و یک مورد جدید اتفاق افتاده بود که توسط متخصص جراح، ریشه دندانی باقیمانده به صورت کامل از فک پایین خارج شد.
وی گفت: تمامی علایم حیاتی حیوان به صورت کامل تحت نظر قرار دارد و درمان‌های مربوطه نیز بعد از بیهوشی در حال انجام است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان گفت: در این بررسی‌ها چند ضایعه دهانی بر روی زبان دلبر مشاهده شد و نزدیک به ۶۰ درصد از پرزهای زبان یوزپلنگ از بین رفته است و این می‌تواند به دلایل مختلف از جمله عامل ویروسی یا تغییرات چشمگیر برخی پارامترهای خونی باشد.
وی با اشاره به اینکه سایر آزمایش‌های مربوطه در حال انجام است و علت ضایعات بعد از پاسخ آزمایش‌ها حتما اعلام می‌شود، تاکید کرد: اکنون دلبر در شرایط پایدار و مناسب است و گزارش دامپزشکان سازمان که در محل مستقر هستند، نشان می‌دهد که امروز نزدیک به ۲ کیلوگرم گوشت مصرف کرده است.
وی گفت: با توجه به کهولت سن و سخت بودن شرایط صحرایی در سایت تکثیر یوزپلنگ در پارک ملی توران، ایجاد شرایطی مناسب برای فعالیت همزمان بیهوشی استنشاقی، رادیولوژی، سونوگرافی، مانتورینگ کامل علائم حیاتی، اقدامات تخصصی دندانپزشکی حیات وحش و سایر معاینات، قطعا در نوع خود در حوزه دامپزشکی حیات وحش کشور عملی بی‌سابقه و بی‌نظیر محسوب می‌شود.
یوسف‌پور گفت: در این عملیات تشخیصی دستگاه‌های مانیتورینگ تخصصی مانند کاپنوگراف، پالس‌اکسیمتر، کنترل فشار خون، ضربان قلب، تعداد تنفس، دما و… استفاده شد و حیوان بدون هیچگونه تنش و چالش، بیش از ۲ ساعت بیهوشی را طی کرد و به آرامی ریکاوری شد.
۹ اسفندماه مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان از نامطلوب بودن حال جسمانی «دلبر» یوزپلنگ ماده‌ی ۱۴ساله سایت تکثیر یوزپلنگ آسیایی در منطقه‌ی توران خبر داده بود.
سعید یوسف‌پور افزود: از صبح روز پنج‌شنبه (۹ اسفند) علایمی از وضعیت نامطلوب بالینی در دلبر مشاهده شد به همین دلیل یک تیم دامپزشکی از استان در سایت حاضر شدند و وضعیت این یوزپلنگ را زیرنظر گرفتند. همچنین یک تیم دامپزشکی نیز از تهران عازم توران شده‌اند تا بررسی‌های دقیق‌تری از حال عمومی دلبر انجام شود.
وی درباره‌ی علایم مشاهده‌شده در این یوزپلنگ ماده گفت: دلبر صبحانه‌ی خود را نیمه‌کاره رها کرد و تنها به خوردن ۲۰۰ گرم گوشت کبک بسنده کرد. در ساعت ۱۴ نیز حین راه رفتن در ناحیه‌ی دست راست می‌لنگید و کمی بعد علایم بی‌حالی، ضعف و بی‌حرکتی به همراه آبریزش دهان و بینی مشاهده شد.
یوسف‌پور افزود: دلبر ابتدا از پذیرش و خوردن غذای عصرگاهی سرباز زد اما پس از قرار دادن حدود ۱۰۰ گرم گوشت گاو در نزدیک او، با اندکی تأخیر سراغ گوشت رفت و از آن تغذیه کرد، اگرچه در حدود ساعت ۱۵ وضعیت این گربه سان کمی بهتر شد اما قدم زدن همراه با لنگ زدن و بالا نگه داشتن دست راست مجددا ثبت شد.
دلبر یوزپلنگ ماده، در سال ۱۳۹۰ و در حالی که توله‌ای بسیار کوچک و آسیب‌پذیر بود از دست متخلفان شکار و صید که قصد فروشش را داشتند نجات پیدا کرد. به‌دلیل آنکه سن کمی داشت و نمی‌توانست به‌تنهایی در طبیعت زندگی کند، برای مدتی در پارک ملی توران و در شرایط اسارت نگه‌داری شد و پس از آن به تهران منتقل شد و چند سالی در پارک پردیسان تهران نگه‌داری شد. در نهایت به سایت تکثیر و پرورش یوزپلنگ آسیایی در منطقه‌ی توران بازگردانده شد.
نام این یوزپلنگ ماده از نام قدیمی یکی از بخش‌های پارک ملی توران که «دلبر» نام دارد و یک پاسگاه محیطبانی نیز در آن قرار دارد برداشته شده است.
