داستان تتر در ایران با خیلی از نقاط دنیا تفاوت دارد. از یک طرف به ابزار سرمایه‌گذاری تبدیل شده و از طرفی دیگر متهم به اخلال در بازار می‌شود
فرارو- تتر یکی از پرکاربردترین استیبل‌کوین‌های جهان است که ارزش آن همیشه برابر با یک دلار آمریکا باقی می‌ماند. در بسیاری از کشورها، این رمزارز ابزاری برای انتقال دارایی به‌شکل سریع و کم‌هزینه محسوب می‌شود، اما در ایران، داستان کاملاً متفاوت است. تحریم‌های بین‌المللی، محدودیت‌های ارزی و شرایط اقتصادی خاص کشور باعث شده‌اند که تتر نه‌تنها به یک ابزار سرمایه‌گذاری تبدیل شود، بلکه توجه ویژه‌ای از سوی نهاد‌های نظارتی را نیز به خود جلب کند. در این مقاله بررسی خواهیم کرد که چرا تتر در ایران ویژگی منحصربه‌فردی دارد، چگونه بر بازار‌های مالی تأثیر می‌گذارد و چه آینده‌ای در انتظار آن است.
در حالی که تتر در بسیاری از کشورها فقط وسیله‌ای برای انتقال پول محسوب می‌شود، در ایران به چشم یک سرمایه‌گذاری جذاب هم دیده می‌شود.
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار، نوسانات نرخ دلار در ایران است. برخلاف بسیاری از نقاط جهان که قیمت تتر همیشه ثابت است، در ایران این رمزارز تحت تأثیر نوسانات بازار ارز قرار می‌گیرد. هر زمان که نرخ دلار در بازار آزاد افزایش می‌یابد، قیمت تتر نیز رشد می‌کند و بالعکس.
به همین دلیل، بسیاری از افراد که به دنبال حفظ ارزش دارایی خود در برابر تورم و کاهش ارزش ریال هستند، به خرید تتر روی می‌آورند. این موضوع باعث شده که تتر علاوه بر ابزار پرداخت، به یک دارایی محبوب برای سرمایه‌گذاری در ایران تبدیل شود.
ابتدای سال، قیمت تتر در ایران حدود ۵۲ هزار تومان بود. اما در نیمه دوم فروردین، با افزایش نرخ دلار، قیمت تتر هم به ۵۸ هزار تومان رسید. این رشد ۱۰ درصدی در کمتر از یک ماه، آن را به گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران تبدیل کرد.
پس از چند هفته ثبات، کاهش عرضه دلار در بازار آزاد موجب شد که قیمت تتر به ۶۲ هزار تومان افزایش یابد. در این بازه، افرادی که در فروردین تتر خریده بودند، توانستند تا ۲۰ درصد سود کسب کنند.
یک ماه بعد، اما با برخی اقدامات نظارتی و کاهش قیمت دلار، نرخ تتر نیز کاهش پیدا کرد و به ۵۷ هزار تومان رسید. این موضوع نشان داد که خرید و فروش تتر، همان‌قدر که می‌تواند سودآور باشد، با ریسک‌هایی هم همراه است.
یکی از مباحث مهم در مورد تتر در ایران، نقش آن در تعیین نرخ دلار بازار آزاد است. برخی تحلیلگران اقتصادی معتقدند که افزایش یا کاهش قیمت تتر می‌تواند به‌طور مستقیم بر نوسانات قیمت دلار تأثیر بگذارد.
در ایران، بسیاری از افراد برای خرید و فروش ارز از صرافی‌های رمزارزی استفاده می‌کنند. به همین دلیل، وقتی قیمت تتر در این صرافی‌ها افزایش می‌یابد، عده‌ای این را نشانه‌ای از رشد نرخ دلار در بازار آزاد تلقی می‌کنند. این تصور باعث می‌شود که تقاضا برای دلار فیزیکی افزایش یافته و در نتیجه، قیمت آن بالا برود.
اردیبهشت ۱۴۰۳ قیمت تتر از ۵۴ هزار تومان به ۶۲ هزار تومان رسید و هم‌زمان، نرخ دلار در بازار آزاد نیز رشد کرد. برخی این روند را نتیجه سفته‌بازی و فعالیت‌های سوداگرانه در بازار تتر می‌دانند.
یک ماه بعد پس از اعمال برخی محدودیت‌های نظارتی و مسدود شدن حساب‌های مشکوک مرتبط با معاملات سنگین تتر، قیمت این رمزارز از ۵۸ هزار تومان به ۵۵ هزار تومان کاهش یافت. جالب اینکه این کاهش تقریباً هم‌زمان با افت نرخ دلار در بازار آزاد اتفاق افتاد.
همین ارتباط مستقیم بین قیمت تتر و نرخ دلار، باعث شده که نهاد‌های نظارتی حساسیت ویژه‌ای نسبت به معاملات این رمزارز داشته باشند. در سال ۱۴۰۳، برخی صرافی‌های رمزارزی داخلی با محدودیت‌هایی مواجه شدند و حتی بعضی از آنها فعالیت خود را به‌طور موقت متوقف کردند.
با توجه به شرایط فعلی، تتر همچنان یکی از مهم‌ترین دارایی‌های دیجیتال در ایران خواهد بود. اما پرسش اصلی این است که نهاد‌های نظارتی چه رویکردی در برابر آن اتخاذ خواهند کرد؟
اگر نهاد‌های نظارتی به این نتیجه برسند که تتر نقش مؤثری در نوسانات نرخ ارز دارد، ممکن است مقررات سخت‌گیرانه‌تری برای معاملات آن وضع کنند. این اقدام می‌تواند شامل محدودیت سقف معاملات، افزایش نظارت بر حساب‌های مرتبط با تتر و حتی مسدودسازی برخی پلتفرم‌های معاملاتی باشد.
در مقابل، برخی کارشناسان معتقدند که به‌جای ممنوعیت، بهتر است یک چارچوب نظارتی شفاف برای صرافی‌های رمزارزی تدوین شود. این کار می‌تواند به کاهش سفته‌بازی و ایجاد ثبات در بازار کمک کند. طبق این رویکرد معاملات تحت نظارت رسمی انجام می‌شود. امنیت کاربران افزایش می‌یابد و از نوسانات شدید بازار جلوگیری خواهد شد.
تتر در ایران از یک استیبل‌کوین ساده فراتر رفته و به یک دارایی سرمایه‌ای و حتی شاخص غیررسمی نرخ ارز تبدیل شده است. در سال ۱۴۰۳، این رمزارز برای برخی از سرمایه‌گذاران سودآوری بالایی داشت، اما در عین حال، حساسیت‌های نظارتی نیز افزایش پیدا کرد. اگر محدودیت‌های بیشتری اعمال شود، ممکن است بازار رمزارز‌ها تحت‌فشار بیشتری قرار بگیرد و معامله‌گران به روش‌های جایگزین روی بیاورند. اما اگر سیاست‌گذاران به‌جای ممنوعیت، مسیر قانون‌گذاری و نظارت شفاف را انتخاب کنند، می‌توان انتظار داشت که بازار رمزارز‌ها در ایران ساختارمندتر شود.
در هر دو حالت، نقش تتر در بازار مالی ایران غیرقابل انکار است و سیاست‌گذاری‌های آینده تأثیر مستقیمی بر جایگاه آن خواهد داشت.
