چرا پزشکیان نمی‌تواند زیر بار قانون حجاب برود؟

مهرداد خدیر در وب‌سایت عصر ایران در یادداشتی با ارائه سی دلیل به اینکه چرا رئیس‌جمهور با اجرایی شدن قانون حجاب موافق نیست، پرداخته است.

او در این بار نوشت: در این نوشته ۳۰ دلیل یا نکته می‌آورم تا نشان دهم چرا رییس جمهور پزشکیان نمی‌تواند زیر بار قانون حجاب برود. البته از قانون جریمه و بگیر و ببند صحبت می‌کنیم نه از اصل حکم دینی حجاب و عفاف که متناسب با باور‌های دینی و فرهنگی و محل زیست و جغرافیا وسبک زندگی و تأهل یا تجرد یا خواست پدر یا همسر یا هر عامل دیگر کم یا زیاد رعایت شده و همین نشان می‌دهد این قانون تحقیرآمیز، گذشته را هم نفی می‌کند، چون منوط به جریمه کرده و از مشکلات اساسی تدوین کنندگان این است که به منتقدان انگ می‌زنند و به مخالفت با حکم دینی متهم می‌کنند. حکم دینی، اما مجازات دنیوی تعیین نکرده است.

۱. پزشکیان بار‌ها بر عدالت و انصاف تأکید ورزیده و بی‌اشاره مستقیم این قانون را ناعادلانه دانسته است. تن دادن به ابلاغ و اجرا با آن داعیه سازگار نیست. هر چند اصطلاح جهانی‌تر «سعادت» است. فکر و ذکر کار به دستان باید سعادت و بهروزی باشد. در اینجا، اما شده هدایت و تهدید و تحدید!

۲. اشاره شد که در احکام دینی مجازات دنیوی تعیین نشده و مشخص نیست مشمول بخشش الهی قرار گیرد یا نه. قانون مجلس اقلیت گویا از دین هم پیشی گرفته است!

۳. پزشکیان برای اصلاح ناترازی‌ها آمده و کاهش فاصله مردم با حاکمیت و پایان خالص سازی‌یی که از دل آن دو وزیر پرونده دار اقتصادی درآمد و مدیرانی ناکارآمد نه این که درگیر این قانون شود. زیر بار این قانون برود یعنی دستگاه‌های اجرایی مختلف اعم از وزارت کشور و ورزش و جوانان و گردشگری درگیر قضیه‌ای شوند که به آن باور ندارند. همان قدر که قانون، زنان ایران را تحقیر می‌کند تن دادن و اجرای آن دولت را از چشم‌ها می‌اندازد و یکی از انگیزه‌های راست رادیکال همین تحقیر است. هم تحقیر زنان هم تحقیر دولت. تن دادن یعنی تن دادن به هر دو تحقیر.

۴. برخی می‌گویند پزشکیان در آغاز دهۀ ۸۰ خورشیدی وزیر دولتی بوده که رییس آن (خاتمی) گفته بود زیر بار انتخابات مجلس هفتم نمی‌رود، اما رفت. درست است، اما وقتی مصوبات مجلس ششم وتو می‌شد مجلس هفتم چندان هم اوضاع را در آخرین سال دولت دوم اصلاحات وارونه نمی‌کرد حال آن که اکنون پزشکیان در آغاز راه است نه پایان دولت و خاتمی یک بار تن داد و تمام و این قصه سر دراز دارد و هر روزه است و در گستره ایران گسترده.

۵. همین امروز کیهان نوشته ادعای آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره توافق با ایران درباره افزایش دفعات و شدت اقدامات پادمانی خلاف قانون اقدام راهبردی است. نگاه اینها به قانون برای بستن دست دولت هاست. با قانون راهبردی دست دولت روحانی را در سال آخر بستند و با قانون حجاب دست دولت پزشکیان را در سال اول می‌بندند. تجربه زمین زدن قبلی‌ها با قانون پیش چشم پزشکیان است.

۶. کاملا قابل تصور است که اگر احمدی‌نژاد بود زیر بار نمی‌رفت. او اساسا باور داشت نظام سیاسی ایران دیگر پارلمانی نیست و ریاستی است و دست بالا را برای مجلس قایل نبود و شماری از قوانین را امضا و ابلاغ نمی‌کرد. وقتی عزیزدردانه جناح راست یحتمل زیربار نمی‌رفت پزشکیان چرا برود؟

۷. رییس جمهوری رییس شورای عالی امنیت ملی است و می‌تواند از منظر این که امنیت ملی را به مخاطره می‌اندازد و تفاوت‌های فرهنگی و قومی را نادیده می‌انگارد و مردم را به جان هم می‌اندازد و نارضایتی تولید می‌کند با آن مخالفت یا به این نهاد ارجاع کند. ماکیاولی می‌گوید مردمان خون پدر خود را ممکن است فراموش کنند و بعد از مدتی قاتل پدرشان را ببخشایند، اما از طلب پولی خود نمی‌گذرند؛ بنابراین خیلی‌ها ترجیح می‌دهند دو ساعت بروند سالن کمیته وزرا و هدایت شوند تا این که دست کنند در جیب شان و طراحان روی همین انگشت گذاشته‌اند تا تولید ترس بیشتر باشد، اما تولید نفرت و کینه هم به دنبال دارد.

۸. پزشکیان خود در دو محیط متساهل مهاباد و ارومیه پرورش یافته و به ضرب و زور پدر اهل نماز و روزه و نهج‌البلاغه نشده و با این که دخترش حجاب کامل دارد، اما پیداست که او هم با زور چادری نشده. چیزی را که برای خود نپسندیده چگونه برای دیگران روا دارد؟

۹. کافی است به یاد آوریم در آخرین انتخابات دوران خالص سازی نرخ مشارکت به چه عدد فاجعه آمیزی رسیده بود. رابطه پزشکیان با ساختار دو سویه است و هر اقدامی که او را از کرده اش پشیمان کند و احیانا به فکر واگذاری به امثال سعید جلیلی بیندازد مخاطره آفرین است و بعید نیست گفته باشد یا بگوید در اختیار خودتان و اصلا چرا جریمه؟ در ملأعام شلاق بزنید و اعدام کنید! آن هم به خاطر چه؟ که در نهایت شالی بیندازند وگرنه حجاب حداکثری سریال‌های صدا و سیما را که خود بازیگران آن هم در بیرون رعایت نمی‌کنند!

۱۰. اگر قصد تن دادن و کوتاه آمدن داشت درقضیه ظریف این کار را انجام می‌داد که رییس مجلس رسما آن را غیر قانونی دانست ولی چه با اعتنا نکردن چه هماهنگی در سطحی بالاتر از قالیباف زیر بار نرفت. تازه در آن ماجرا می‌شد خود ظریف کناره بگیرد تا حمل بر ضعف پزشکیان نشود. در این فقره، اما امکان استعفا نیست و حتی بر خلاف تصور خانم سخنگو اصلاح پذیر هم نیست، چون بنیان آن بر تحقیر است.

۱۱. وقتی رییس جمهور ابلاغ نکند و زیر بار نرود مجلس چه کار می‌خواهد بکند؟ سوال یا استیضاح؟ در حالی که رییس مجلس گفته خود این کار را انجام می‌دهد. پس اجرای آن هم با خودش! یادمان باشد مجلس عملا در محاصره شورا‌های عالی است و زیاد به بازی گرفته نمی‌شود و بعید نبود مثل شورا‌های عالی دیگر یک شورای عالی حجاب و عفاف هم تشکیل می‌شد آن وقت این را هم را از مجلس گرفته بودند!

۱۲. در جنس مسلمانی ایرانیان زن، یک معشوق ستودنی است و این قانون با اسلام طالبانی (افغانستان) و اسلام حقانی (پاکستان) بیشتر نسبت دارد تا اسلام عرفانی (ایران) .. جنس مسلمانی خود پزشکیان هم حال و هوای دهه ۵۰ را دارد و با این رفتار‌ها نمی‌خواند.

۱۳. این قانون تولید نفرت می‌کند و این گونه نیست که دختر را جریمه کنی شوهر یا پدر او تحسین کنند. اگر آن چند نماینده که مجموع آرای شان به یک میلیون نمی‌رسد این امر بدیهی را درنیافته‌اند پزشکیان که می‌فهمد چرا باید زیر بار برود؟ به عبارت دیگر با یک نفر طرف نیستند و ضریب و توان به خود می‌گیرد.

۱۴. با اجرای این قانون تربیت و توصیه مذهبی در این موضوع مشخص هم بلاموضوع می‌شود. چون معنی آن جز این نخواهد بود که شال نداشتن تخلفی است مثل عبور از چراغ قرمز و جریمه دارد. مگر بالای منابر به عبور نکردن از چراغ قرمز توصیه می‌کنند؟ تازه همان چراغ قرمز هم حدی دارد و اگر زیاده قرمز بماند خودرو‌ها ابتدا بوق می‌زنند و اگر همچنان قرمز مانده و حوصله‌شان سر برود احساس می‌کنند مشکلی دارد و بی اعتنا عبور می‌کنند. تازه از چراغ قرمزی که قانونی جهانی است و همه می‌دانند اگر نباشد حادثه آفرین است. هر شال افتاده یعنی این قانون را قبول ندارم. مثل هر آنتن ماهواره که قانون منع ماهواره را منسوخ و متروک کرده. چرا باید امضای خود را پای چنین قانونی بگذارد که محتوم و مختوم به شکست یا تغییر و توقف است؟

۱۵. تجربه خاتمی نشان داده به مجلس هفتم قانع نبودند و زیر بار این برود بقیه هم از راه می‌رسد. «الف» را بگوید تا «یا» باید برود.

۱۶. مراجع و علما بر اصل قضیه تأکید داشته‌اند ولی جریمه مادی را صراحتا تأیید نکرده‌اند. تازه خاطره‌ای که از امام خمینی نقل شده صریح‌تر است.. اشارات امام در آغاز انقلاب هم ناظر به سواحل بود و لباس شنا و حجاب در ادارات و بحث خیابان در آن زمان میان نبود و در وصیت‌نامه هم چنین مأموریتی به پلیس نداده‌اند در حالی که خاطرات هاشمی رفسنجانی نشان می‌دهد این چالش البته نه به این وسعت و فراگیری در دهه ۶۰ وجود داشته است.

۱۷. وائل حلاق نام یک استاد مسیحی دانشگاه کلمبیاست که کتابی دارد با عنوان: «الدوله المستحیله» یعنی دولت محال. از نگاه او گاه امری از شدت خوبی شدنی نیست و نمی‌شود. چه رسد به این که خوب نباشد. به این سیاق این قانون را می‌توان قانون محال نامید و پزشکیان چگونه می‌خواهد خود را درگیر امر محال کند؟

۱۸. همین جناب قالیباف که گفته ابلاغ نکنند خودم ابلاغ می‌کنم سال ۸۴ در جزوه انتخاباتی از حجاب حداقلی دفاع کرده بود. پزشکیان می‌تواند به همان ارجاع دهد. خود او مأموریت اصلی حکومت را حقیقت و عدالت می‌داند نه تحمیل یک یونیفورم خاص به همه دختران و زنان ایرانی فارغ از سن و جغرافیا و تاهل و تجرد.

۱۹. پزشکیان چند باری از اشعار حافظ استفاده کرده. این هم از حافظ شیرازی است: نگر تا حلقه اقبال ناممکن نگردانی. چرا باید با علم به ناممکن و ناعادلانه بودن این حلقه را بگرداند یا بجنباند؟

۲۰. قانون قانونی که می‌کنند یعنی امری عرفی است. اما این چه عرفی است که در شکل حداکثری آن در جامعه مشهود نیست و به اشکال متنوع و معمول هست؟ اگر هم به خاطر شرع است مگر بهره بانکی و حق رأی زنان و پرداخت دیه کامل زنان و توقف برخی مجازات‌ها با شرع انطباق دارد؟

۲۱. به نظر می‌رسد نگاه پزشکیان هم «نامنالیستی» باشد یعنی تاریخی و تجربی می‌بیند، چون پزشک است و اهل واقعیت. همان که جان لاک گفته بود: «قانون قرارداد آدمیان و حکومت و تغییر پذیر است.» جز این است که در تشیع در غیاب امام معصوم قرن‌ها نماز جمعه مصرح در قرآن تعطیل بود؟

۲۲. در فهرست ۱۰۰ بحران ایران شامل فرونشست و آب و کاهش جمعیت این فقره کجاست که این همه مجلس به آن همت گماشته؟

۲۳. برخی معتقدند بیم اصلی از تلقی سیاسی است، چون در نگاه ناظر بیرونی نداشتن شال به معنی مخالفت سیاسی تلقی می‌شود. می‌توان از آنان خواست تصریح کنند نوع پوشش ما را به مخالفت یا موافقت سیاسی تعبیر نکنید. در این حالت اقلیت هوادار شاید کمتر به خشم آید.

۲۴. اگر ابلاغ و اجرای این مصوبه این قدر برای آقای قالیباف اهمیت دارد چرا در طرح ۵ فوریتی او در ایام انتخابات تیرماه جایی نداشت. از تیر ۱۴۰۳ تا آذر ۱۴۰۳ تنها ۵ ماه فاصله است. نمی‌شود که در تیر بگویی به من رأی بدهید تا به هر کدام شما ۲۰۰ متر زمین رایگان بدهم و در آذر بگویی الا و بلا همین که ما نوشتیم و در پستوی مجلس تصویب کردیم و بر خلاف قانون اساسی به صحن نیامد تا مذاکرات آن را مردم از رادیو بشنوند.

۲۵. در خاطرات رییس دولت‌ها و رییس جمهور‌ها همیشه از برخی تصمیمات و اقدامات ابراز پشیمانی کرده‌اند. تا جایی که ایرج امینی نقل کرده پدرش (علی امینی) پشیمان بود که چرا در زمان نخست‌وزیری به دیدار دکتر مصدق نرفت؟ پزشکیان ۷۰ ساله که در ۷۴ سالگی از دوره اول ریاست جمهوری خارج می‌شود چرا باید کاری کند که پشیمانی به بار آورد؟

۲۶. بازرسان شرکت‌ها وقتی نمی‌توانند یا نمی‌خواهند گزارش مالی را تأیید کنند این اصطلاح را به کار می‌برند: قادر نیستم. پزشکیان هم نگفته اجرا نمی‌کنم تا کلمه مورد علاقه مرحوم رییسی را به کار برند و بگویند ترک فعل کرده. می‌گوید قادر نیستم. مگر می‌تواند هم بنزین را گران کند هم قانون حجاب را به اجرا بگذارد؟ بدون زمینه اجتماعی چگونه دست به جراحی‌های اقتصادی بزند؟

۲۷. به بحث کاهش جمعیت هم ربط دارد. یکی از دلایل امتناع از فرزند آوری در نسل جوان همین است. پسر باشد نگران سربازی و شغل در جوانی و دختر باشد از نوجوانی شال و حجاب. خوش‌بختانه بساط کمیته وزرا و گشت ارشاد بعد از ماجرای مهسا برچیده یا موقتا تعطیل شده. هر قدر تعلق مردم کمتر شود فرزند کمتر می‌آورند، چون ناظر به آینده است. از یک طرف می‌گویند بهشت زیرپای مادران است و بچه بیاور و وام و ز‌مین بگیر و از طرف دیگر اختیار داده‌اند همان مادر را با جریمه نقره‌داغ کنند. آدم می‌ماند بخندد یا گریه کند!

۲۸. اگر پزشکیان زیر بار این قانون برود دوره بعد روی رأی زنان طبقه متوسط نباید حساب کند. بخش قابل توجهی از افزایش ۷ میلیونی آرای مرحله دوم در ۱۵ تیر به نسبت مرحله اول در ۸ تیر مربوط به زنانی است که مرحله اول نیامدند و مرحله دوم آمدند. اگر قصد کاندیداتوری در ۱۴۰۷ را ندارد از چه بهراسد و اگر دارد چگونه می‌تواند خلاف خواست بخش مهمی از رأی دهندگان امروز و فردا عمل کند؟

۲۹. رییس جمهوری پاسدار قانون اساسی است و اصل ۵۶ مقرر داشته هیچ کس نمی‌تواند حق الهی تعیین سرنوشت اجتماعی را سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد. پزشکیان ۱۲ سال با برخی از این افراد سر کرده و می‌داند تا چه نماینده مردم‌اند و تا چه اندازه در خدمت گروهی خاص.

۳۰. وقتی آیت‌الله محقق داماد را به عضویت و در واقع ریاست هیأت پی‌گیری و اجرای قانون اساسی منصوب کرده و موضع حقوقی و فقهی او در این زمینه روشن و دیگر اعضا هم با او هم راستایند چگونه می‌تواند بی‌توجهی کند؟