یک ماه پیش بود که رافائل گروسی به اصفهان آمد و در نمایشگاه دستاوردهای هستهای ایران شرکت کرد، مدیر کل آژانس انرژی اتمی در این نمایشگاه گفت: به واسطه این کنفرانس میتوانیم با هم کار کنیم و نتایج تحقیقاتمان را زیر نور اعتماد به یکدیگر نشان دهیم، ما باید چالشها را کنار بگذاریم و از پلههای سخت و سیمانی بگذریم تا به هم افزایی میان ایران و جهان برسیم.
این گفتمان به مذاق رسانهها و مسئولین ما خوش آمد، ولی دیری نپایید بیانیهای علیه ما صادر شد و همان گروسی که دل ما را خوش کرده بود در وین اعلام کرد که با توجه به فشارهای بینالمللی که بر ایران از سوی شورای حکام و طرفهای دیگر برجام وارد میآید، ایران در نظر دارد تعهدات بینالمللی خود را کاهش دهد.
شورای حکام در بیانیهای اعلام کرده که تهران به پادمان هستهای و تعهدات خود به ارائه گزارش در مورد مسائل باقیمانده عمل نکرده است.
از سوی دیگر اگر چه بیش از ۲۰ سال است که جمهوری اسلامی داوطلبانه به پروتکل منع گسترش سلاحهای هستهای پیوسته، ولی ظاهرا هنوز نتوانسته اعتماد لازم را به دست آورد.
از این سو برخی مقامات جمهوری اسلامی از جمله رئیس سابق سازمان انرژی اتمی میگویند نباید غنی سازی را کاهش دهیم و میبایست با همین دست فرمان پیش برویم.
فریدون عباسی میگوید صدور بیانیه تازگی ندارد، ممکن است این بیانیه یکی دو روز اثر گذار باشد، ولی دوباره به همان سیستمی که داریم بر میگردد و هیچ اتفاق خاصی برای ما نمیافتد.
وی با اشاره به زماندار بودن جلسات آژانس این بیانیه را در انتخابات جهاردهمین دوره ریاست جمهوری و حتی انتخابات آمریکا بی اثر میداند.
مشروح این گفتگو را در ادامه بخوانید:
آژانس انرژی اتمی قبلا هشدارهایی در ارتباط با کاهش همکاریها به ایران داده بود و در نهایت روز چهارشنبه علیرغم اینکه هشت کشورهم قبلش از ما حمایت کردند بیانیه صادر کرد، نظرتان در مورد این بیانیه چیست؟
این تازگی ندارد، این سه کشور اروپایی که معمولا آمریکا هم با آنها همکاری میکند پیش نویس پررنگی را تهیه میکنند و در آژانس مطرح میکنندکه تصویب بشود. چون شورای حکام آژانس به گونهای چیده شده که اکثریت تفکر کشورهای غربی را دارند و تابع آنها هستند. پس همیشه قطعنامهای که آنها پیشنهاد میدهند یک مقدار رقیق میشود، ولی رای میآورد. بیش از ۲۰ سال است که ما پرونده مان آنجا مطرح است و همیشه این رای گیری به نفع آنهاست. معمولا چین و روسیه این قطعنامهها را کمرنگ میکنند و قبلا بعضی مواقع هم خودشان رای میدادند. ایندفعه دو کشور مخالف و بقیه هم ممتنع رای دادند، آنها هم که ممتنع رای میدهند میخواهند راهشان را ازغربیها جدا نکنند، ولی با ایران، چین و روسیه هم درگیر نشوند.
واکنش ایران به این قطعنامه چگونه خواهد بود و آیا همکاری با آژانس را افزایش خواهیم داد؟
موضوع جدیدی اتفاق نمیافتد، آنها یک خواستههای نا به حقی دارند و فقط میخواهند که برای ما تکلیف بنویسند بدون اینکه ما از حقوق قانونی مان در آژانس بین المللی انرژی اتمی بهرهمند بشویم. آنها میخواهند ما برجام را اجرا کنیم بدون اینکه آنها به تعهداتشان پایبند باشند، آنها به خودشان اجازه میدهند خارج شوند مثل آمریکاییها که عملا وقتی که آمریکا خارج بشود برجامی وجود ندارد و ما اقدامی که انجام دادیم در جهت کاهش تعهداتمان کافی نیست، یعنی ما باید با شدت بیشتربا آنها برخورد میکردیم، چون آنها خارج شدند یا به اصطلاح خودشان برجام را پاره کردند. چیز جدیدی اتفاق نیفتاده، ممکن است دوباره مذاکره کنند و خط و نشان برای ما بکشند که بهتر است ما تعهداتمان را کاهش بدهیم، ولی ما باید درصد غنی سازیمان را بیشتر کنیم یعنی هم درجه غنا را بالاببریم و هم از نظر جرمی افزایش بدهیم. یعنی انباشته هایمان در اورانیوم غنی شده با غنای بالاتر را با هدف تامین سوخت لازم برای پیشران هستهای بیشتر کنیم. ما برای سیستمهای زیر دریایی برای اینکه بتوانیم یک سیستم رانش فشرده ایجاد کنیم به اورانیوم بالای ۹۰ درصد نیاز داریم.
فکر نمیکنید این ممکن است باعث اصطکاک بیشتر ما بشود، چون آنها ظاهرا درپی فعال سازی مکانیسم ماشه هستند؟
خیر ما باید واقعیات را در نظر بگیریم و برای نیاز کشور باید اورانیوم غنی بکنیم. در یک مرحلهای ما برای اینکه بتوانیم در بازار جهانی سوخت را با قیمت تجاری بخریم نه قیمت بازار سیاه زیر ۵درصد غنی میکردیم، چون هدفمان تامین سوخت برای راکتور بوشهر بود و به این هدف دست پیدا کردیم. بعد راکتور تهران سوخت میخواست که غنا ۲۰ درصد را لازم داشت غنا ۲۰ درصد را به ما نمیدادند، چون تقریبا دو کشور آمریکا و آرژانتین بودند که این جورسوخت را تولید میکردند وقتی ندادند ما خودمان تبدیل به کشوری شدیم که میتواند اورانیوم با غنا ۲۰ درصد با استانداردهای هستهای را تولید کند این مرحله را هم گذراندیم. برای پیشران دریایی که مطمئنا در اختیارمان نمیگذاشتند اقدام کردیم و خودمان تا ۶۰ درصد را غنی کردیم و همه تحت نظارت آژانس بودند. وقتی تحت نظارت آژانس است نباید تنش آفرین باشد و مکانیزم ماشه برای کشورهایی که از نظر سیاسی، اقتصادی، نظامی ضعیف هستند خوب است که آنها را بترسانند و ما الان این مشخصه را نداریم.
این کار صرفا به لحاظ اثر گذاری بر انتخابات ایران نیست؟
خیر، چون جلسات شورای حکام زماندار است، یعنی زمان مشخصی دارد، مثلا در یک دوره سه ماهه برگزار میشود یا بر حَسَب ضرورت برگزار میشود. اخیرا آقای گروسی به اصفهان آمد و در یک کنفرانس بین المللی سخنرانی کرد همانجا از من در مورد سخنرانی ایشان پرسیدند گفتم ایشان اینجا یک چیز میگویند و باید ببینیم در آنجا چه خواهند گفت. دقیقا ایشان وقتی به آژانس رفت مخالف چیزهایی که در اینجا گفته میشد صحبت کرد، مشخص است وقتی ایشان به شورای حکام گزارش بازرسیهای آژانس را میدهد همان که ما عملی کردیم را گزارش خواهد کرد. ما یک بخش از تعهدات برجامی را انجام نمیدهیم غنی سازی را ۶۰ درصد ادامه میدهیم و انباشت ما افزایش پیدا کرده یعنی آن مقدار مادهای که در کشور ذخیره شده جرمش بیشتر شده و آنها این را برای خودشان لولو میکنند، آنها میگویند ذخایر ایران زیاد شده و فاصله اش برای تولید سلاح خیلی کوتاه شده در صورتی که این حرف اساسا غلط است، چون ما اصلا دنبال سلاح نبودیم و نیستیم. چیزی را فرض میگذارند میگویند خوب ایران با این به سلاح نزدیک اینها تبلیغات ساختگی است و کاری نمیتوانند بکنند، چون اینها با گروههای مقاومت نمیتوانند درگیر بشوند یا تمام ناتو یا کشورهای منطقه نتوانستند جلوی حمله مستقیم ایران به رژیم صهیونیستی را به ازا شهید کردن فرماندهان مستشار ما در سوریه بگیرند با این وضعیت میخواهند چه تهدیدی بکنند. مکانیزم ماشه چه معنی دارد. آنها بیشتر بخاطرجو روانی داخل کشور و تاثیر گذاشتن بر دردهای اقتصادی برای ما از این مانورها میآیند که این هم گذراست، ممکن است این بیانیه یکی دو روز اثر گذار باشد، ولی دوباره برمیگردد به همان سیستمی که داریم یعنی هیچ اتفاق خاصی برای ما نمیافتد.
نماینده آمریکا اول سکوت کرده بود، ولی یکباره موافقت کرد واین بیانیه را خواند، با توجه به انتخابات آمریکا فکر میکنید خروجی این کار چیست؟ آیا آنها نمیخواهند به خاطر نزدیک بودن به انتخابات این کشورفشار بیشتری به ما بیاورند؟
اینکه به ایران فشار بیاورند یا نیاورند بر نتیجه انتخابات آمریکا چه تاثیری دارد؟ مردم آمریکا اقتصادشان برایشان مهم است، حتی یک درصد تورم مهم است و اینکه نمیخواهند با مالیاتی که میدهند درگیر جنگ شوند. پس آمریکا باید به گونهای خودش را نشان بدهد که وارد جنگ نمیشود اگر جایی هم وارد جنگ بشود یک منفعتی به آمریکا میرساند یعنی میتواند نفت یا طلا وارد کند.
من به صرف درخشانی کارنامه بایدن گفتم که به ترامپ و سایر رقبا بگوید من به ایران فشار آوردم وجلوی افزایش غنی سازی اش را گرفتم.
آمریکا یک سیاست کلی دارد که ربطی به دموکراتها و جمهوری خواهان ندارد یعنی آن مرکزیات تصمیم گیری در آمریکاست که موارد احزاب را هدایت میکند. جایی به نفع شان است دندانی به کشورهای دیگر نشان میدهند، فرقی نمیکند چه دموکرات باشد چه جمهوریخواه با روشهایی این کار را میکنند جایی لازم است مقبولیت از دست رفته را ترمیم کنند میکنند، بعد از زمان بوش با آوردن فردی مثل اوباما که مسلمان است ظاهرا و یا آفریقایی تبار را میآورند که چهره آمریکا را درست بکند و مثبت نشان دهد، یک جا لازم است یکی مثل ترامپ سرکار بیاید که بگویند این دیوانه است و کارهایش قابل پیش بینی نیست در صورتی که همه اینها با هدایت مرکزیت تصمیم گیری آمریکا صورت میگیرد. الان یکی از این احزاب را با تناسب بالا میآورند. ما نباید خیلی درگیر بازیهای آمریکا بشویم بهتر است ما راهبرد خودمان را داشته باشیم. یعنی مطمئنا اگر ما از موضع قدرت برخورد بکنیم آنها عقب نشینی میکنند، نظریه مقاومت نشان داده که وقتی ما روی اصولی هستیم و با این اصول جلو میرویم آنها مجبورند خودشان را با ما تنظیم بکنند هر کجا هم که ما گفتیم و هر کاری را که گفته بودیم انجام دادیم آنها عقب نشینی کردند، ولی موقعی که ما مماشات کنیم و بگوییم آنها کدخدا هستند زور دارند و با آنها بسازیم ضربه اش را میخوریم و ما اگر یک قدم عقب بیاییم آنها ده قدم جلو میآیند.
در این بیانیه آورده اند ایران تعهدات خود در زمینه پادمانهای پیمان گسترش منع سلاح هستهای را نقض کرده، آیا این اتفاق واقعا افتاده است؟
خیر. واقعا آن چیزی که آنها شایعه میکنند و رسانه هایشان روی آن مانور میدهند صحت ندارد، ما تحت بازرسی آژانس بودیم، هیچ نشانهای از اینکه ما بخواهیم به سمت خروج از ان پی تی برویم وجود ندارد و حتی حرف خروج از ان پی تی را درجامعه ما خیلیها نمیزنند پس وقتی ما در ان پی تی هستیم یعنی ما پایبند عدم گسترش سلاح هستیم وقتی ما در " سی تی بی تی او "هستیم (البته هنوز مجلس مان تصویب نکرده یعنی آن وقتی لازم الاجرا میشود که دستگاه قانون گذاری ما تصویب کند) خیلی کشورها هستند که "سی تی پی تی" را در قوه قانون گذاریشان هنوز تصویب نکرده اند ما هم مثل آنها هستیم، ولی ما دومین کشوری هستیم که معاهده منع جامع سلاح هسته ای" سی تی بی تی او "را امضا کرده ایم پس این یعنی ما نه میسازیم، نه گسترش میدهیم و نه آزمایش میکنیم. پس وقتی ما جزو معاهدات هستیم دلیلی ندارد بیاییم ذیل بند هفت قرار بگیریم.
اینها بیشتر مانوریست که این ۴ کشور غربی انجام میدهند و ما را تهدید میکنند که حمله میکنیم، طبق منشور ملل متحد نمیتوانند این کار را بکنند، آنها دیگر قدرت قبلی را در دنیا ندارند، قدرتهای جهان چین، روسیه، هند و کره شمالی هستند. الان پاکستان دارای سلاح هستهای است اینها نتوانستند جلوی گسترش سلاح را بگیرند. درست است این کشورها جزو "ان پی تی" نیستند، ولی از ابزار دیگر میتوانستند استفاده بکنند که این کشورها دنبال ساخت سلاح و آزمایش نروند، ولی دیدیم که بلافاصله تا هند سلاحش را اآزمایش کرد پاکستان آزمایش کرد دوباره هند آزمایش کرد دوباره پاکستان آزمایش کرد و اینها به شکلی خود این فرضیات در گسترش سلاح نقش دارند در دنیا، چون اینها خودشان مردم دنیا و کشورهای دیگر را تهدید میکنند میگویند تو اگربه رای من نباشی من تهدید به حمله هستهای میکنم همینطور که ما را در زمان بوش بعنوان محور شرارت تعریف کردند گفتند با سلاح هستهای حمله میکنیم خوب وقتی علنا آنها به کشوری میگویند با سلاح هستهای تهدیدت میکنیم مطمئنا آن کشورها باید بروند به سمتی که مواد لازم و فناوری را در کشور خودشان داشته باشندکه اینها بازدارنده است.
من به صراحت میگویم اگرما همین درصد غنی سازی را برای مقاصد صلح آمیز داشته باشیم یعنی هدفمان پیشران هستهای باشد و راکتور اراک را راه اندازی کنیم و در آن راکتور کارهای علمی تحقیقاتی انجام بدهیم و همیشه جلوی چشم کشورها باشد، این خود بازدارنده است که اینها هیچوقت جرات نکنند کشور ما را حتی تهدید شفاهی کنند چه برسد به اینکه بخواهند عملی حمله کنند.
منبع: خبرآنلاین