درمان دیابت نوع ۲ با «سلول درمانی» برای اولین‌بار در جهان

یک مرد ۵۹ ساله مبتلا به دیابت نوع ۲ که روزانه به چند تزریق انسولین نیاز داشت، تحت یک درمان نوآورانه کاشت سلولی قرار گرفت و حالا به اولین نفر در جهان تبدیل شده که ظاهراً بیماری او برطرف شده و ۳۳ ماه است دیگر به تزریق انسولین نیاز پیدا نکرده است.

به‌ گزارش دیجیاتو به نقل از South China Morning Post، مردی ۵۹ ساله که به‌مدت ۲۵ سال دیابت نوع ۲ داشت، در سال ۲۰۱۷ عمل پیوند کلیه انجام داد، اما بخش عمده سلول‌های موسوم به جزایر لانگرهانس (Pancreatic Islet) خود را که به کنترل سطح قند خون می‌پردازند، از دست داده بود. محققان می‌گویند او در معرض ریسک مشکلات جدی بر اثر دیابت قرار داشت، و به همین دلیل در ماه ژوئیه ۲۰۲۱ یک درمان نوین کاشت سلولی را آغاز کرد.

یازده هفته پس از آغاز این درمان، او دیگر نیازی به دریافت انسولین تزریقی نداشت، و دوز دارو‌های خوراکی برای کنترل قند خون او نیز به تدریج کاهش داده و نهایتاً یک سال بعد به‌کلی متوقف شد. محققان می‌گویند بررسی‌های بعدی نشان داد که عملکرد جزایر لانگرهانس این بیمار عملاً بازیابی شده است. او اکنون ۳۳ ماه است که دیگر انسولین تزریق نمی‌کند.

این دستاورد مهم توسط گروهی از پزشکان و محققان چینی از دانشگاه بیمارستان شانگ‌های چنگ‌ژنگ، مرکز عالی علوم سلولی مولکولی از زیرمجموعه آکادمی علوم چین و بیمارستان رِنجی حاصل شده است. پژوهشگران نتایج یافته‌های خود را در مجله Cell Discovery منتشر کرده‌اند.

اولین نمونه موفق از سلول درمانی دیابت نوع ۲ در انسان‌ها

پروفسور «تیموتی کیفر» از دپارتمان علوم سلولی و فیزیولوژیک دانشگاه بریتیش کلمبیای کانادا می‌گوید: «فکر می‌کنم این مطالعه پیشرفتی مهم در حوزه سلول درمانی برای دیابت باشد.» اگرچه داده‌های پیش‌بالینی تیم تحقیقاتی کیفر استفاده از سلول‌های جزایر لانگرهانس برای درمان دیابت نوع ۲ را تأیید کرده بود، اما کیفر می‌گوید که دستاورد محققان چینی اولین مدرک حاضر برای آزمایش موفق این درمان در انسان‌هاست.

«یین هائو»، محقق ارشد این پروژه از بیمارستان شانگ‌های چنگ‌ژنگ می‌گوید آن‌ها از سلول‌های تک‌هسته‌ای خونِ محیطی خود بیمار استفاده کردند و آن را تغییر دادند. آن‌ها این سلول‌ها را اصطلاحاً به «سلول‌های بذری» تبدیل کردند و بافت جزایر لانگرهانس را در یک محیط مصنوعی دوباره برای آن‌ها شکل دادند.

کیفر می‌گوید اگر موفقیت این رویکرد ادامه‌دار باشد، می‌تواند بیماران را از مشکلات مزمن دارو‌ها رها کند، وضعیت سلامت آن‌ها را ارتقا ببخشد، کیفیت زندگی‌شان را افزایش دهد و هزینه‌های سلامتی‌شان را پایین بیاورد. اما برای رسیدن به این نقطه لازم است افراد بیشتری تحت این درمان قرار بگیرند و عملکرد آن در مقیاس بزرگ‌تری آزمایش شود.