فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
مرحبا ای پیک مشتاقان بده پیغام دوست
تا کنم جان از سر رغبت فدای نام دوست
واله و شیداست دایم همچو بلبل در قفس
طوطی طبعم ز عشق شکر و بادام دوست
زلف او دام است و خالش دانه آن دام و من
بر امید دانهای افتادهام در دام دوست
سر ز مستی برنگیرد تا به صبح روز حشر
هر که، چون من در ازل یک جرعه خورد از جام دوست
بس نگویم شمهای از شرح شوق خود از آنک
دردسر باشد نمودن بیش از این ابرام دوست
گر دهد دستم کشم در دیده همچون توتیا
خاک راهی کان مشرف گردد از اقدام دوست
میل من سوی وصال و قصد او سوی فراق
ترک کام خود گرفتم تا برآید کام دوست
حافظ اندر درد او میسوز و بیدرمان بساز
زان که درمانی ندارد درد بیآرام دوست
شرح لغت: از سر رغبت: از روی میل و اشتیاق/ واله: سرگشته و حیران/ شیدا: عاشق شوریده/ شکر و بادام: کنایه از لب و چشم/ سرزمستی برنگیرد: به هوش نیاید، هشیار نشود /روز حشر: روز رستاخیز/ روز ازل: همیشگی، دوام وجود در زمان گذشته، زمانی که آن را ابتدا نباشد/ شمه: نمونه، اندک.
تفسیر عرفانی:
۱- آرزو داری با او حرف بزنی یا پیامی از او بشنوی. بهتر است صرف نظر کنی.
۲- حضرت حافظ در بیت هفتم میفرماید:
۳- اگر چه شما در محبت، شخصی با وفا، ثابت قدم و فداکار هستید و آنقدر که به فکر دوستان و آشنایان میباشید. به فکر خود نمیباشید، ولی بدانید که ایثار کار بزرگان است، اما برای هر کسی و هر جایی جایز نمیباشد. چون بعضی از مردم ارزش واقعی آن را نمیدانند و خیال میکنند که نوعی وظیفه است و شما دقیقاً از همین رنج میبرید.
۴- اینجانب عمل شما را میپسندم و محبت، ایثار، عشق و بخشندگی شما را تحسین میکنم. بویژه اینکه دارای روحی بلند پرواز و طالعی سرکش هستید، اما باید در کارتان اراده، علاقه و پشتکار را همراه سازید.
۵- اخیراً به کسی یا چیزی علاقه پیدا کرده اید که او با شما سر سازگاری و همراهی ندارد و تلاش شما در سازگاری او بی نتیجه مانده است. برای گشایش توصیه میکنم به یکی از مشاهد متبرکه برو و نذر کن و آخر شب هنگام خواب، قرآن کریم را بردار و سوره مبارکه الاسراء را با معنی و حضور قلب بخوان که گشایش بسیار است.
به شدت واله و شیفته کسی هستی و همیشه منتظر پیغامی از جانب اویی. اما بدان که فداکاری ها و پافشاری های تو در راه این عشق بی مورد است و اسباب دردسر را فراهم خواهد کرد. او بنابر دلایلی به این عشق رضایت ندارد. اگر واقعا دوستش داری به خواسته اش احترام بگذار و از زندگیش بیرون برو، گرچه می دانم برایت خیلی دشوار و عذاب دهنده است ولی شاید این فداکاری بزرگ تو، دل او را بلرزاند.