فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران نقش شوروی و کشورهای عربی را در ۸ سال جنگ تحمیلی تشریح کرده که جماران منتشر کرده است.
حسین علایی، فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نشست «جنگ ایران و عراق و نقش دیگر کشورهای جهان» که به میزبانی انجمن علمی مطالعات صلح ایران برگزار شد، گفت: به جز کشورهای عربی هیچ کشوری به عراق کمک نقدی نکرد. به ایران هم حتی یک دلار کمک نقدی نشد.
علایی گفت: وقتی جنگ آغاز شد، عراق و شوروی قرارداد ۱۵ ساله تسلیحاتی داشتند. این قرارداد در زمان شاه منعقد شده بود و ربطی به انقلاب نداشت. بر مبنای این قرارداد تمام ساز و کار نیروهای مسلح عراق بر مبنای دکترین مد نظر شوروی بنا شد.
وی افزود: ستون فقرات نیروی نظامی عراق نیروی زمینی و توان زرهی بود. در ایران ستون فقرات ارتش نیروی هوایی و هوانیروز بود.
این استاد دانشگاه گفت: عراق بعد انعقاد معاهده ۱۹۷۵ شروع به تقویت ارتش کرد. به همین خاطر وقتی به پایان دوره شاه میرسیم، قدرت زمینی ارتش عراق، برتر از ایران بود. این برتری از نظر هوایی و هوانیروز از آن ایران بود.
علایی گفت: عراق بازار بسیار خوب تسلیحاتی برای شوروی بود. در زمان شروع جنگ این برتری عراق از نظر زرهی و زمینی بر ایران محسوس بود.
وی افزود: اتحاد شوروی از قبل از جنگ تا پایان جنگ متحد عراق باقی ماند و اصلا با ایران همکاری نکرد. شوروی به ایران سیم خاردار هم نمیفروخت. شوروی ایران را مخل برنامههای خود در منطقه میدانست. اجازه نقل و انتقال از بازار سیاه هم به ایران نمیدادند.
علایی گفت: بعد از شوروی این عربستان، کویت، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، مصر و اردن بودند که بیشترین کمکها را به عراق کردند.
وی یادآور شد: آمار کمکهای عربستان و کویت به عراق پس از حمله نظامی عراق به کویت اعلام شد.
فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه گفت: برخی میگویند ایران بهانه دست عراق داد. این حرف بسیار غلطی است. برای کسی که مسائل امنیت ملی و جنگ را میفهمد، بدیهی است که چنین ادعایی غلط است. عراق از سالها قبل از شروع جنگ، آمادهسازی را آغاز کرد. کنار زدن حسن البکر هم در همین راستا بود. آقای دعایی میگفت اگر حسن البکر باقی میماند جنگ آغاز نمیشد.
علایی گفت: با آغاز جنگ دو کشور عربی رسما در کنار صدام قرار گرفتند. یکی حسنی مبارک و دیگری ملک حسین پادشاه اردن. تحلیل من این است که مصر از آمریکاییها دستور داشت در کنار عراق قرار بگیرد و تمام تجهیزات روسی خود را به عراق بدهید و ما در ازای آن سلاحهای آمریکایی به شما میدهیم. به مرور هم ساختار ارتش مصر آمریکایی شد. اردن هم قدرتی نداشت، اما ملک حسین پادشاه این کشور به منظور حل مسائل عراق با آمریکا وارد کار شد.
وی یادآور شد: کار بزرگ مصریها برای عراق این بود که کارگر و نیروی کار برای عراق تامین کرد.
سردار علایی گفت: کویت غیر از منابع مالی، بنادر خود را هم در اختیار عراق قرار داد. عراق دو بندر (بصره و ام القصر) بیشتر نداشت که با شروع جنگ از کار افتاد و کویت این خلا ژئوپلیتیک را برای عراق پر کرد. کشورهای عربی دیگر هم آسمان خود را به عراق تحویل دادند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: بعد از شوروی اصلیترین حامی نظامی عراق کشور فرانسه بود. فرانسه برای عراق یک نیروی هوایی غربی ساخت. فرانسه فراتر از یک متحد عراق وارد جنگ علیه ایران شد. نیروی هوایی میراژ محور عراق ماموریتهای مهمی داشت؛ اینها موشکهای ضد رادار داشتند و پدافند هوایی ایران را دچار اشکال کردند. پدافند هوایی ایران به سیستم موشکی هاوک متکی بود و با کمبود قطعه مواجه بودیم. موشکهای ضد رادار فرانسوی ابتدا سیستم رادار پدافند را هدف قرار میدادند.
وی افزود: فرانسویها ساختار هوایی هم برای جنگ دریایی عراق طراحی کردند. آنها ۵ هواپیمای سوپر اتاندارد که مختص عملیات در دریاست با موشکهای اگزوسه، خلبان و خدمه به عراق تحویل دادند. فرانسه با تجهیز عراق کاری کرد که عراق بتواند بر فراز تنگه هرمز عملیات هوایی انجام دهد.
علایی گفت: تمام قدرت ما در برابر نیروی زرهی عراق مبتنی بر آرپیجی ۷ بود. مالیوتکا و تاو هم داشتیم، ولی کار اصلی را نیروهای با انگیزه داوطلب با راکت آرپیجی ۷ انجام دادند. روسها تانکهای T۷۲ را در اختیار عراق قرار دادند که آرپیجی به آن کارگر نبود. پیشرفتهترین تولیدات نظامی شوروی به عراق منتقل میشد.
وی تصریح کرد: زمانی که شوروی ضعف عراق در برابر اف ۱۴ را دید به عراق میگ ۲۵ داد که با همین هواپیما هم تهران را هدف قرار میدادند.
فرمانده پیشین نیرویی دریایی سپاه گفت: از نظر اطلاعاتی کشورهای عربی و آمریکا نقش اول را داشتند. آمریکا قرار بود به ایران هواپیمای شناسایی آواکس بدهد، اما با رفتن شاه این هواپیماها تحویل عربستان شد. اطلاعات این هواپیماها مستقیم به عراق داده میشد.
علایی یادآور شد: آمریکا به عراق سلاح نمیداد، اما کارهای مهمی برای عراق کرد.
وی تاکید کرد: بزرگترین خیانت را به ایران بختیار کرد. آمریکاییها به او گفتند قراردادهای نظامی با آمریکا، بریتانیا، ایتالیا و سایر کشورهای غربی لغو کند. ما ۳۰۰ فروند اف ۱۶ خریده بودیم که قرارداد آن از سوی دولت بختیار لغو شد. خیانت دیگر بختیار، انحلال ساواک بود. انحلال و مدیریت ساواک در داخل خوب بود، اما نهاد اطلاعاتی که روی عراق کار میکرد ساواک بود و چشم و گوش ایران در عراق بسته شد.
علایی خاطرنشان کرد: چینیها کاسب بودند. عراقیها هر نقصی در تجهیزات داشتند از طریق چین رفع میکردند. بعدتر ما هم به این نتیجه رسیدیم که میتوانیم از چین خرید کنیم. ما حمایتی از سوی چین نداشتیم، صرفا خرید میکردیم.
علایی گفت: من به آقای هاشمی که به چین میرفت، گفتم سوال کند که آیا چین موشک کرم ابریشم را که به عراق فروخته شده بود، به ایران هم میفروشد؟ ما این موشک را خریدیم.
وی یادآور شد: کشورهای عربی برای عراق کارهای زیادی کردند. اولین کارشان این بود که پشتیبانی سیاسی و حقوقی صدام را در جنگ علیه ایران برعهده گرفتند. پیشنهاددهندگان قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران همین کشورهای عربی بودند. کار دوم پرداخت پول و تامین مالی بود. کار سوم و بدترین کار آنها را میتوان فضا دادن به عراق برای ناامنسازی خلیج فارس دانست.
علایی گفت: عراق هواپیمای سوخت رسان نداشت، اما برداشت من این است که جنگندههای عراقی از امارات و سایر کشورهای عربی خلیج فارس به هوا برمیخاستند.
وی یادآور شد: آقای هاشمی کار فوقالعادهای که انجام میداد مذاکره مداوم با عراق پس از جنگ بود. چنان اعتماد صدام جلب شده بود که جنگندههای عراقی در پی حمله آمریکا به ایران پناهنده میشدند.
این استاد دانشگاه گفت: ابتکار ما استفاده از قایقهای تندرو بود که قاچاقچیها استفاده میکردند. با این قایقها و با سلاحهای معمولی، به مقابله به مثل پرداختیم. اولین واکنش عراق قطع کامل حملات به مدت یک ماه بود.
وی افزود: عربستان و کویت به شوروی و بعدتر آمریکا پیام دادند و درخواست کردند با پرچم و نام آنها کشتیها تردد کنند.
علایی در پایان گفت: روز تصویب قطعنامه ۵۹۸، آمریکا این را پذیرفت و اعلام کرد. اولین کشتی نزدیک کویت روی مین رفت. این کمک بزرگ کویت و عربستان به عراق بود.