باوجود روابط پرسابقه اقتصادي ايران و هند به‌ويژه در بخش انرژي، بانك مركزي هند هفته گذشته انجام هرگونه مبادلات تجاري با ايران از طريق اتحاديه پاياپاي آسيايي كه واسطه معاملاتي بين دو كشور بر مبناي ارزهاي يورو و دلار بود را براي شركت‌هاي هندي ممنوع اعلام كرد.
به‌دنبال اين تصميم مبادله مستقيم ايران با شركت‌هاي نفتي، توافق بر سر ارزهاي ديگر به‌جز دلار و يورو يا پيشنهاد مطرح در هند مبني بر پرداخت پول نفت وارداتي از ايران از طريق بانك‌هاي ژاپن و چين از جمله راهكارهاي پيش‌روي دو كشور براي حل اين مشكل مالي بود.
در اين رابطه افزايش هزينه‌هاي مالي در مبادله مستقيم ايران با شركت‌هاي واردكننده نفت به‌دليل اينكه روپيه هند و ريال ايران هيچ‌كدام قابليت تبديل سريع به ارزهاي معتبر بين‌المللي را ندارند، موجب شد كه دو طرف از مبادله مستقيم استقبال نكنند. همچنين براساس خبرهاي موجود، گويا منابع ايراني نيز از ادامه مبادلات در سيستمي خارج از چارچوب اتحاديه پاياپاي آسيايي سر باز زده‌اند.
در نتيجه در اولين اظهار نظرها مسوولان ايراني از تغيير ارزهاي دلار و يورو در مبادلات به ارزهاي ديگر مانند ين ژاپن و درهم امارات خبر دادند كه البته از سوي منابع هندي تاكيد شد كه اين كشور هنوز اين خبر را تاييد نكرده است.
به‌وجود آمدن اين مشكل مالي بيش‌تر نگراني‌هايي را براي شركت‌هاي پالايشي و همچنين ذخاير نفتي هند ايجاد كرد، زيرا هند بيش از 17 درصد نفت و گاز مورد نياز خود را از ايران وارد مي‌كند. اطلاعات غير رسمي گوياي آنست كه ايران بر اساس قرارداد قبلي بايد درمجموع 10 ميليون بشكه نفت‌خام را در ماه ژانويه به هند صادر كند. همچنين به طور متوسط هند روزانه 400 هزار بشكه نفت از ايران وارد مي‌كند.
* * هيچ خللي در فروش نفت به هند ايجاد نشده است
به‌دنبال پيگيري‌ها از آخرين وضعيت صادرات نفت‌خام ايران به هند، مديرعامل شركت ملي نفت ايران با تاكيد بر اينكه در روزهاي گذشته هيچ خللي در فروش و صادرات نفت به هند ايجاد نشده است، گفت: «همكاري‌هاي اقتصادي بين ايران و هند در اين خصوص همچنان ادامه دارد.»
* * روند فروش نفت به همه مقاصد روند عادي دارد
احمد قلعه‌باني با تاكيد بر اينكه هيچ‌گونه توقفي در صادرات نفت ايران به هند به وجود نيامده است، تصريح كرد: «نه‌تنها فروش نفت ايران به هند همانند سابق ادامه دارد، بلكه فروش نفت به ساير مقاصد نيز با روال معمول و بدون تغيير پيش مي‌رود.»
وي در خصوص روند تغيير و تبديل ارزهاي مورد مبادله از دلار و يورو به ساير ارزها تاكيد كرد: «تغيير و تبديل ارزها يك امر طبيعي است و به‌طور معمول انجام مي‌شود.»
