خروج سرمایه‌ از بازارهای ریسکی؟

 تداوم وضعیت ریزشی بازار‌ها در دومین ماه متوالی سبب شده تا احتمال خروج دارایی‌ها از بازار‌های طلا و ارز افزایش یابد. بازدهی صفر درصدی دلار در تیر ماه در کنار وضعیت قرمز خانواده سکه و همچنین افت چشم‌گیر شاخص بورس در معاملات نخستین ماه تابستان همگی از جمله دلایل تغییر در سمت و سوی جریان نقدینگی است. تحلیلگران بر این باورند که نقشه‌خوانی جدید به سرمایه‌گذاران موجود در بازار‌های طلا و ارز فرمان خروج می‌دهد و به افرادی که قصد شروع سرمایه‌گذاری دارند مقاصد کم ریسک‌تر مانند سپرده‌های بانکی و اوراق با سود ثابت را پیشنهاد می‌دهد. از سوی دیگر با توجه به کاهش ریسک‌های صورت گرفته در عرصه سیاست بین‌الملل و رخ دادن گشایش‌های ارزی پیش‌بینی می‌شود شرایط حال حاضر تا ماه‌های میانی سال ادامه یابد.

دومین ماه کاهشی بازار‌ها

بازار‌های دارایی در ماهی که گذشت رکورد‌های کاهشی از خود به جا گذاشتند. بازار سهام که از ابتدای سال تا اواسط بهار فعالیت مثبتی از خود به نمایش گذاشته بود در تیر ماه حدود 77/ 8 درصد افت کرد. البته این در حالی است که شاخص بازدهی بازار سرمایه در 4 ماه گذشته (از ابتدای سال) همچنان مثبت و معادل 16/ 1درصد است.

علاوه بر شاخص بورس، فعالیت قطعات مختلف خانواده سکه طلا نیز در تیر ماه کاهشی بود. ربع سکه منفی 25/ 6، نیم سکه منفی 22/ 4 و هر قطعه سکه طلا طرح جدید با منفی 3 درصد افت از رقم 28 میلیون و 200هزار تومان در بازار روز 31 خرداد ماه به رقم 27میلیون و 350 هزار تومان در روز گذشته رسید. گفتنی است که برآیند نوسانات دلار آزاد در ماهی که گذشت برابر صفر بود و هر برگ از این اسکناس آمریکایی در بازار روز گذشته در نرخ روز 31 خرداد ماه یعنی رقم 48هزار و 650 تومان معامله شد.

کاهش ریسک‌های سیاسی؛ عامل قرمزی تابلو‌های بازار

از روز‌های میانی خرداد ماه با بهبود روابط سیاسی کشور، سمت و سوی انتظارات فعالان بازار نیز دستخوش تغییر قرار گرفت. نخستین رویداد مثبت را می‌توان از سر‌گیری روابط سیاسی-اقتصادی با عربستان سعودی دانست. در کنار این مطلب، میانجی‌گری کشور‌های خلیج‌فارس به ویژه عمان در جهت بهبود روابط ایران و غرب نیز سبب شد تا گمانه‌هایی از احتمال وقوع یک قرارداد جدید مطرح شود. هرچند این قرارداد تاکنون به‌صورت رسمی از سوی هیچ یک از طرفین تایید نشده، اما برخی کارشناسان با توجه به رفتار طرفین معتقدند که گفت‌وگو‌ها در سکوت خبری ادامه دارد. تبادل تعدادی از زندانیان سیاسی میان ایران و کشور‌های اروپایی، گفت‌وگو‌های میان ایران و مصر و آزاد‌سازی منابع بلوکه شده ارزی در عراق را می‌توان از جمله دیگر سیگنال‌های مثبت در دو ماه اخیر دانست. در روز‌های اخیر نیز خبری مبنی بر مجوز جدید آمریکا به عراق بابت پرداخت بدهی برقی خود به ایران منتشر شد که مورد توجه فعالان بازار قرار گرفت. به‌صورت کلی می‌توان گفت که از میانه‌های خرداد، سطح انتظارات تورمی در میان جامعه و فعالان بازار فروکش کرده و همین امر سبب کاهش تقاضا در بازار‌های ارز و سکه شده است. برای بررسی بهتر این مطلب می‌توان به بازدهی بازار‌های دارایی از ابتدای سال جاری تاکنون توجه کرد. به‌طور مثال هر قطعه نیم سکه طلا از ابتدای فروردین ماه سال جاری تاکنون حدود 82/ 20 درصد افت داشته و از رقم 18 میلیون و 630 هزار تومان به رقم 14میلیون و 750 هزار تومان رسیده است. یا ربع سکه طلا در همین بازه حدود 14 درصد افت قیمت را از خود به جا گذاشته است. بر اساس فرمول محاسبه نرخ سکه طلا در بازار تهران مشاهده می‌شود که 2 عامل طلای جهانی و دلار آزاد از مهم‌ترین عوامل تشکیل‌دهنده قیمت سکه است و افت قیمت‌های مذکور در شرایطی رخ داده که شاخص بازدهی دلار از ابتدای سال تاکنون 2درصد بوده است. در نتیجه می‌توان گفت افت نرخ‌های مذکور در حباب قیمتی سکه رخ داده که این امر در ارتباط مستقیم با افت تقاضا در این بازار است.

آخرین روز سبز تیر ماه

دیروز شنبه 31 تیر ماه روند نرخ شاخص ارزی در بازار غیررسمی افزایشی بود. هر برگ از این اسکناس آمریکایی که در واپسین معاملات نقدی روز پنج‌شنبه فعالیت خود را در رقم 48هزار و 300 تومان به پایان رسانده بود، با شروع بازار در صبح روز گذشته فعالیت خود را در میانه‌های این کانال آغاز کرد.

البته گفتنی است که با توجه به انتشار برخی سیگنال‌های نگران‌کننده از سوی اتحادیه اروپا در ساعات پایانی روز پنج‌شنبه، نرخ فردایی دلار آزاد به پله‌های هفتم و هشتم کانال 48هزار تومانی رسیده بود و پیش‌بینی می‌شد بازار روز شنبه نیز در همان حوالی آغاز شود. در نهایت قیمت هر برگ از این اسکناس آمریکایی در واپسین معاملات نقدی روز شنبه با حدود 350 تومان افزایش نسبت به نرخ روز پیشین به رقم 48هزار و 650 تومان رسید. در این میان نرخ دلار رسمی در واپسین روز تیر ماه ‌مانند اکثر روز‌های این ماه در آرامش و بدون نوسان در رقم 41 هزار و 259 تومان ‌به فعالیت خود ادامه داد. هر قطعه سکه طلا ضرب امامی نیز در واپسین ساعات بازار روز شنبه با افت 30هزار تومانی نسبت به نرخ روز پنج‌شنبه در رقم 27میلیون و 350 هزار تومان معامله شد.