بدون نوشیدن آب ادامه حیات امکان پذیر نیست؛ زیرا مصرف آب برای حفظ سلامت مطلوب بدن ضروری است، اما باید بدانید که میزان نیاز بین افراد مختلف، متفاوت است.
به گزارش بهداشت نیوز، همه می‌دانیم که با ایجاد مقداری تغییر در سبک زندگی و تغذیه خود می‌توانیم از بدن سالم‌تر، انرژی بیشتر و قدرت تفکر بالاتری بهره‌مند شویم. در همین راستا، در وهله اول شاید بد نباشد به اکسیر زندگی یعنی آب اشاره کنیم که برای حیات بسیار ضروری و لازم است.
سن فرد و دمای هوا، مصرف ۲/۷ لیتر آب برای زنان و ۳/۷ لیتر آب برای مردان توصیه می‌شود. مسلما در شرایط متفاوت این مقادیر نیز می‌تواند دارای تغییر باشد، به طوری که یک فرد با نوشیدن یک بطری آب آشامیدنی کوچک در طول روز نیز نیاز بدن خود را تامین کند.
آب، به تنظیم دمای بدن می‌پردازد، مفاصل بدن را روان و لغزنده نگه می‌دارد و از ورود میکروب‌ها و آلودگی‌ها به سلول‌های بدن جلوگیری می‌کند. به علاوه، اعضایی همانند کلیه و کبد وظایف اصلی خود در راستای دفع سموم بدن را با کمک آب انجام می‌دهند.
آب حدود ۶۰ درصد از وزن بدن را تشکیل داده است. انسان قادر است بدون غذا تا چندین هفته به حیات خود ادامه دهد، اما کمبود آب و یا عدم مصرف این نوشیدنی ضروری، چند روز بیشتر دوام نخواهد آورد. گاهی حتی ممکن است که شخصی به دلیل ننوشیدن آب پس از چند ساعت جانش را از دست دهد. همه این موارد به شرایط محیطی و دمای بدن فرد بستگی دارند.
در حقیقت نیاز به آب در بدن به عوامل بسیاری بستگی دارد؛ از جمله وضعیت سلامت کلی‌تان و میزان فعالیت بدنی شما و اینکه کجا زندگی می‌کنید؛ لذا هیچ فرمول واحدی برای همه افراد صدق نمی‌کند و کسب اطلاعات بیشتر در مورد میزان نیاز بدنتان به مایعات کمکتان خواهد کرد که تخمین بزنید چه میزان مایعات را باید هر روز بنوشید.
کم شدن آب بدن (دهیدراته شدن) یعنی آب به جای ورود به سلول‌ها از آنها خارج شود. در این حالت، فقط آب نیست که شما از دست می‌دهید، مقدار اندکی الکترولیت که برای انجام فعالیت‌های سلولی و تامین انرژی بدن لازم است نیز با آن دفع می‌شود.
علائم کم آبی بدن یا کم نوشیدن آب چیست؟
در حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از حجم بدن را آب تشکیل می‌دهد و بسیاری از فعالیت‌های حیاتی بدن نیز وابسته به مصرف آب است. مهمترین نشانه‌های دهیدراته بدن یا کم آبی عبارتند از:
- خشکی دهان
- احساس سرگیجه و یا سردرد
- احساس خستگی و بی حالی
- ادرار تیره رنگ
- گود شدن زیر چشم و گونه‌ها
- فرورفتگی قسمت نرم بالای جمجمه
- نبودن اشک در چشم هنگام گریه کردن
اگر تا به حال نمی‌دانستید وقتی بدن دچار کم آبی می‌شود ممکن است وقت و بی وقت گرسنه تان شود. وقتی به میزان کافی آب مصرف نکنید بدنتان تصور می‌کند که گرسنه هستید؛ این در حالی است که بدن نیاز به آب دارد و نه غذا! یکی دیگر از علائم شایع کم آبی نیز گرمازدگی مداوم است.
مشکلی که بسیار آزاردهنده است و می‌تواند خطرناک نیز باشد. از سوی دیگر مصرف زیاد آب نیز می‌تواند به اندازه کم نوشیدن آب خطرناک باشد.
عملکرد آب در بدن
آب عنصر شیمیایی اصلی بدن هر فردی است. به طور متوسط ۶۰درصد از وزن بدن از آب تشکیل شده و خیلی از فعالیت‌های طبیعی بدن به آب وابسته است؛ برای مثال مواردی نظیردفع سموم از ارگانها، حمل مواد مغذی به سلول‌ها و ایجاد محیط مرطوب برای بافت‌های گوش و حلق و گلو همگی از وظایف آب است.
کمبود آب می‌تواند منجر به دهیدراته شدن و کم آبی بدن شود (حالتی که وقتی اتفاق می‌افتد که بدنتان آب مکفی برای اجرای عملکردهای طبیعی را نداشته باشد.)
اگرچه مراحل نهایی کمبود آب بدن به ویژه در کودکان می‌تواند منجر به صدمات جبران ناپذیر و یا حتی مرگ شود، ولی کمبود آب و یا دهیدراته شدن ملایم نیز می‌تواند انرژی بدنتان را تحلیل برده و شما را خسته کند. این موضوع به ویژه در فصول گرم سال بیشتر مشاهده می‌شود.
روزانه به مصرف چه میزان آب نیاز دارید؟
انسان در روز طی تنفس، تعریق و ادرار و اجابت مزاج، آب بدن خود را از دست می‌دهد. برای عملکرد مطلوب بدن باید ذخایر آبی بدن را با مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی مایعات، تجدید و بازسازی کرد.
مصرف کافی آب به ویژه در تنظیم سوخت و ساز بدن و نیز در تنظیم اشتها می‌تواند مفید باشد؛ چراکه خیلی از افراد چاق در تشخیص حس تشنگی و گرسنگی دچار اشتباه هستند و مصرف منظم آب در جلوگیری از پر اشتهایی می‌تواند موثر واقع شود.
اما مصرف بی رویه آب و یا جایگزین کردن آن به جای وعده‌های غذایی تحت نام آب درمانی کاملا غیر منطقی بوده و می‌تواند عوارض فراوان گوارشی و کلیوی ایجاد کند؛ علاوه بر این که این کاهش وزن مداوم نخواهد بود، چرا که شما نمی‌توانید برای مدت طولانی این رژیم نامتعادل را داشته باشید.
آیا نوشیدن روزانه ۸ لیوان آب درست است؟
آب یکی از ارکان مهم حیاتی برای بدن به شمار می‌رود و مصرف مناسب و کافی آب در طی روز اهمیت زیادی دارد.
اگر قرار باشد برای سلامتی خود و خانواده تنها یک کار انجام دهیم، آن کار این است که بیشتر آب بخوریم. واقعا روزی چند لیوان باید آب خورد؟ قانون اصلی این است: اگر احساس تشنگی می‌کنید آب بخورید. اگر تشنه نیستید، آب نخورید. تنها استثناء در این میان کسانی هستند که قصد دارند دست به فعالیت بدنی شدیدی بزنند. در این موارد، پیشاپیش آب خوردن به بدن کمک می‌کند.
در نهایت، اگر نگران این هستید که کم آب می‌خورید، کافی است تا ادارار خود را کنترل کنید. رنگ زرد تیره ادرار نشانه این است که شما به مشکل از دست دادن آب بدن دچار هستید. ادرار بی رنگ یا زرد خیلی کم رنگ از شما دفع می‌شود؛ پس می‌توان حدس زد که دریافت مایعات شما کافی است.
چند لیوان آب در روز برای سلامت بدن ضروری است؟
هر فردی در طول روز با نفس کشیدن، عرق کردن و دستشویی رفتن مقدار زیادی آب از دست می دهد. از دست دادن آب بدن حتی به مقدار کم موجب خستگی شده و روی کارکرد عمومی بدن تاثیر منفی دارد. آب، به عنوان مهمترین بخش تشکیل دهنده بدن، نقش بسیار مهمی در سلامت هر فرد دارد.
تمام ارگان‌های بدن برای فعالیت خود به آب نیاز دارند و از طرفی مواد سمی بدن به کمک آب از بدن خارج می شود. آب در رساندن مواد غذایی به سلول‌های مختلف نقش مستقیمی دارد و همچنین محیط مرطوب مورد نیاز برای گلو،بینی و گوش را فراهم می‌کند.
میزان مصرف آب را با توجه به نیاز بدن و حس تشنگی و شرایط محل کار و فعالیت خود تعیین کنید؛ چرا که مصرف زیاد آب می‌تواند منجر به مسمومیت آبی هم بشود.
مصرف بیش از حد آب حتی می تواتند منجر به مرگ شود. چرا که با افزایش حجم مایع در خون و خصوصا کاهش غلظت سدیم و دیگر الکترولیت های موجود در خون تورم سلولی رخ می دهد. زمانی که چنین شرایطی برای مغز به وجود می آید امکان شکل گیری عوارض خطرناک و بالقوه زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد.
زمانی که مسمومیت با آب رخ می دهد فشار داخل جمجمه افزایش پیدا می کند و کم کم اولین نشانه های مسمومیت با آب زیاد پدیدار می شوند. این علائم عبارتند از سردرد، حالت تهوع و استفراغ که در موارد شدید مسمومیت حتی ممکن است منجر به مرگ شود.
ناصر سیم فروش، استاد بیماری‌های کلیه در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس درباره «میزان نیاز به مصرف آب روزانه»، بیان داشت: سنگ بنای پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه مصرف مایعات فراوان به ویژه آب است؛ البته اگر آب میوه زیاد بخوریم، چون اگزالات دارد ضرر داشته اما در حد متعارف خوب است، اما هیچ ماده‌ای جای آب را نمی‌گیرد و از همه مهمتر است.
وی ادامه داد: هرچه فعالیت بدنی بیشتر و گرمای هوا بیشتر باشد باید مصرف آب بالاتر برود؛ یعنی طوری باشد که رنگ ادرار به طرف سفیدی بزند نه به طرف تیرگی و این ملاک خوبی است.
این استاد بیماری‌های کلیه خاطرنشان کرد: در زمستان مصرف آب کمتر است اما در تابستان مثلا یک کشاورز یا یک کارگر فعال در نزدیکی کوره، باید بیشترآب مصرف کند. باید ظرف آبی در نزدیکی خود داشته باشد و آب مصرف کند.البته لازم نیست فقط تشنه شویم و آب بخوریم و باید عادت کنیم در حد متعارف آب مصرف کنیم.
سیم فروش ابراز کرد: آب یا چای خیلی کم رنگ و مایعات برای بدن خوب است. ملاک درباره میزان مصرف آب بستگی به میزان فعالیت بدن دارد؛مثلا یک سالمند که فعالیت بدنی ندارد، مصرف آب کمتری دارد اما یک کشاورز یا آشپز و... باید آب بیشتری مصرف کند.کسی که کلیه سنگ ساز دارد باید تابستان ساعتی یک لیوان و زمستان دو ساعت، یک لیوان آب بخورد.
وی با بیان اینکه یک فرد معمولی در ۲۴ ساعت باید حدود ۲ تا ۳ لیتر آب مصرف کند،بیان داشت:آب بهترین دوست کلیه است و پرهیز از پر خوری و انجام فعالیت‌های بدنی نیز از جمله دوستان خوب کلیه هستند.
