فرارو- کلسیم یکی از اجزای معدنی خون است که به تنظیم ضربان قلب، انتقال پیام‌های عصبی، انقباض عضلات و تشکیل استخوان‌ها و دندان‌ها کمک می‌کند. تغییر در غلظت کلسیم خون (افزایش یا کاهش) می‌تواند مشکلات جدی و گاهی تهدیدکننده زندگی به وجود آورد.
به گزارش فرارو، غشاهای سلول‌ها، عضلات، استخوان‌ها، غدد پاراتیروئید و هورمون‌های پاراتیروئیدی که مسئول تنظیم جذب و استفاده از کلسیم هستند، تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
علایم شایع
کاهش غلظت کلسیم خون:
- اسپاسم، پرش یا کرامپ عضلانی.
- بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در دست‌ها و پاها.
- تشنج.
- نامنظمی ضربان قلب.
- افزایش فشار خون.
افزایش غلظت کلسیم خون:
- افسردگی، دلریوم، گیجی.
- تشنج و اغما (در بدترین موارد).
- بی‌حالی و خواب‌آلودگی.
- بی‌اشتهایی.
- استفراغ و اسهال.
- کم‌آبی بدن و تشنگی.
- نامنظمی ضربان قلب.
- کاهش فشار خون.
علل
کاهش غلظت کلسیم خون:
- کاهش فعالیت غدد پاراتیروئید به علت بیماری یا آسیب به هنگام جراحی در گردن.
- دریافت ناکافی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی.
- سوءجذب از دستگاه گوارشی.
- پانکراتیت (التهاب لوزالمعده).
- نارسایی کلیه.
- سوختگی یا عفونت شدید.
- کاهش غلظت منیزیم خون.
افزایش غلظت کلسیم خون:
- شکستگی‌های متعدد و استراحت طولانی‌مدت در تخت.
- تومورهای خوش‌خیم یا بدخیمی که استخوان را تخریب می‌کنند.
- پركاری غدد پاراتیروئید.
- میلوم متعدد.
عوامل افزایش‌دهنده خطر
کاهش غلظت کلسیم خون:
- مصرف بعضی داروها مانند دیورتیک‌های تیازیدی و مسدودکننده‌های کانال کلسیمی.
- آسیب، سرطان یا جراحی غده تیروئید یا غدد پاراتیروئید.
- افراط در مصرف الکل که باعث تغذیه نامناسب می‌شود.
افزایش غلظت کلسیم خون:
- تغذیه نامناسب، به‌خصوص مصرف بیش از اندازه محصولات لبنی یا آنتی‌اسیدهای حاوی کلسیم زیاد.
- عدم فعالیت یا استراحت طولانی‌مدت در رختخواب.
- تزریق مکرر خون حاوی سیترات.
- بیماری مزمن کلیه.
پیشگیری
- از آنتی‌اسیدهای حاوی کلسیم به‌طور مکرر استفاده نکنید.
- داشتن یک رژیم غذایی طبیعی و متعادل.
- هیچ‌گاه الکل ننوشید.
عواقب مورد انتظار
- اغلب موارد با درمان در عرض یک هفته معالجه می‌شوند، مگر اینکه علت به هم خوردن تعادل کلسیم خون، سرطان باشد.
عوارض احتمالی
- ایست قلبی.
- شکستگی استخوان‌های ضعیف.
- سنگ کلیه (در موارد افزایش غلظت کلسیم خون).
- زخم معده و اثنی‌عشر (در موارد افزایش غلظت کلسیم خون).
درمان
اصول کلی درمان
- آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون برای سطح کلسیم، نوار قلب و عکسبرداری از استخوان‌ها باشد.
- پیش از طرح‌ریزی برنامه درمانی برای پیشگیری از عود مشکل، باید علت زمینه‌ساز معلوم شود.
داروها
- در حالت کاهش غلظت کلسیم خون، استفاده از گلوکونات یا کربنات کلسیم به صورت وریدی.
- در حالت افزایش غلظت کلسیم خون، استفاده از محلول سالین داخل وریدی و دیورتیک‌های قوس هنله (مانند فورسماید [لازیكس] و اسید اتاكرینیك).
فعالیت
- پس از شروع درمان، با بهبود علائم، فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
- در موارد کاهش خفیف غلظت کلسیم خون، از مکمل کلسیم و ویتامین D استفاده کنید. همچنین مصرف شیر و محصولات لبنی را افزایش دهید.
- در موارد افزایش خفیف غلظت کلسیم خون، مصرف محصولات لبنی و آنتی‌اسیدهای حاوی کلسیم را محدود کنید.
زمان مراجعه به پزشک
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علائم به هم خوردن تعادل کلسیم خون را دارید.
- اگر پس از آغاز درمان، علائم بدتر شوند یا رو به بهبود نگذارند.
