مورینگا اولیفرا با نام علمی Moringa oleifera یک گونه از تیره گز روغنیان و گیاهی است که از آن تحت عنوان درخت معجزه نیز یاد میشود. این گیاه شگفت انگیز قرن هاست که به واسطه خواص دارویی و فواید سلامتی خود مورد استفاده قرار گرفته است.
به گفته دانشمندان، مورینگا دارای خواص ضد قارچی، ضد ویروسی، ضد افسردگی و ضد التهابی است. گفتنی است که در طب آیورودا، گیاه مذکور قابلیت درمان ۳۰۰ نوع بیماری را در اختیار دارد!
این گیاه بومی جنوب هیمالیا (شمال غربی هندوستان) است و میتواند به ارتفاع ۱۰ تا ۲۰ متر و قطر تنه ۴۵ سانتی متر برسد. شاخههای جوان دارای پوست مرطوب سبز مایل به سفید هستند. گفتنی است مطالبی که در خصوص مورینگا در اختیار علاقهمندان قرار داده میشوند، از طریق وب سایت مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی هستند.
- این درخت بومی هند است، اما در سایر مناطق آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی نیز رشد میکند.
- مورینگا حاوی انواع پروتئین ها، ویتامینها و مواد معدنی است.
- مورینگا اولیفرا عوارض جانبی شناخته شده کمی دارد.
- افرادی که به هر دلیلی تحت درمان هستند و دارو مصرف میکنند، باید پیش از مصرف اشکال مختلف مورینگا (روغن، قرص و...) با پزشک معالج یا داروساز خود مشورت کنند.
مورینگا؛ گیاهی شگفتی آور
مورینگا حاوی بسیاری از ترکیبات مفید از جمله موارد زیر است:
- ویتامین A
- ویتامین B۱ (تیامین)
- ویتامین B۲ (ریبوفلاوین)
- ویتامین B۳ (نیاسین)
- فولات و اسید آسکوربیک (ویتامین C)
- کلسیم
- پتاسیم
- آهن
- منیزیم
- فسفر
- روی
این گیاه همچنین چربی بسیار کمی دارد و هیچ گونه کلسترول مضری را در خود جای نداده است.
همانطور که اشاره شد مورینگا فواید سلامت محور بیشماری دارد و کاربردهای ویژه آن از سلامتی و زیبایی گرفته تا کمک به پیشگیری و درمان بیماریها را شامل میشود. مزایای مورینگا عبارت اند از:
- محافظت و تغذیه پوست و مو
روغن دانه مورینگا برای محافظت از مو در برابر رادیکالهای آزاد بسیار مفید است و آن را تمیز و سالم نگه میدارد. مورینگا همچنین حاوی پروتئین است، به این معنی که جهت محافظت از سلولهای پوست در برابر آسیب موثر است. این گیاه همچنین حاوی عناصر آبرسان و سم زدا است که باعث تقویت پوست و مو میشوند. مورینگا با توجه به ترکیبات خود میتواند در درمان عفونتها و زخمهای پوستی نیز موفق عمل کند.
- درمان ادم
ادم یک وضعیت دردناک است که در آن مایع در بافتهای خاصی از بدن تجمع مییابد. خواص ضد التهابی مورینگا ممکن است در جلوگیری از ایجاد ادم موثر باشند.
- محافظت از کبد
به نظر میرسد مورینگا از کبد در برابر آسیبهای ناشی از داروهای ضد سل محافظت میکند و میتواند روند ترمیم آن را تسریع کند.
- پیشگیری و درمان سرطان
عصاره مورینگا حاوی خواصی است که ممکن است به جلوگیری از پیشرفت سرطان کمک کنند. این گیاه همچنین دارای نیازیمیسین است که میتواند رشد سلولهای سرطانی را سرکوب کند.
- درمان مشکلات معده
عصاره مورینگا ممکن است به درمان برخی از اختلالات معده مانند یبوست، گاستریت و کولیت اولسراتیو کمک کند. خواص آنتی بیوتیکی و ضد باکتریایی این گیاه به مهار رشد پاتوژنهای مختلف کمک کرده و محتوای بالای ویتامین B آن نیز به هضم غذا یاری میرساند.
- مبارزه با بیماریهای باکتریایی
به دلیل خواص ضد باکتریایی، ضد قارچی و ضد میکروبی، عصاره مورینگا ممکن است با عفونتهای ناشی از سالمونلا و E. coli مقابله کند.
- محافظت از استخوانها
مورینگا همچنین حاوی کلسیم و فسفر است که به حفظ سلامت و استحکام استخوانها کمک میکند. عصاره مورینگا همراه با خواص ضد التهابی خود به درمان بیماریهایی مانند آرتریت یاری میرساند و همچنین ممکن است استخوانهای آسیب دیده را التیام ببخشد.
- درمان اختلالات خلقی
از نظر علمی اعتقاد بر این است که مورینگا برای درمان افسردگی، اضطراب و خستگی مفید است.
- محافظت از سیستم قلبی عروقی
آنتی اکسیدانهای قوی موجود در عصاره مورینگا ممکن است به جلوگیری از آسیب قلبی کمک کنند. همچنین نشان داده شده است که این ترکیبات از سلامت دستگاه قلبی عروقی پشتیبانی میکنند.
- کمک به بهبود زخمها
مشخص شده که عصاره مورینگا به بسته شدن سریعتر زخمها و همچنین از بین بردن اسکار کمک میکند.
- درمان دیابت
مورینگا به کاهش میزان گلوکز خون و همچنین قند و پروتئین در ادرار کمک میکند. این رویکرد باعث بهبود سطح هموگلوبین و محتوای کلی پروتئین در افراد مورد آزمایش شد.
- درمان آسم
مورینگا ممکن است به کاهش شدت برخی از حملات آسم و محافظت در برابر انقباضات برونش کمک کند. همچنین نشان داده شده که این گیاه به عملکرد بهتر ریه و به طور کلی تنفس نیز یاری میرساند.
- محافظت در برابر اختلالات کلیوی
مصرف عصاره مورینگا میتواند با کاهش خطر ابتلا به سنگ در کلیهها و مثانه همراه باشد. مورینگا در عین حال حاوی سطوح بالایی از آنتی اکسیدانها است که در حذف ترکیبات سمی نقش دارند.
- کاهش فشار خون بالا
مورینگا حاوی ترکیباتی مانند ایزوتیوسیانات است که به جلوگیری از ضخیم شدن شریانها کمک و بدین ترتیب از افزایش فشار خون جلوگیری میکنند.
برخی از داروهایی که نیازمند احتیاط بیشتر هستند:
- لووتیروکسین: این دارو برای درمان اختلالات غده تیروئید استفاده میشود. ترکیبات موجود در برگ مورینگا نیز ممکن است به بهبود عملکرد تیروئید کمک کنند، اما بیمار نباید آن را همراه با سایر داروهای تیروئید مصرف کند.
- هر دارویی که توسط کبد متابولیزه میشود: عصاره مورینگا ممکن است سرعت تجزیه دارو در کبد را کاهش دهد و منجر به عوارض جانبی جدی شود.
- داروهای ضد دیابت: داروهای دیابت برای کاهش قند خون استفاده میشوند. مورینگا نیز به طور موثر همین کار را انجام میدهد، از این رو بسیار مهم است که سطح قند خون بیش از حد افت نکند.
- داروهای ضد فشار خون: مشخص شده که مورینگا در راستای کاهش فشار خون موثر است. با این حال مصرف آن در کنار سایر داروهایی که فشار خون را کاهش میدهند، به علت احتمال افت بیش از حد توصیه نمیشود.