توافقنامه مشارکت راهبردی جامع عربستان با چین تنها دو سال پس از امضای قرارداد مشابهی با ایران توسط پکن صورت گرفت. بنابراین، زمانبندی این قراردادها تصادفی نیست بلکه اقدامی قابل محاسبه از سوی عربستان سعودی برای مهار ایران و محدود کردن هرگونه دستاوردی است که احتمال آن وجود دارد.
به گزارش دنیای اقتصاد به نقل از نشنال اینترست، بهرغم باور عمومی واقعیت آن است که ایالات متحده از این توافق سود میبرد توافقی که تضمین میکند قدرت منطقهای و جهانی ایران تحت کنترل و نظارت باقی خواهد ماند.
شراکت راهبردی عربستان و چین را نباید جدای از سایر توافقهایی که ریاض در آسیا پیش برده مورد ارزیابی قرار داد. بنابراین، روابط نزدیکتر عربستان سعودی با چین باید به عنوان بخشی از تلاشهای آن کشور به منظور مهار روابط رو به رشد ایران در آسیا و به عنوان پاسخی به دور شدن دولت رئیسی از غرب قلمداد شود.
ریاض با امضای توافقنامه مشارکت راهبردی جامع چین و عربستان سعودی مشارکت اقتصادی خود را با چین که پیشتر پر رونق بود تقویت کرد تا امکان نزدیک شدن چین به ایران را محدود سازد. علاوه بر این، در حالی که غرب چین را تهدید به تحریم کرده و تحریمهای گستردهای را علیه روسیه اعمال کرده ریاض نگران است که چین تحریم شده به دنبال تقویت تجارت با ایران باشد، زیرا هدف هر دو کشور مقاومت در برابر فشارهای اقتصادی اعمال شده از سوی غرب است. این مورد درباره روسیه نیز صدق میکند.
این تلاشها هم چنین باید به عنوان بخشی از تمایل ریاض برای مهار حمایت ایران از سازمانهای بینالمللی در حال ظهور غیرغربی قلمداد شود. ایران در حال ارتقای عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای به رهبری چین است و درخواست پیوستن به بلوک بریکس تحت رهبری روسیه را مطرح کرده است.
عربستان سعودی نگران است که اهمیت فزاینده ایران در چنین بلوکهای تجاری و امنیتی جایگزینی به آن کشور کمک کند تا تحریمهای اعمال شده از سوی غرب را دور بزند و ایران بتواند به فعالیتهای منطقهای خود ادامه دهد. در جبهه ژئو مالی، ایران و چین به دنبال دلارزدایی از تجارت و پیشبرد ایده «پترو یوان» هستند. ایران با پیوستن به سازمان همکاری شانگهای- یک پلتفرم بینالمللی که برای دلارزدایی جهانی تلاش میکند- میتواند یک قدرت منطقهای کلیدی باشد که این دستور کار را ترویج میکند. بنابراین، تصادفی نیست که چین از عربستان سعودی خواسته تا آن کشور نیز به این تلاش پیوسته و نفت خود را به یوآن بفروشد.
سعودیها هم چنین مشتاق مهار پیشرفت فناوری و برتری نظامی رو به رشد ایران هستند. چرخش عربستان سعودی به سمت چین در نهایت مکمل تلاشهای ایالات متحده برای مهار ایران است و بهرغم آنکه در نگاه اول به نظر میرسد به طور جدی منافع آمریکا را تضعیف نمیکند. شاید به همین خاطر است که دولت بایدن نسبت به مشارکت استراتژیک عربستان سعودی و چین ابراز نگرانی شدیدی نکرده است.