فرارو- رگهای خونی باریک که به عنوان شریان نیز شناخته میشوند، مقاومت بیشتری برای جریان خون ایجاد میکنند. هرچه رگهای شما باریکتر باشد، مقاومت بیشتری وجود دارد و فشار خون شما بالاتر میرود. افزایش فشار در طولانی مدت میتواند باعث مشکلات سلامتی از جمله بیماری قلبی گردد.
به گزارش فرارو، ابتلا به فشار خون بالا بسیار شایع است. در واقع از زمانی که دستورالعملها در سال ۲۰۱۷ تغییر کرد، تقریباً نیمی از بزرگسالان آمریکایی اکنون با این بیماری دست به گریبان هستند.
فشار خون بالا معمولاً طی چندین سال ایجاد میشود و معمولاً در این مدت هیچ علامتی مشاهده نمیکنید. اما حتی بدون علائم، فشار خون بالا میتواند باعث آسیب به رگهای خونی و دیگر اندامها به ویژه مغز، قلب، چشمها و کلیهها شود.
تشخیص زودهنگام این بیماری بسیار مهم است. اندازه گیری منظم فشار خون میتواند به شما و پزشکتان کمک کند تا هر گونه تغییری را متوجه شوید. اگر فشار خون افزایش یافته باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که فشار خون خود را طی چند هفته بررسی کنید تا ببیند آیا این عدد همچنان بالا میماند یا به سطح طبیعی باز میگردد.
درمان فشار خون بالا شامل داروهای تجویزی و تغییر شیوه زندگی سالم است. اگر این بیماری درمان نشود، میتواند منجر به مشکلات سلامتی، از جمله حمله قلبی و سکته گردد.
اعداد فشارسنج چه چیزی را نشان میدهد
دو عدد نشان دهنده فشار خون هستند. فشار سیستولیک (عدد بالا) که نشان دهنده فشار در شریانهای شما هنگام ضربان قلب و پمپاژ خون است. فشار دیاستولیک (عدد پایین) که نشان دهنده فشار موجود در شریانهای شما در حدفاصل ضربان قلب است.
پنج دسته بندی فشار خون برای بزرگسالان تعریف میگردد که عبارتند از:
- سالم: اندازه فشار خون سالم کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی متر جیوه است.
- افزایش یافته: در این حالت عدد سیستولیک بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ میلی متر جیوه و عدد دیاستولیک کمتر از ۸۰ میلی متر جیوه است. پزشکان معمولاً فشار خونی که کمی افزایش یافته باشد را با دارو درمان نمیکنند. درعوض ممکن است توصیه به ایجاد تغییراتی در سبک زندگی برای کمک به کاهش آن نماید.
- فشار خون بالا- درجه ۱: عدد سیستولیک بین ۱۳۰ تا ۱۳۹ میلی متر جیوه یا عدد دیاستولیک بین ۸۰ تا ۸۹ میلی متر جیوه است.
- فشارخون بالا- درجه ۲: عدد سیستولیک ۱۴۰ میلی متر جیوه یا بالاتر و یا عدد دیاستولیک ۹۰ میلی متر جیوه یا بیشتر است.
- فشار خون وخیم: عدد سیستولیک بیش از ۱۸۰ میلی متر جیوه یا عدد دیاستولیک بیش از ۱۲۰ میلی متر جیوه است. فشار خون در این محدوده نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. اگر علائمی مانند درد قفسه سینه، سردرد، تنگی نفس یا تغییرات بینایی در زمانی که فشار خون به این میزان بالا است رخ دهد، مراقبتهای پزشکی در اورژانس مورد نیاز است.
اندازه گیری فشار خون با فشارسنج گرفته میشود. برای خواندن دقیق، مهم است که فشارسنج مناسب داشته باشید. یک فشارسنج نامناسب ممکن است خوانش نادرستی را نشان دهد.
میزان فشار خون برای کودکان و نوجوانان متفاوت است. اگر از شما خواسته شد فشار خون فرزندتان را کنترل کنید، از پزشک او بخواهید تا محدودهی سالم برای کودکتان را بگوید.
فشار خون بالا به طور کلی یک وضعیت خاموش است. بسیاری از افراد هیچ علامتی را تجربه نخواهند کرد. ممکن است سالها یا حتی دههها طول بکشد تا این وضعیت به حدی شدید برسد که علائم آشکار شوند. حتی در این صورت، این علائم ممکن است به مسائل دیگری نسبت داده شود.
نشانههای فشار خون شدید میتواند شامل گرگرفتگی، لکههای خون در چشم (خونریزی زیر ملتحمه) و سرگیجه گردد.
به گزارش انجمن قلب آمریکا، برخلاف تصور رایج، فشار خون شدید معمولاً باعث خونریزی بینی یا سردرد نمیشود - مگر زمانی که فشار خون فرد وارد مرحله وخیم و بحرانی شده باشد.
بهترین راه برای تشخیص فشار خون بالا این است که به طور منظم فشار خون را اندازه گیری کنید. اکثر مطب پزشکان در هر قرار ملاقات فشار خون را اندازه گیری میکنند.
اگر فقط یک دوره چکاپ سالانه دارید، با پزشک خود در مورد احتمال ابتلایتان به فشار خون بالا و سایر مواردی که ممکن است نیاز داشته باشید صحبت کنید تا فشار خون خود را کنترل کنید.
به عنوان مثال اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارید یا دارای عوامل خطر برای ابتلا به این بیماری هستید، ممکن است پزشک توصیه کند که فشار خون خود را دو بار در سال چک کنید. این کار به شما و پزشکتان کمک میکند تا قبل از بروز مسئله ای، از مشکلات احتمالی پیشگیری کنید.
دو نوع فشار خون بالا وجود دارد که علت هر نوع متفاوت است.
فشار خون ضروری (اولیه)
فشار خون ضروری را فشار خون اولیه نیز مینامند. این نوع فشار خون با گذشت زمان ایجاد میشود و اکثر مردم این نوع فشار خون بالا را دارند. معمولاً ترکیبی از عوامل در ایجاد فشار خون ضروری نقش دارند:
- ژن ها: برخی افراد از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به فشار خون هستند. این ممکن است به دلیل جهشهای ژنی یا ناهنجاریهای ژنتیکی به ارث رسیده از والدین باشد.
- سن: افراد بالای ۶۵ سال بیشتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون هستند.
- نژاد: افراد سیاهپوست غیر اسپانیایی بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون هستند.
- چاقی: چاقی میتواند منجر به مشکلات قلبی از جمله فشار خون بالا شود.
- مصرف زیاد الکل: زنانی که معمولاً بیش از یک بار در روز و مردانی که بیش از دو بار در روز نوشیدنی الکلی مینوشند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا باشند.
- داشتن یک زندگی بسیار کم تحرک: سطوح پایین تناسب اندام با فشار خون بالا مرتبط است.
- دیابت و/یا سندرم متابولیک: افراد مبتلا به دیابت یا سندرم متابولیک در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فشار خون بالا هستند.
- مصرف زیاد سدیم: ارتباط کمی بین مصرف بالای سدیم روزانه (بیش از ۱.۵ گرم در روز) و فشار خون بالا وجود دارد.
فشار خون ثانویه
فشار خون ثانویه اغلب به سرعت رخ میدهد و میتواند شدیدتر از فشار خون اولیه باشد. شرایط متعددی که ممکن است باعث فشار خون ثانویه شود عبارتند از:
نحوه تشخیص فشار خون بالا
تشخیص فشار خون به سادگی با اندازه گیری فشار خون امکان پذیر است. اکثر پزشکان در مطب خود فشار خون را به عنوان بخشی از یک ویزیت روتین بررسی میکنند. اگر در ویزیتهای بعدی خود فشار خونتان بررسی نگردید، درخواست دهید تا پزشک اندازه بگیرد.
اگر فشار خون افزایش یافته باشد، ممکن است پزشک از شما درخواست کند در طول چند روز یا چند هفته آینده مرتب میزان فشار خون خود را چک کنید. فشار خون به ندرت پس از یک بار مطالعه تشخیص داده میشود.
پزشک باید به دنبال شواهدی از یک مشکل پایدار در شما باشد، زیرا محیط میتواند به افزایش فشار خون کمک کند، مانند استرسی که ممکن است با حضور در مطب دکتر احساس کنید. همچنین سطح فشار خون در طول روز تغییر میکند.
اگر فشار خون شما بالا بماند، پزشک احتمالاً آزمایشهای بیشتری را برای رد کردن شرایط زمینهای انجام خواهد داد. این تستها میتواند شامل موارد زیر باشد:
این آزمایشها میتوانند به پزشک کمک کنند تا هرگونه مشکل ثانویه را که باعث افزایش فشار خون میشود، شناسایی کند. آنها همچنین میتوانند اثراتی که فشار خون بالا ممکن است بر اندامهای شما داشته باشد را بررسی کنند.
در این مدت پزشک ممکن است درمان فشار خون شما را آغاز کند. درمان زودهنگام ممکن است خطر آسیب ماندگار را کاهش دهد.
مجموع برخی عوامل به پزشک کمک میکند تا بهترین گزینه درمانی را برای شما تعیین کند. این عوامل شامل نوع فشار خون شما و علل شناسایی شده است.
گزینههای اولیه درمان فشار خون بالا
اگر پزشک تشخیص فشار خون اولیه دهد، تغییرات سبک زندگی ممکن است به کاهش فشار خون بالا کمک کند. اگر تغییرات سبک زندگی به تنهایی کافی نباشد یا اگر اثربخشی آنها متوقف شود، پزشک ممکن است دارو تجویز کند.
گزینههای درمان فشار خون ثانویه
اگر پزشک یک مشکل اساسی پیدا کند که باعث فشار خون شما میشود، درمان بر روی بهبود یا تغییر آن شرایط تمرکز میکند. به عنوان مثال اگر دارویی که شروع به مصرف کرده اید باعث افزایش فشار خون شود، پزشک داروهای دیگری را که این عارضه جانبی را ندارند، امتحان میکند.
گاهی اوقات فشار خون بالا با وجود درمان علت زمینهای همچنان پایدار است. در این مورد پزشک برای ایجاد تغییرات در شیوه زندگی و تجویز داروهایی برای کمک به کاهش فشار خون شما را راهنمایی خواهد کرد.
برنامههای درمانی فشار خون بالا اغلب تکامل مییابد. آنچه در ابتدا مؤثر بود ممکن است در طول زمان کمتر مفید واقع شود و پزشک در این مسیر برای اصلاح درمان همراه شما خواهد بود.
داروها
بسیاری از افراد با آزمون و خطا داروهای فشار خون را مصرف میکنند. پزشک ممکن است نیاز داشته باشد داروهای مختلفی را امتحان کند تا یک یا ترکیبی از داروها را بیابد که برای شما مفید است.
برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان فشار خون عبارتند از:
تغییرات سبک زندگی سالم میتواند به شما در کنترل عواملی که باعث فشار خون میشوند کمک کند. در اینجا برخی از رایجترین آنها آورده شده است.
ایجاد یک رژیم غذایی مناسب برای سلامت قلب
یک رژیم غذایی سالم برای قلب جهت کمک به کاهش فشار خون بالا حیاتی است. همچنین برای مدیریت فشار خون بالایی که تحت کنترل قرار دارد و کاهش خطر عوارض مهم است. این عوارض عبارتند از بیماری قلبی، سکته مغزی و حمله قلبی.
یک رژیم غذایی سالم برای قلب بر مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئینهای بدون چربی مانند ماهی و افزایش فعالیت بدنی تاکید میکند.
ورزش علاوه بر کمک به کاهش وزن (اگر پزشک شما آن را توصیه کرده باشد)، میتواند به کاهش فشار خون به طور طبیعی کمک کند و سیستم قلبی عروقی شما را تقویت نماید.
هدف این است که هر هفته ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط داشته باشید. این مقدار معادل است با حدود ۳۰ دقیقه، ۵ بار در هفته.
رسیدن به وزن مطلوب
اگر چاق هستید، حفظ وزن متوسط با رژیم غذایی مناسب برای قلب و افزایش فعالیت بدنی میتواند به کاهش فشار خون شما کمک کند.
مدیریت استرس
ورزش یک راه عالی برای مدیریت استرس است. فعالیتهای دیگر نیز مانند مراقبه، نفس عمیق، ماساژ، آرامش عضلانی، یوگا یا تای چی و خواب کافی نیز ممکن است به کاهش سطح استرس کمک کند.
ترک سیگار و محدود کردن الکل
اگر سیگاری هستید و فشار خونتان بالا تشخیص داده شده است، پزشک به احتمال زیاد به شما توصیه میکند که آن را ترک کنید. مواد شیمیایی موجود در دود تنباکو میتواند به بافتهای بدن آسیب برساند و دیواره رگهای خونی را سخت کند.
اگر بیش از حد الکل مصرف میکنید یا به الکل وابستگی دارید، به دنبال کمک باشید تا میزان نوشیدن خود را کاهش دهید یا به طور کامل آن را متوقف کنید. مصرف بیش از حد الکل میتواند فشار خون را افزایش دهد.
نکاتی درباره سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا
اگر فاکتورهای پرخطر فشار خون بالا دارید، میتوانید هم اکنون اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری و عوارض آن انجام دهید.
میوهها و سبزیجات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید
به آرامی به سمت خوردن وعدههای بیشتری از گیاهان مفید برای قلب بروید. سعی کنید روزانه بیش از هفت وعده میوه و سبزیجات مصرف کنید. سپس سعی کنید به مدت ۲ هفته یک وعده در روز اضافه کنید. بعد از این ۲ هفته، یک وعده دیگر اضافه کنید. هدف این است که روزانه ۱۰ وعده میوه و سبزیجات داشته باشید.
مصرف شکر تصفیه شده را محدود کنید
سعی کنید مقدار غذاهای شیرین شده با شکر مانند ماستهای طعم دار، غلات و نوشابههای گازدار را که به صورت روزانه میخورید، محدود کنید. غذاهای بسته بندی شده قند غیر ضروری را پنهان میکنند، پس حتما برچسبها را بخوانید.
مصرف سدیم را کاهش دهید
افراد مبتلا به فشار خون بالا و افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند ممکن است لازم باشد به توصیه پزشک مصرف سدیم روزانه خود را بین ۱۵۰۰ میلی گرم تا ۲۳۰۰ میلی گرم در روز حفظ کنند.
بهترین راه برای کاهش سدیم این است که غذاهای تازه بپزید و مصرف فست فود یا غذاهای بسته بندی شده را محدود کنید، زیرا این غذاها میتواند سدیم بسیار بالایی داشته باشد.
هدفی برای کاهش وزن تعیین کنید
اگر پزشک توصیه کرده است وزنتان را کاهش دهید، با او در مورد میزان کاهش وزن بهینه خود صحبت کنید. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) میزان یک تا دو پوند کاهش وزن در هفته را توصیه میکند. این هدف را میتوان از طریق یک رژیم غذایی مغذیتر و افزایش فعالیت بدنی به دست آورد.
استفاده از مربی یا اپلیکیشن تناسب اندام و احتمالاً یک متخصص تغذیه، همگی روشهایی هستند که به شما کمک میکنند یاد بگیرید چگونه بهترین انتخابها را برای بدن و سبک زندگی خود داشته باشید.
فشار خون خود را به طور منظم کنترل کنید
بهترین راه برای جلوگیری از عوارض و مشکلات ناشی از آن، تشخیص زودهنگام فشار خون است. گزارشی از اندازه گیری منظم فشار خون خود داشته باشید و آن را در قرار ملاقات با پزشک همراه خود ببرید. این گزارشها میتواند به پزشک شما کمک کند تا مشکلات احتمالی را قبل از پیشرفت بیماری تشخیص دهد.
افراد مبتلا به فشار خون میتوانند با وجود داشتن این بیماری، نوزادان سالمی به دنیا بیاورند. اما اگر در دوران بارداری به دقت تحت نظارت و کنترل قرار نگیرند، این وضعیت هم برای مادر و هم برای نوزاد خطرناک است.
افراد مبتلا به فشار خون بالا احتمال بیشتری دارد که در دوران بارداری دچار عوارض شوند. به عنوان مثال زنان باردار مبتلا به فشار خون ممکن است کاهش عملکرد کلیه را تجربه کنند. نوزادانی که از مادری مبتلا به فشار خون بالا متولد میشوند، ممکن است هنگام تولد وزن کمی داشته باشند یا زودتر از موعد به دنیا بیایند.
برخی افراد ممکن است در دوران بارداری خود دچار فشار خون بالا شوند. انواع مختلفی از مشکلات فشار خون بالا ممکن است در این دوران ایجاد شود. این وضعیت اغلب پس از تولد نوزاد خود به خود معکوس میشود. ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به فشار خون را در مراحل بعدی زندگی افزایش دهد.
پری اکلامپسیا
در برخی موارد، افراد باردار مبتلا به فشار خون ممکن است در دوران بارداری خود دچار پری اکلامپسیا شوند. افزایش فشار خون در این شرایط میتواند باعث عوارض کلیوی و مشکلاتی در سایر اعضای بدن شود. از آن جمله میتواند منجر به سطوح بالای پروتئین در ادرار، مشکلات عملکرد کبد، وجود مایع در ریهها یا مشکلات بینایی گردد.
با بدتر شدن این وضعیت، خطرات برای مادر و نوزاد افزایش مییابد. پری اکلامپسیا میتواند منجر به اکلامپسیا و در نتیجه باعث تشنج شود. مشکلات فشار خون بالا در بارداری همچنین یکی از دلایل مهم مرگ مادران در ایالات متحده است. عوارض آن برای نوزاد شامل وزن کم هنگام تولد، تولد زودرس و مرده زایی است.
هیچ راه شناخته شدهای برای پیشگیری از پری اکلامپسیا وجود ندارد و تنها راه برای درمان این عارضه، زایمان نوزاد است. اگر در دوران بارداری دچار این عارضه شوید، پزشک شما را از نظر عوارض به دقت زیر نظر خواهد گرفت.
فشار خون بالا چه اثراتی بر بدن دارد؟
از آنجایی که فشار خون بالا اغلب یک وضعیت خاموش است، میتواند سالها قبل از آشکار شدن علائم به بدن شما آسیب برساند. اگر فشار خون بالا درمان نشود، ممکن است با عوارض جدی و حتی کشنده مواجه شوید. عوارض فشار خون بالا شامل موارد زیر است.
آسیب شریانها
شریانهای سالم انعطاف پذیر و قوی هستند. خون آزادانه و بدون مانع از طریق شریانها و عروق سالم جریان دارد. پرفشاری خون شریانها را سفت تر، تنگتر و دچار کشسانی کمتر میکند. این آسیب باعث میشود چربیهای غذا راحتتر در شریانها رسوب و جریان خون را محدود کنند. این آسیب میتواند منجر به افزایش فشار خون، انسداد و در نهایت حمله قلبی و سکته شود.
آسیب قلبی
فشار خون بالا باعث میشود قلب شما بیش از حد سخت کار کند. افزایش فشار در رگهای خونی، ماهیچههای قلب را مجبور میکند به دفعات و با نیروی بیشتری نسبت به یک قلب سالم پمپاژ کنند. این مسئله ممکن است باعث بزرگ شدن قلب شود و بزرگ شدن قلب نیز خطر ابتلا به مواردی از قبیل نارسایی قلبی، آریتمی ها، ایست ناگهانی قلب و حمله قلبی را افزایش میدهد.
آسیب مغزی
مغز برای عملکرد صحیح به منبع سالم خون غنی از اکسیژن متکی است. فشار خون بالای درمان نشده میتواند منبع خون مغز شما را کاهش دهد. این اتفاق به دو شکل روی میدهد:
- انسداد موقت جریان خون به مغز، حملات ایسکمیک گذرا (TIA) نامیده میشود.
- انسداد قابل توجه جریان خون باعث مرگ سلولهای مغز میشود. این وضعیت به عنوان سکته مغزی شناخته میشود.
فشار خون کنترل نشده همچنین ممکن است بر حافظه و توانایی شما در یادگیری، یادآوری، صحبت کردن و استدلال تأثیر بگذارد. درمان فشار خون بالا اغلب اثرات جانبی فشار خون بالای کنترل نشده را از بین نبرده یا روند آن را معکوس نمیکند، اما خطر مشکلات آینده را کاهش میدهد.
به طور خلاصه، اگر اخیراً پزشک برایتان فشار خون بالا تشخیص داده است، برنامه درمانی شما بسته به عوامل گوناگون متفاوت خواهد بود. این عوامل شامل شدت فشار خون بالا و داروهایی میگردد که پزشک فکر میکند برای شما بهتر است.
خبر خوب این است که در بسیاری از موارد، تغییرات سبک زندگی میتواند ابزار قدرتمندی برای مدیریت یا حتی معکوس کردن فشار خون بالا باشد. این تغییرات شامل گنجاندن میوهها و سبزیجات مغذی بیشتر در رژیم غذایی، فعالیت بدنی بیشتر، محدود کردن مصرف سدیم و الکل است.
از آنجایی که فشار خون بالا اغلب بدون علائم ظاهر میشود، مهم است که فشار خون خود را در طول دورههای چکاپ سالانه بررسی کنید. فشار خون شدید میتواند باعث مشکلات جدی سلامتی شود، بنابراین هر چه این مشکل زودتر تشخیص داده شود، زودتر میتوان آن را مدیریت کرد و حتی گاهی روند پیش روی آن را معکوس کرد!
منبع: healthline