فرارو- عوامل متعددی در بیماریهای پیچیدهای مانند کووید نقش دارند و دانستن این که این عوامل چه هستند برای پیش بینی این که افراد مختلف چگونه تحت تاثیر قرار خواهند گرفت مهم به نظر میرسند.
به گزارش فرارو به نقل از یاهو نیوز؛ در اوایل شیوع کرونا افزایش سن، اضافه وزن یا سیگار کشیدن به عنوان عواملی که خطر ابتلا به کووید شدید را افزایش میدهند مورد شناسایی قرار گرفتند. این اطلاعات باعث شده تا تصمیم گیری در حوزه بهداشت عمومی آگاهانهتر صورت گیرد برای مثال، سالمندان در دریافت واکسن در اولویت قرار گرفتند.
عوامل بیولوژیکی دیگری نیز در ابتلا به کووید نقش دارند که کمتر شناخته شده اند. برای مثال، هزاران پروتئین با عملکردهای مختلف که در خون شما در گردش هستند را در نظر بگیرید. برخی در دفاع بدن در برابر ویروسها نقش دارند، برخی دیگر مولکولها را در سراسر بدن منتقل میکنند یا به عنوان پیام رسان برای توزیع اطلاعات عمل میکنند.
از طریق چنین عملکردهایی، این پروتئینها میتوانند بر توسعه و شدت کووید تاثیر بگذارند و مهمتر از همه آن که ما همگی مقادیر یکسانی از پروتئینهای مذکور را در درون خون خود نداریم. به همین دلیل است که افراد به اشکال مختلف به کووید مبتلا میشوند: برخی دچار آبریزش بینی یا تب میشوند در حالی که برخی دیگر باید به بیمارستان انتقال یابند و تعداد کمی از افراد بدشانس ممکن است به مراقبتهای ویژه نیاز داشته باشند و در شدیدترین موارد، برخی ممکن است فوت کنند.
از آنجایی که تعداد پروتئینها در بدن انسان بسیار زیاد هستند تعیین دقیق پروتئینها و سیستمهای بیولوژیکی که این نتایج متفاوت را ایجاد میکنند دشوار است.
با این وجود، تیمی از دانشگاه کینگز کالج لندن بر روی این موضوع تحت هدایت "آلیش پالموس" دانشیار آن مرکز علمی، پژوهشی را انجام داد.
در این بررسی سه هزار پروتئین خون با استفاده از تکنیکی با نام "تصادفی سازی مندلی" مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش به جای اندازه گیری مستقیم آن چه گمان میرود روی یک بیماری تاثیر دارد (در این مورد پروتئین خون) و سپس مشاهده این که آیا سطوح آن با شدت بیماری در ارتباط است یا خیر تنوع ژنهایی که بر آن تاثیر میگذارند مورد بررسی قرار میگیرند. سپس سطوح ماده مورد بررسی قرار میگیرد تا مشاهده شود چگونه بر نتایج بیماری تاثیرگذار است.
دکتر پالموس در این مورد میگوید:"به کارگیری این تکنیک به این دلیل است که اگر مستقیما به سطح پروتئین خون نگاه کنید نمیتوانید مطمئن باشید که عوامل خارجی دیگر مانند انتخاب نوع سبک زندگی بر پروتئین خون در زمانی که آن را اندازه گیری میکنید تاثیری ندارند. از سوی دیگر، ژنها در طول زندگی فرد تغییر نمیکنند. بنابراین، بررسی ژنها به شما این امکان را میدهد تا افراد دارای سطوح بالا و پایین مواد مورد بررسی خود را با اطمینان بیش تری شناسایی کنید و بنابراین، تخمینهای قوی تری درباره تاثیر چیزی مانند پروتئین خون بر بیماریای مانند کووید انجام دهید.
او میافزاید:" ابتدا باید تشخیص میدادیم که کدام ژن با پروتئینهای مختلف خون مرتبط است. ما این کار را با مشاهده نتایج مطالعات مرتبط با ژنوم انجام دادیم. اینها بخشهای بزرگی از تحقیقات هستند که به تفاوتهای ژنتیکی و بیولوژیکی در بسیاری از افراد میپردازند تا پیوندهای بین انواع ژنتیکی و ویژگیهای خاص را ردیابی کنند. نتایج در مقیاس بزرگ در سراسر ژنوم هم چنین قادر به ردیابی پیوند بین ژنها و خطر ابتلا به کووید شدید نیز بوده اند. با تجزیه و تحلیل این داده ها، ما چندین پروتئین را شناسایی کردیم که به طور بالقوه خطر ابتلا به کووید شدید را افزایش یا کاهش میدهند. به عنوان مثال، ما دریافتیم که افزایش سطح پروتئینی به نام FAAH۲ ممکن است خطر نیاز به بیمارستان برای درمان کووید را افزایش دهد. پروتئین FAAH۲ باعث میشود سلولها موادی به نام اندوکانابینوئیدها (سیستم اندوکانابینوئید یک سیستم نوروبیولوژیک حفاظت شده است که عناصر کلیدی در همئوستاز موجود زنده را کنترل میکند) را جذب و غیرفعال سازند. این مواد اثرات ضد التهابی دارند و پژوهشها نشان میدهند که میتوانند به عنوان درمان برای کووید مورد استفاده قرار گیرند. این موضوع توضیح میدهد که چرا داشتن پروتئینهای بیشتر که آنها را حذف میکند مشکل ساز است و باعث کاهش توانایی بالقوه بدن برای کنترل التهاب ناشی از کووید میشود".
او میافزاید:" پروتئین موثر دیگری که ما شناسایی کردیم آنزیم ABO بود. این آنزیم گروه خونی شما را تعیین میکند. به نظر میرسد داشتن سطوح بالاتر آنزیم ABO خطر بستری شدن در بیمارستان در افراد مبتلا به کووید و متعاقبا نیاز به مراقبتهای ویژه را افزایش میدهد. پژوهشها در مقیاس کوچکتر پیشین نشان داده اند که گروه خونی A در افراد مبتلا به کووید شدید شایعتر است. یافتههای ما این موضوع را تقویت میکند که آنزیم ABO و گروه خونی بر شدت کووید تاثیر میگذارند".
کووید همچنین میتواند باعث ایجاد بیماری در رگهای خونی شود به ویژه زمانی که شدید باشد. پژوهشگران در این پژوهش دریافتند پروتئینهایی که گلبولهای سفید خون را به دیواره رگهای خونی جذب میکنند به نظر میرسد باعث محافظت بدن در برابر علائم شدید کووید میشوند. جذب گلبولهای سفید بیشتر برای بهبود پاسخ ایمنی در دیواره رگهای خونی عاملی شناخته شده است و به طور خاص در مورد ابتلا به کووید به نظر میرسد به مقابله با عفونت ناشی از آن کمک میکند.
شناسایی این عوامل خطرزا ممکن است به دانشمندان در ایجاد درمانهای جدید کمک کنند، زیرا این پروتئینها میتوانند توسط داروهای جدید (یا داروهای موجود که تغییر کاربری داده اند) هدف قرار گیرند. هم چنین، شناساییهای صورت گرفته به ما این امکان را میدهند که فهرستی از پروتئینهایی را تهیه کنیم که میتوانند توسط سایر محققان اولویت بندی شوند به طوری که در آینده بتوانیم حتی بیشتر در این مورد بدانیم که چه عوامل خطرزای بیولوژیکی دیگری در مورد کووید وجود دارند.