رمزگشایی از پشت‌پرده تصمیم ناگهانی مقتدی صدر

کارشناسان و افراد وابسته به احزاب و جریان‌های مختلف در عراق عقاید ضد و نقیضی درباره دلایل تصمیم اخیر رهبر جریان صدر مبنی بر تحریم جلسه دوشنبه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور جدید عراق دارند و برخی اتخاذ این تصمیم را با فشار‌ها بر هم پیمانان کرد و سنی جریان صدر مرتبط می‌دانند و برخی نیز از وجود اختلاف میان این جریان با کرد‌ها و سنی‌ها و مشروط کردن همراهی جریان صدر در مسیر تشکیل دولت به حضور چارچوب هماهنگی شیعیان عراق توسط آن‌ها حرف می‌زنند.

به گزارش ایسنا، العربی الجدید در گزارشی درباره تصمیمات اخیر مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق مبنی بر تحریم جلسه دوشنبه پارلمان برای تعیین رئیس جمهور جدید این کشور نوشت: ۴۸ ساعت مانده به تاریخ تعیین شده برای برگزاری جلسه پارلمان عراق به منظور تعیین رئیس جمهور، جریان صدر در تصمیمی غیر منتظره از تعلیق گفتگو‌های تشکیل دولت و تحریم این جلسه خبر داد.

اطلاعات ضد و نقیض درباره دلایل اتخاذ این تصمیم

اطلاعات ضد و نقیضی درباره دلایل اتخاذ این تصمیم توسط جریان صدر عراق مطرح شده است. تفسیر نخست از دلایل اتخاذ این تصمیم، این است که مقتدی صدر در نتیجه فشار‌ها بر احزاب کُرد و سنی و حمایت نکردن آن‌ها از یک حزب شیعه در مقابل احزاب شیعه دیگر و منزوی کردن چارچوب هماهنگی شیعیان عراق این تصمیم را اتخاذ کرده است.

برخی دیگر معتقدند که جریان صدر درصدد به تعویق انداختن موعد تعیین رئیس جمهور عراق تا زمان بررسی شکایات مطرح شده علیه هوشیار زیباری، نامزد حزب دموکرات کردستان عراق برای تصدی پست ریاست جمهوری است.

در صورتی که جلسه فردا (دوشنبه) برای انتخاب رئیس جمهور تشکیل نشود، عراق در شرایط بحران سیاسی کنونی با اولین نقض قانون اساسی مواجه خواهد شد، چراکه فردا آخرین مهلت انتخاب رئیس جمهور جدید است و ۳۰ روز از برگزاری نخستین جلسه پارلمان جدید می‌گذرد.

در همین حال، یکی از اعضای جریان صدر عراق در گفتگو با العربی الجدید گفته است که فشار‌های زیاد بر احزاب سیاسی کرد و سنی به ویژه پس از اظهارات اخیر عمار الحکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق و درخواست او از احزاب کرد و سنی برای عمل به مسئولیتشان درباره اختلافات میان احزاب شیعه باعث شد تا آن‌ها از مقتدی صدر بخواهند انعطاف بیشتری در خصوص بحران با چارچوب هماهنگی شیعیان داشته باشد.

این منبع گفت که احزاب سنی و کرد در حال حاضر ضرورت توافق و حضور چارچوب هماهنگی شیعیان عراق با جریان صدر در یک دولت را مطرح کرده و هرگونه اتهامات مطرح شده علیه آن‌ها مبنی بر تقویت یک حزب شیعه بر حزب دیگر در بحران کنونی را رد می‌کنند.

این عضو جریان صدر ادامه داد: تصمیمات اخیر مقتدی صدر در راستای اجبار احزاب سیاسی کرد و سنی به پایبندی به توافقات صورت گرفته میان آن‌ها اتخاذ شده است.

وی همچنین گفت که این تصمیم مقتدی صدر قطعی نیست و ممکن است که او پیش از جلسه فردا در تصمیمش بازنگری کند، اما این اتفاق مستلزم ارائه تضمین‌هایی از سوی احزاب کرد و سنی مبنی بر حمایت از تشکیل دولت اکثریت ملی حتی بدون حضور و مشارکت چارچوب هماهنگی شیعیان و همچنین امضای توافق با جریان صدر برای تشکیل فراکسیون اکثریت پارلمان است.

اختلافات میان صدر با کرد‌ها و سنی‌ها

در همین حال، علی الفتلاوی، عضو ائتلاف "الفتح" عراق در این باره گفت که اطلاعات موجود حاکی از وجود اختلاف میان مقتدی صدر و حزب دموکرات کردستان عراق و ائتلاف اکثریت ملی، (متشکل از ائتلاف‌های تقدم و عزم) است و ممکن است که دلیل اتخاذ تصمیمات مذکور توسط مقتدی صدر این اختلافات باشد.

الفتلاوی افزود: چارچوب هماهنگی درصدد برقراری ارتباط با جریان صدر به منظور تکمیل مذاکراتی است که هدف آن تشکیل یک فراکسیون بزرگ میان دو طرف و تشکیل یک دولت توافقی است که همه احزاب شیعه را گرد هم می‌آورد و هیچ حزب تاثیر گذار در معادلات سیاسی را به حاشیه نمی‌راند.

الفتلاوی همچنین گفت که اصرار مقتدی صدر بر تحریم جلسه پارلمان ممکن است که احزاب کرد و سنی را به سمت ائتلاف با چارچوب هماهنگی شیعیان برای تشکیل دولت جدید سوق دهد؛ چراکه نمی‌توان روند سیاسی عراق را در گروه تصمیم وی قرار داد و حتی ممکن است که جلسه پارلمان بدون حضور جریان صدر برگزار و رپیس جمهور تعیین شود.

جاسم محمد جعفر، عضو ائتلاف دولت قانون نیز معتقد است: تصمیم مقتدی صدر پس از آن اتخاذ شده است که احزاب کرد و سنی تاکید کرده اند که بدون حضور چارچوب هماهنگی شیعیان جریان صدر را در ادامه مسیر تشکیل دولت همراهی نمی‌کنند. دلیل دیگر اتخاذ این تصمیم نیز این است که یک سوم تاثیرگذار در پارلمان را چارچوب هماهنگی شیعیان و هم‌پیمانان آن‌ها تشکیل می‌دهند.

وی می‌گوید: این تصمیم مقتدی صدر ثابت کرد که جریان مطبوعش بدون متحد کردن احزاب شیعه قدرت تشکیل دولت اکثریت را ندارد و به همین دلیل ما به همسو کردن مواضع و تکمیل مذاکرات با جریان صدر ادامه می‌دهیم تا پیش از برگزاری جلسه پارلمان به توافق دست یافته و رئیس جمهور جدید را با توافق تعیین کنیم و مانع از ورود عراق به خلأ قانون اساسی شویم.

اما مهدی عبد الکریم از رهبران حزب دموکرات کردستان عراق اعلام کرد که هیچ اختلافی میان کرد‌ها با جریان صدر وجود ندارد.

وی در این باره تصریح کرد: هیچ اختلافاتی میان ائتلاف سه‌جانیه (جریان صدر، حزب دموکرات و ائتلاف حاکمیت) وجود ندارد. تصمیم مقتدی صدر برای ما هم غافلگیر کننده بود و ما از دلیل آن اطلاعی نداریم، اما با ایشان تماس می‌گیریم تا از دلایل آن مطلع شویم.