کمبود گاز در زمستان؛ پای روسیه در میان است؟!

فرارو- جواد اوجی، وزیر نفت خبر از کمبود گاز طبیعی برای مصرف خانگی در فصل زمستان داده است. اوجی گفته است که با روند کنونی مصرف گاز طبیعی در کشور، پیش‌بینی می‌کنیم که روزی حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب کسری گاز در فصل سرما داشته باشیم.

به گزارش فرارو، در ابتدای شهریور کشورمان از یک میدان گازی بزرگ در آب‌های دریای خزر رونمایی کرد. میدان گازی "چالوس" قرار است با هدف ایجاد یک قطب جدید گازی در شمال ایران برای تکمیل قطب جنوبی گاز با محوریت میدان عظیم پارس جنوبی احداث شود. توسعه‌دهنده اصلی میدان گازی چالوس، شرکت نفت خزر (KEPCO) است، اما کمک‌های فنی و مالی نیز از روسیه و چین دریافت می‌شود.

اگر برآورد‌های اولیه از ذخایر گاز موجود در میدان چالوس درست باشد، گاز ایران قادر خواهد بود حداقل ۲۰ درصد گاز مورد نیاز اروپا را تأمین کند. با این حال، میزان صادرات، قیمت و مقصد این گاز با روسیه هماهنگ می‌شود و این موضوع بر تسلط مسکو بر اروپا در زمینه انرژی که در زمان حاضر یکی از موضوعات اصلی اختلاف بین اروپا و شریک خود در ناتو یعنی ایالات متحده است، می‌افزاید.

چرا در حوزه گاز به این روز افتاده‌ایم؟
حمیدرضا صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با فرارو با اشاره به اذعان وزیر جدید نفت در مورد کمبود گاز در فصل سرما، اظهار داشت: اینکه وزیر جدید در همین ابتدای کار به این موضوع اشاره می‌کند خود از اهمیت بسزایی برخوردار است، اما اینکه فقط وزیر هشدار دهد این موضوع کفایت نمی‌کند، بلکه باید برای رفع این موضوع برنامه‌ریزی صورت گیرد و مجموعه وزارت نفت و دولت برنامه‌های خود را برای حل این مشکل را اعلام کنند.

وی افزود: در حال حاضر روزانه حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز مصرفی نیروگاه‌ها برای تولید برق است و چیزی بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون مترمکعب نیز مصرف بخش خانگی و صنعتی و تنها ۵۰ میلیون متر مکعب صادرات گاز به عراق انجام می‌شود، یعنی کل تولید روزانه گاز در ایران چیزی در حدود یک میلیارد متر مکعب است که بیش از ۹۵ درصد آن به مصرف داخلی می‌رسد.

صالحی با اشاره به اینکه مصرف گاز در ایران بسیار بیشتر از متوسط جهانی است، گفت: این موضوع نیز به دلیل نرخ گذاری دستوری و نبودن رگولاتوری در صنعت است، همان مشکلی که آب و برق نیز با آن روبه رو هستند، از سویی در حالیکه ایران دومین منابع گازی را در منطقه دارا است، اما متاسفانه به دلیل نوع سیاستگذاری غلطی که در گذشته انجام شده، ما عملاً در صنعت گاز توانایی سرمایه‌گذاری و افزایش تولید را نداریم و به همین خاطر است که ما تنها می‌توانیم نیاز داخل را برطرف کنیم و عملاً صادراتی در این حوزه انجام نمی‌شود.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر اینکه پرداخت یارانه حامل‌های انرژی نیاز به تجدیدنظر فوری دارد، اضافه کرد: اگر ما به صورت اصولی یارانه‌های انرژی را اصلاح می‌کردیم، وضعیت در بحث انرژی شامل گاز، برق، بنزین و... امروز به این شکل نبود و ما می‌توانستیم در حوزه گاز به هاب انرژی منطقه و جهان تبویل شویم.

صالحی با اشاره به واگذاری میدان گازی خزر به روسیه، ادامه داد: با توجه به اینکه نگاه وزرای مختلف نفت به حوزه گاز نگاه درستی نبوده و همواره آن‌ها معتقد به عدم توانایی ایران در زمینه سرمایه‌گذاری در حوزه گاز و افزایش صادرات بودند، بر همین اساس با توجه به ظرفیتی که روسیه در حوزه گاز دارد، سرمایه‌گذاری در حوزه گاز را به صلاح نمی‌دانستند، زیرا نمی‌خواستند ایران به عنوان یک رقیب برای روسیه در حوزه گاز مطرح شود در حالی که این نگاه به هیچ عنوان درست نیست، ما می‌توانستیم با روسیه به عنوان یک شریک تجاری کار کنیم و به بازار‌های مختلف گاز در دنیا ورود کنیم، اما متاسفانه به دلیل نگاه غلطی که در این حوزه وجود داشته، عملا ما در حوزه صنعت گاز با عقب‌افتادگی‌های زیادی روبرو هستیم و توانایی سرمایه‌گذاری در این حوزه را نداریم.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: در حال حاضر ترکیه با توجه به مناسباتی که با روسیه دارد، در حوزه گاز سرمایه گذاری خوبی انجام داده و با روسیه همکاری نزدیکی را دارد، اما متاسفانه ایران از این بازار حذف شده، این در حالی است که در گذشته می‌توانستیم به بازاری مانند منطقه اورآسیا راه پیدا کنیم، اما متاسفانه به دلیل کم کاری‌های زیادی که صورت گرفته ترکمنستان نیز با چین در حال همکاری است، ما در گذشته این امکان و فرصت را داشتیم که منابع گازی ترکمنستان را در اختیار بگیریم، اما امروز چینی‌ها جای ما را گرفته‌اند، در حال حاضر نیز باید به این فکر باشیم که چگونه با این همه منابع عظیم گازی طوری برنامه ریزی کنیم که در زمستان دچار کمبود گاز نشویم، در حالی که باید برنامه‌ریزی‌ها در جهت افزایش صادرات گاز بود.