طعم تلخ خشکسالی در کام شالیکاران مازندرانی

کشت دوم برنج درمازندران ممنوع شد و شالیکارانی که همکاری نکنند از حمایت‌های دولتی بی‌نصیب می‌مانند. این تصمیم، یکی از تبعات خشکسالی است که امسال گریبان این استان سبز را هم گرفته است. ممنوعیت کشت دوم برنج در حالی به همه دستگاه‌های ذیربط ابلاغ شده که کشاورزان شالیکار در اطراف شهر‌های شرقی استان برای کشت اول برنج نیز محدودیت‌هایی در خصوص آب داشتند و آب برای آن‌ها سهمیه‌بندی شده بود.

افزایش دما و تبخیر آب

به گزارش ایران، «مجید بهادری» معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان مازندران در اینباره گفت: ممنوعیت کشت دوم شالی در حالی از سوی آب منطقه‌ای ابلاغ شده که شالیکاران استان مازندران امسال خشکسالی و کمبود آب را با گوشت و پوست شان لمس کرده‌اند.

به‌گفته وی در روز گذشته دمای بسیاری از مناطق شالیکاری مازندران به ۳۹ درجه سانتیگراد رسیده بود که تبخیر آب را زیاد می‌کند و شرایط مناسبی نیست.

وی با اشاره به اینکه معمولاً سالانه ۲۱۵ هزار هکتار از اراضی مازندران به زیر کشت شالی می‌رود، افزود: این میزان کشت در سال گذشته تولید شلتوک را به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن رساند که از آن حدود ۸۰۰ هزار تن برنج تولید شد.

وی در پاسخ به اینکه با ممنوعیت کشت دوم شالی در استان چه میزان کاهش تولید پیش‌بینی می‌شود، افزود: در استان مازندران سطح شالی که به زیر کشت مجدد (دوم) و پرورش «رتون» می‌رود معمولاً در حد ۱۱۰ هزار هکتار است که تولیدی در حد ۲۵۰ هزار تن شلتوک دارد و انتظار ما کاهش ۱۲۵ هزار تنی شلتوک در مجموع است. بهادری تصریح کرد: این در حالی است که ما امسال در مناطق شرقی استان مانند ساری، گلوگاه، بهشهر و نکا نیز برای کشت برنج محدودیت‌هایی گذاشته بودیم.

معاون جهاد کشاورزی مازندران تأکید کرد: برای افزایش سطح آگاهی کشاورزان در خصوص صرفه‌جویی و مصرف بهینه آب چندین هفته است تمام کارشناسان ترویجی در آماده باش هستند و با برگزاری کلاس یا مراجعه حضوری در حال انتقال یافته‌های علمی به شالیکاران هستند.

وی در خصوص راهکار‌های بخش کشاورزی مازندران برای کنترل مصرف آب ضمن حفظ تولید گفت: یکی از این راهکار‌ها خشکه کاری برنج است که می‌تواند مصرف آب شالیزار را تا ۵۰ درصد کاهش دهد و در دستور کار بخش کشاورزی قرار گرفته است.

وی تأکید کرد: همچنین در شهرستان‌های شرقی استان با توجه به خشکسالی بیشتر این مناطق، امسال کشاورزان همکاری کردند و ۶۰۰ هکتار را به کشت سویا که محصول کم آب بری است اختصاص دادند و این راهکار دیگری است. از سوی دیگر ما به آبیاری تناوبی نگاه ویژه‌ای داریم و این طرحی است که از ۵ سال پیش در استان اجرایی کرده‌ایم که حال مشخص شده چقدر می‌تواند در شرایط خشکسالی به کمک کشاورزان بیاید. به گفته وی با آبیاری تناوبی به جای آبیاری یک روز در میان، آبیاری هر ۴ یا ۵ روز انجام می‌شود و کاهش مصرف ۳۰ درصدی آب را به همراه دارد.

کاهش ۳۰ درصدی بارش

«ابراهیم یخکشی» مدیر عامل آب منطقه‌ای مازندران هم در این رابطه گفت: کاهش ۳۰ درصدی بارش در سال زراعی تاکنون و نسبت به سال قبل زمینه تشدید خشکسالی در استان را فراهم کرده است. از سوی دیگر آمار حکایت از کاهش شدید بارش در ماه‌های کشاورزی استان یعنی از فروردین تاکنون دارد. در واقع میزان بارش از شروع ماه‌های کشاورزی استان تاکنون بیش از ۴۱ درصد کاهش داشته که لزوم برنامه‌ریزی مدون برای بخش کشاورزی را دوچندان کرده است.

یخکشی افزود: از سوی دیگر آورد آب رودخانه‌ها نیز از آغاز سال آبی جاری یعنی مهر ماه ۹۹ تاکنون نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۵ درصد کاهش یافته و چیزی که برای کشاورزی استان ما خیلی مهم است این است که آورد آب رودخانه‌های مازندران در فصل کشاورزی آن با کاهش ۶۰ درصدی مواجه شده است. به گفته وی این آمار در حالی به ثبت رسیده که در مازندران اتکای برنج به منابع آب رودخانه‌ها ۷۰ درصد و به مخازن و سد‌ها ۳۰ درصد است.

وی خاطرنشان کرد: برای عبور از تنش آبی استان علاوه بر سهمیه‌بندی آب کشاورزی در مناطقی از استان، کشت دوم شالی ممنوع شده و این ممنوعیت به همه دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است. وی از شالیکاران خواست در این زمینه همکاری کنند. یخکشی تأیید کرد: کشاورزانی که همکاری نکنند از حمایت‌های دولتی مانند گرفتن سهمیه سوخت چاه‌های کشاورزی محروم می‌شوند.