فرارو- این روزها برخی از نامزدهای ریاست جمهوری وعدههایی میدهند که سروصدای زیادی به پا کرده، در این رابطه افزایش مبلغ یارانه نقدی به ۴۵۰ هزار تومان و وام ازدواج به ۵۰۰ میلیون تومان از جمله این شعارها هستند، چنین شعارهایی با واکنش جدی اقتصادانان روبرو شده است.
به گزارش فرارو، وحید شقاقی شهری رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به اینکه ایراد نظام انتخاباتی ایران این است که زمان کافی برای بررسی برنامههای نامزدها وجود ندارد، به فرارو گفت: در این دوره نیز نامزدهایی که برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردهاند، برنامهای به صورت مکتوب ارائه نکردهاند و تنها در زمینه اقتصادی به بیان یک سری مطالب کلی و همچنین شعارهای عوام پسندانه بسنده کرده اند در حالی که این مسائل در تمامی دورههای گذشته نیز رخ داده و عملاً هیچ برنامهای به صورت مشخص در زمینههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگ و ... ارائه نکردند.
وی با تاکید بر اینکه چارچوب و مفهوم ارائه برنامه کاملاً مشخص است، گفت: در برنامه نامزدها باید اهداف کمی و کیفی، سیاست ها، اولویت ها، اقدامات اجرایی، منابع مالی، تبعات اقتصادی و ریز جزئیات برنامه نامزدها، مشخص باشد، اما متاسفانه نامزدهای مطرح که ثبت نام کردند چنین چیزی را ارائه ندادند، در حالی که این برنامه باید به محافل کارشناسی و دانشگاهی ارسال شود تا مورد نقد و بررسی دقیق قرار گیرد.
شقاقی اضافه کرد: این برنامه باید به صورت مکتوب باشد تا بتوان آن را مورد ارزیابی قرار داد، در برنامه کاندیداها باید راهبردها و سیاستهایی که این چهار سال آنها میخواهند دنبال کنند مشخص بوده و الزامات رسیدن به این برنامه نیز به صورت دقیق به آن پرداخته شود، اما متاسفانه نه تنها در این دوره بلکه در دورههای گذشته نیز تمامی نامزدها در حوزه اقتصادی هیچ برنامه مدون ارائه نکردند و در مناظرات نیز تنها به یک سری شعارهای کلی پرداخته شده اند.
با چنین وعدههایی با تورم ۱۰۰ درصدی روبرو خواهیم بودمسعود دانشمند دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه شعارهای اقتصادی نامزدهای ریاست جمهوری صرفا جنبه تبلیغاتی دارد، اظهار داشت: اینکه ما بیاییم به هر ایرانی هر ماه ۴۵۰ هزار تومان یارانه بدهیم و یا اینکه برای وام ازدواج و اشتغال جوانان ۵۰۰ میلیون تومان وام بدهیم به هیچ عنوان اجرایی نیست، زیرا که منابع چنین پرداختهایی در حال حاضر در دسترس نبوده و حتی تبعات پرداخت آن نیز بسیار زیاد است.
وی افزود: اینکه ما بخواهیم برای پرداخت یارانه نقدی بیشتر به مردم، یارانههای پنهان انرژی را قطع کنیم و مبلغ آن را به صورت مستقیم به مردم بدهیم یک طرف قضیه است، زیرا که حذف یارانههای پنهان به معنی آزاد شدن قیمت برق، بنزین و... است، به بیان دیگر ممکن است قیمت هر لیتر بنزین به ۱۰ هزار تومان یا حتی قیمت بالاتر نیز افزایش پیدا کند، نامزدها به این قسمت که هزینههای مردم افزایش پیدا میکند، اشاره نمیکنند.
دانشمند با تأکید بر اینکه اگر قرار باشد یارانههای پنهان حذف شود ما با تورم سنگین ۱۰۰ درصدی و یا بیشتر روبرو خواهیم شد، گفت: عملاً مشاهده میکنیم که هیچگونه برنامهای از لحاظ اقتصادی نامزدها ندارند و صرفاً با دادن شعارهای کلی سعی در جذب آرای مردم دارد، تبعات اجرای چنین وعده و وعیدهایی که نامزدها میدهند بسیار میتواند جبران ناپذیر باشد، اینکه ما بخواهیم یارانههای پنهان انرژی را حذف کنیم نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد، در صورتی که در این زمینه برنامه وجود نداشته باشد عملاً کار به خطا خواهم رفت.
این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: در صورتی که اگر قرار باشد یارانه پنهان حذف شود، در وهله اول باید پرداخت یارانه نقدی برای دو سال بعنوان مثال ادامه پیدا کند و بعد از آن این یارانهها به صورت غیر نقدی پرداخت شده و در سال پنجم نیز حذف شود این منابع باید در جهت توانمندسازی مردم برای ایجاد اشتغال و افزایش تولید صرف شود نه اینکه بخواهیم تنها به دست مردم پول نقد دهیم، زیرا که طی ۱۰ سال گذشته نتیجه این کار را دیده ایم که هیچ ثمری نداشته و روز به روز نیز ارزش یارانه نقدی کاهش پیدا کرده و تا به امروز رسیده که میتوان گفت پرداخت یارانه نقدی فعلی به هیچ عنوان ارزشی ندارد.
این وعدهها عوامفریبانه استمرتضی عزتی استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه هیچ اقتصاددان عاقلی وعدههای که برخی از نامزدهای ریاست جمهوری را مطرح میکند، را تایید نمیکند، اظهار داشت: پرداخت یارانه نقدی ۴۵۰ هزار تومانی و همچنین وام ۵۰۰ میلیون تومانی عوام فریبانه است و علم اقتصاد چنین چیزهایی را رد میکند بنابراین این شعارهایی که داده میشود، به هیچ عنوان منطقی نیست.
وی با اشاره به اینکه انجام چنین وعدههایی تورم بسیار سنگینی را به دنبال دارد، گفت: پرداخت یارانه نقدی که از سال ۸۸ آغاز شد، یکی از بدترین سیاستهای اقتصادی بود که در دهههای اخیر به اجرا درآمد، چنین مسئلهای باعث ایجاد تورم سنگین در اقتصاد شد و بعد از آن مشکلات بسیاری را به وجود آورد، پرداخت یارانه نقدی و یا غیر نقدی هر چند ممکن است در ابتدا به عنوان یک مُسَکن عمل کند، اما بعد از مدتی تبعات منفی آن به سرعت هویدا خواهد شد.
عزتی یادآور شد: از سال ۸۸ که پرداخت یارانههای نقدی آغاز شد، رشد اقتصادی نیز همزمان با کاهش شدیدی روبرو شد، هرچند که از سال ۸۵ روند رشد اقتصادی کاهشی بود، اما این روند از سال ۸۸ بسیار تشدید شد و تا به امروز نیز منفی شدن نرخ رشد اقتصادی ادامه دارد، زیرا که نتیجه پرداخت یارانه نقدی چیزی جزء افزایش تورم کاهش رشد اقتصادی و بیکاری گسترده است، مسئلهای که امروز با آن به صورت مستقیم دست و پنجه نرم میکنیم.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: این شعارها به هیچ عنوان برای اقتصاد کشور خوب نیست و باید از بیان چنین مطالبی خودداری شود، زیرا که زیان آن را طی این یک دهه دیدهایم و باید از مشکلاتی که در گذشته رخ داده، درس بگیریم، نه اینکه آنها را دوباره تکرار کنیم.