سخنگوي وزارت امور خارجه ایران گفت: بر اساس بيانيه‌ي سه جانبه‌اي كه با تركيه و برزيل داشتيم آمادگي كتبي خود را در نامه‌اي رسمي براي انجام مبادله ظرف يك هفته به آژانس اطلاع مي‌دهيم. اين كار از طريق مجاري ذي‌ربط انجام خواهد شد و از آن‌جا كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي طرف ماست از طرف ايران سازمان انرژي اتمي مسوول پيگيري تامين سوخت خواهد بود.
رامين مهمانپرست ـ سخنگوي وزارت خارجه كشورمان ـ در صبح سه‌نشبه نشست هفتگي خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش ديگر ايسنا مبني بر اين كه انتظار داريد كه گروه وين ظرف چه مدتي به نامه شما براي برگزاري نشست پاسخ دهد؟ اظهار كرد: ما در بيانيه‌اي زماني براي اين موضوع قيد نكرده‌ايم اما فكر مي‌كنيم با تاكيدات زياد و اصرارهايي كه مي‌كردند كه براي مبادله آمادگي دارند، طبيعتا انتظار داريم كه بلافاصله آمادگي‌شان را اعلام كنند. زيرا ديگر جامعه جهاني به صورت كامل و يكپارچه منتظر اقدام طرف مقابل ما و گروه وين هستند. اميدواريم جامعه جهاني را زياد معطل نكنند.
وي هم‌چنين در پاسخ به پرسش ديگري در مورد بيانيه‌ي سه جانبه ايران، تركيه و برزيل گفت: اين بيانيه كه به امضاي وزيران خارجه سه كشور ايران و برزيل رسيد، گامي بلند و اقدامي مهم براي حركتي است كه مي‌تواند روند تعاملي را در زمينه فعاليت‌هاي هسته‌يي جايگزين روندهاي تقابلي، تخريبي و غيرسازنده كنند. اميدواريم با بستري كه به وجود آمده است شاهد فعاليت‌هاي هسته‌يي صلحآميز همه كشورهاي مستقل و غيرمتعهد باشيم.
وي با بيان اين كه اين همكاري‌هاي ما بايد شامل همه‌ي نيازهاي هسته‌يي صلحآميز كشورها مانند ساخت نيروگاه‌ها، تاسيسات مربوط به راكتورهايي كه در مصارف پزشكي، كشاورزي و صنعتي كاربرد دارد باشد خاطرنشان كرد: اميدواريم فضاي مثبت و سازنده‌اي كه براي همكاري ايجاد شده به خوبي مسير خود را باز كند و در آينده شاهد همكاري‌هاي بهتري براي احقاق حقوق همه‌ي كشورهاي مستقل در زمينه برخورداري از دانش هسته‌يي براي مصارف صلحآميز باشيم.
سخنگوي وزارت امور خارجه كشورمان هم‌چنين در پاسخ به واكنش برخي كشورها و سازمان‌هاي بين‌المللي گفت: شايد اين عكس‌العمل‌ها به دليل زمان كوتاهي بود كه براي آن‌ها قابل انتظار نبود. تحليل‌هايي داشتند و به خود تلقين مي‌كردند كه ممكن است به راه‌حلي نرسيم اما با اين بيانيه براي تحليل آن فرصت كمي داشته‌اند تا بتوانند اظهار نظر كنند. ما معتقديم اگر با دقت و منطق با اين مساله روبه‌رو شوند بايد از اين رويكرد مثبت و سازنده استقبال شود و زمينه براي همكاري‌هاي بزرگ‌تر و حركت در جهت احقاق حقوق كشور ما و ساير كشورهاي مستقل آغاز شود.
عكس‌العمل‌هاي فوري درباره بيانيه تهران را به حساب نداشتن وقت كافي براي تفكر تلقي مي‌كنيم
وي گفت: عكس‌العمل‌هاي فوري را به حساب نداشتن وقت كافي براي تفكر بيش‌تر تلقي مي‌كنيم، اميدواريم با دقت بيش‌تري از زواياي مثبت اين مساله را بنگرد.
مهمانپرست در پاسخ به پرسش ديگري در مورد انتقاد برخي نمايندگان از بيانيه‌ي سه جانبه ايران، تركيه و برزيل گفت: اين كه برخي از نمايندگان و افرادي در داخل كشور ممكن است هنوز سوال يا ابهامي راجع‌به جزييات اين مساله داشته باشند، كاملا طبيعي است زيرا وقتي اين توافق صورت گرفت شايد فرصت كافي براي اين كه ابعاد مختلف آن توضيح داده شود كم بود؛ حتما پس از توضيحات تفضيلي ابهامات داخلي هم برطرف خواهد شد. البته من كم‌تر اين ابهامات را ديده‌ام.
خبرنگار ديگري پرسيد كه ايران پيش از اين تاكيد داشت كه مبادله سوخت در داخل كشور انجام شود چرا با خروج سوخت از كشور موافقت شد؟ كه سخنگوي دستگاه ديپلماسي كشورمان گفت: بارها توضيح داده‌ايم از ابتدا بحث مبادله سوخت از جايي آغاز شد كه به عنوان عضو آژانس و كشوري كه در قبال تعهداتش به ان.پي.تي از حقوق خود بايد برخوردار باشد. يكي از اين حقوق تامين سوخت مورد نياز راكتور تحقيقاتي تهران بود. همان زمان كه به آژانس اعلام كرديم سوخت اين راكتور بيش از يكسال دوام ندارد و بايد در اختيار ايران قرار گيرد آژانس سه كشور آمريكا، فرانسه و روسيه را معرفي كرد.
وي توضيح داد: در نشست وين پيشنهاد مبادله مطرح شد؛ شايد انتظار اين بود كه اين سوخت بدون شرط در اختيار ما قرار داده مي‌شد و آن را خريداري مي‌كرديم اما چون بحث مبادله مي‌توانست فضاي مثبت و سازنده و حاكي از تفاهم و اعتماد ايجاد كند نسبت به اصل مبادله سوخت موافقت كرديم.
دستيار ويژه وزير امور خارجه كشورمان افزود: جزييات مساله بايد مورد بحث و بررسي كارشناسان قرار مي‌گرفت. اما قبل از اين كه وارد جزييات آن شويم متاسفانه رويكرد تبليغاتي ـ سياسي را مشاهده كرديم. برخي از اين مقامات اعلام كردند كه با اين روش ايران را در دسترسي به صلاح هسته‌يي يكسال عقب انداخته‌ايم. اين برخورد اخلاقي و صادقانه نبود و نشان دهنده جديت طرف مقابل براي مبادله سوخت نبود و اين احساس مي‌شد كه شايد براي مبادله سوخت هيچ عزمي وجود ندارد و بيش‌تر رويكردي تبليغاتي دنبال مي‌شود.
او تصريح كرد: به اين دليل ما بحث تضميني عيني را مطرح كرديم. در اين مدت بحث‌هاي مختلفي مطرح شد و زمان زيادي به خود اختصاص داد. به اين دليل توليد سوخت 20 درصد را در دستور كار داشتيم و سعي كرديم اتلاف زمان ما را تحت فشار قرار ندهد.
وي با بيان اين كه پيشنهادات و فرمول‌هاي مختلفي در مذاكرات ما با كشورهايي كه براي حل اين موضوع تلاش مي‌كردند مانند تركيه و برزيل وجود داشت، گفت: به نظر مي‌آمد برخي از اين‌ها قابليت رسيدن به تفاهم كلي را دارد.
در نهايت روز گذشته در جلسه‌اي كه با عنوان صبحانه كاري تشكيل شد با حضور رييسان سه كشور و وزيران خارجه و مقامات ارشد سه كشور مباحث مختلفي مطرح شد و در نهايت بيانيه‌ي 10 ماده‌اي به توافق و امضاي وزيران خا رجه رسيد.
او با اشاره به مفاد اين بيانيه گفت: اولين موضوع پايبندي كشورها به معاهده‌ي ان.پي.تي بود؛ هم‌چنين در مورد همكاري‌هاي وسيع‌تر در زمينه هسته‌يي در جهت نيازهاي كشورهاي مستقل بحث شد و در بخش ديگري نيز به آغاز حركتي براي ايجاد فضاي تعاملي به جاي فضاي تقابلي و تخريبي اشاره شده است و اعلام شده كه نبايد از روش‌هاي تهديد‌آميز و قطعنامه‌اي و تحريمي با موضوعات حقوق كشورها در زمينه هسته‌يي روبه‌رو شد.
ايران در مدت 7 روز آمادگي كتبي‌اش را به آژانس اعلام مي‌كند
مهمانپرست گف: ايران در مدت 7 روز آمادگي كتبي خود را به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اعلام مي‌كند تا براي سوخت آمادگي مبادله را دارد پس از اعلام آمادگي به صورت كتبي به آژانس به گروه ديگر اطلاع خواهد داد. ما بيانيه را همراه نامه كتبي به آژانس منعكس خواهيم كرد و در آن تاكيد خواهيم كرد بر اساس بندهايي كه در اين بيانيه به امضاء رسيده است و چارچوبي كه در نظر گرفته شده آمادگي توافق با اعضاي گروه وين و امضاي موافقت‌نامه‌ي كتبي كه جزييات مساله‌ي مبادله سوخت را مشخص مي‌كند، داريم. بنابراين انتظار ما پس از ارسال نامه اين است كه گروه وين آمادگي خود را براي مبادله سوخت اعلام كند و براي تعيين جزييات كار موافقت‌نامه كتبي با هم امضا كنيم.
وي گفت: براي اين كه بعضي از چارچوب‌ها مشخص شده باشد و در اين بيانيه به آن تاكيد شود دو نكته در بيانيه ذكر شده است؛ اول اين كه پس از اعلام آمادگي گروه وين و امضاي موافقت‌نامه كتبي به آن‌ها كه جزييات مبادله را مشخص خواهد كرد، ظرف يك ماه، ما 1200 كيلوگرم سوخت 5/3 درصد را به تركيه ارسال خواهيم كرد و اعضاي وين نيز متعهد خواهند شد كه 120 كيلوگرم سوخت 20 درصد مورد نياز ما را در ظرف زماني يكسال تامين كنند.
او تاكيد كرد اين سوخت تحت مالكيت كشور ما و در تركيه خواهد بود و حق نظارت بر محل نگهداري ايمن آن با آژانس و ايران محفوظ خواهد ماند. اين اورانيوم متعلق به ماست تا زماني كه مقدار1200 كيلوگرم اورانيوم غني شده را به ما تحويل دهند ضمانت آن توسط تركيه، برزيل و آژانس به نمايندگي از جامعه جهاني خواهد بود. امروز به اندازه كافي همه كشورها و جامعه جهاني نسبت به تعهد كشورهايي كه براي مبادله تلاش مي‌كردند واقف هستند.
به اندازه كافي شرايط لازم براي تضمين ايجاد شده است
مهمانپرست افزود: پيش از اين كه رييس‌جمهور برزيل به تهران سفر كند، حتي رييسان كشورهاي بزرگ تاكيد مي‌كردند كه داسيلوا حامل پيشنهاداتي است كه ما انتظار داريم ايران از اين پيشنهادات استقبال كند و اين به معناي اين است كه بيانيه‌اي كه به امضاء رسيده است بايد مورد حمايت قدرت‌هاي بزرگ قرار گيرد. در واقع تعهد تركيه و برزيل به نمايندگي از قدرت‌هاي جهاني خواهد بود با اين چارچوب تضميني كه ما به دنبال آن بوديم حاصل شده است. در اين بيانيه نيز آمده است كه اگر موادي كه در اين بيانيه اعلام شد توسط اعضاي گروه وين مورد احترام قرار نگيرد اين حق كاملا در اختيار ايران است كه نسبت به بازگرداندن اورانيوم 5/3 درصد غني شده از تركيه اقدام كند و تركيه نيز خود را موظف به اين موضوع مي‌داند. به نظر مي‌آيد به اندازه كافي شرايط لازم براي تضمين ايجاد شده است.
سخنگوي وزارت امور خارجه گفت: نحوه‌ي برخورد كشورهاي مستقل بايد بررسي شود يا اعضاي گروه وين استقبال مي‌كنند و اين توافق به شكل خوبي دنبال مي‌شود كه ما نسبت به آن كاملا خوشبين هستيم تا فضاي مثبتي براي همكاري ايجاد شود و در آن صورت طبق برنامه عمل خواهد شد و ما هم سوخت مورد نياز خود را دريافت مي‌كنيم و همكاري‌هاي بزرگ‌تر در زمينه فعاليت‌هاي هسته‌يي آغاز مي‌شود و يا به احتمال ضعيف ممكن است كه به هر دليلي گروه وين براي انجام مبادله آمادگي نداشته باشد. اگر اين آمادگي را اعلام نكنند و مشخص شود كه به دنبال مبادله سوخت نبوده و نيستند جامعه‌ي جهاني قضاوت خواهد كرد كه اقداماتي كه تا كنون انجام مي‌شده بهانه‌اي براي نرسيدن كشور ما به حقوق خود بوده است.
روح حاكم بر بيانيه تهران و مواد آن، حاكم بر توافق‌نامه با گروه وين خواهد بود
خبرنگار ديگري پرسيد آيا اين توافق‌نامه يك قرارداد است؟ غرب در مقابل آن خواستار اعتمادسازي بيش‌تر از سوي ايران شده است. متناسب با اين واكنش‌ها ايران چه سياستي را اتخاذ مي‌كند؟ كه مهمانپرست گفت: سياست ما كاملا روشن و شفاف است و آن چه كه به امضاي وزيران خارجه سه كشور رسيد بيانيه‌ي 10 بندي است كه موضوعات مختلفي را مورد تاكيد قرار داده است. در عين حال در نامه‌اي كه به آژانس ارسال خواهيم كرد قيد مي كنيم كه آمادگي مبادله سوخت را با كشورهاي عضو گروه وين داريم و در صورت اعلام آمادگي آن‌ها، توافق‌نامه كتبي اجراي جزييات كار را با هم امضا خواهيم كرد.
وي توضيح داد: روح حاكم بر اين بيانيه و مواد آن حاكم بر توافق‌نامه با گروه وين خواهد بود.
اگر بهانه‌جويي‌هاي ادامه يابد مشخص مي‌شود كه آن‌ها دنبال راه‌حل نيستند
مهمانپرست گفت: بسياري از كشورهايي كه نسبت به انجام مبادله پيگير بوده‌اند احساس موفقيتي نسبت به اين موضوع در خود حس مي‌كنند و با رويكرد مثبت كار را پيگيري مي‌كنند و اگر به نقطه نظرات مقامات برزيلي و تركيه‌يي پس از امضاي بيانيه توجه كنيم، متوجه مي‌شويد كه اين حركت را گامي بسيار بلند براي همه كشورهاي مستقل تلقي مي‌كنند.
اگر بهانه‌جويي‌هاي كشورهاي غربي مجددا ادامه يابد مشخص مي‌شود كه آن‌ها دنبال راه حل موضوع نيستند و برخوردهاي منطقي را در دستور كار ندارند.
خبرنگاري پرسيد كه آيا در صورت توافق نهايي در وين غني‌سازي را ادامه مي‌دهيد؟ كه سخنگوي وزارت امور خارجه پاسخ داد: آن چه كه در اين بيانيه مورد تاكيد قرار گرفته انجام مبادله سوخت است. موضوعي كه مدت‌ها در دستور كار ما و كشورهاي گروه وين قرار داشت كه حق طبيعي ماست به عنوان عضو آژانس سوخت مورد نياز راكتور تهران را از طريق آژانس تامين كنيم. بنابراين چارچوب بحث ما انجام مبادله سوخت مورد نياز راكتور تحقيقاتي تهران است. اگر توافق‌نامه به امضا برسد يعني سوخت مورد نياز راكتور تحقيقاتي تهران تامين خواهد شد.
فكر نمي‌كنم مبادله سوخت نيازي به مصوبه مجلس داشته باشد
خبرنگاري پرسيد برخي از نمايندگان مجلس اعلام كرده‌اند كه مبادله سوخت نيازمند مصوبه نمايندگان است كه مهمانپرست تصريح كرد: فكر نمي‌كنم كه اين كار نيازي به مصوبه داشته باشد زيرا راكتور تحقيقاتي تهران به سوخت احتياج دارد و تامين سوخت اقدامي اجرايي است كه بايد توسط آژانس دنبال شود كه مراحل جزيي خود را در حال طي كردن است. تامين سوخت راكتور جز وظايف دولت خواهد بود و سازمان انرژي اتمي بايد اين سوخت را تامين كند.
توافق‌نامه‌ي احتمالي با گروه وين زمينه مثبتي را براي همكاري‌هاي هسته‌يي فراهم مي‌كند
خبرنگار ديگري در مورد واكنش كشورمان به سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا در مورد اين كه آماده‌ي مذاكرات در هر مكان و هر زمان است تا ايران اثبات كند فعاليت‌هاي هسته‌يي‌اش با مقاصد صلحآميز است پرسيد كه سخنگوي وزارت خارجه خاطرنشان كرد: اگر توافق‌نامه‌اي در آينده ميان ايران و اعضاي گروه وين به امضا برسد مي‌تواند زمينه مثبتي را براي همكاري‌هاي هسته‌يي فراهم كند و فضا را تغيير خواهد داد. در فضاي جديد امكان بحث در مورد همكاري‌هاي بيش‌تر هسته‌يي فراهم خواهد شد كه بايد اين موضوع را در زمان خود بررسي كنيم تا زماني كه اين فضا ايجاد نشده باشد بحث جديدي نخواهيم داشت. در صورتي كه اقدام مناسب و سريع توسط كشورهاي گروه وين صورت گيرد خودبه‌خود معناي وارد شدن به مرحله جديد در جهت همكاري‌هاي هسته‌يي و به رسميت شناخته شدن حق كشورمان براي داشتن اين دانش در كشورمان براي اهداف صلحآميز خواهد بود.
اميدواريم كاخ سفيد با دقت كافي بيانيه تهران را بررسي كند
وي در پاسخ به پرسش ديگري در مورد واكنش كاخ سفيد به بيانيه تهران در مورد اين كه امضاي اين بيانيه مسيري كه براي اعمال تحريم‌هاي بيش‌تر عليه ايران آغاز شده است را تغيير نمي‌دهد، گفت: زمان كوتاه بود و وقت كافي براي دقت روي مواد بيانيه را نداشتند؛ اميدواريم با دقت كافي آن را بررسي كنند؛ معتقديم فرصت بسيار خوبي ايجاد شده است.
خبرنگار ديگري پرسيد بيانيه تهران به نوعي عقب نشيني تهران در موضوع هسته‌يي‌اش به شمار مي‌رود، رويكرد شما در اين رابطه چيست؟ كه او گفت: ممكن است اين تصور در ذهن افرادي خطور كند كه شايد اين اقدام نوعي عقب‌نشيني بوده است. اصلا اين گونه نيست. ما از ابتدا اعلام كرده‌ايم كه براي مبادله سوخت آمادگي داريم. نفس مبادله‌ي سوخت علاوه بر اين كه فضاي همكاري و اعتماد ايجاد مي‌كند و روند تعاملي را جايگزين برخوردهاي غيرسازنده خواهد كرد و به خودي خود داراي معاني ديگر هم هست از جمله اين كه ايران حق داشتن چرخه سوخت و توليد اورانيوم غني شده 5/3 درصد را خواهد داشت. اگر اورانيوم 5/3 درصد را نتوانيم توليد كنيم نمي‌توانيم آن را با اورانيوم 20 درصد معاوضه كنيم. اين مساله به هيچ وجه معناي عقب‌نشيني نخواهد داشت.
از اين كه وكيلي‌راد پس از سال‌ها مي‌تواند وارد كشور شود خوشحاليم
سخنگوي وزارت خارجه در پاسخ به پرسش خبرنگار ديگري در مورد وضعيت محمدعلي وكيلي‌راد ـ تبعه ايراني بازداشت شده در فرانسه ـ اظهار كرد: قرار است وكيلي‌راد به‌زودي پس از حكمي كه دادگاه فرانسه داده است وارد كشورمان شود. از اين كه پس از سال‌ها مي‌تواند وارد كشور شود خوشحاليم.
زمان ديدار جليلي و اشتون هنوز مشخص نشده است
وي در پاسخ به پرسش ديگر خبرنگار ايسنا در مورد زمان برگزاري نشست سعيد جليلي با كاترين اشتون گفت: زمان اين ديدار هنوز مشخص نشده است و اين كه حداقل من خبر ندارم.
مهمانپرست در پايان در پاسخ به ايسنا در مورد دستاوردهاي اجلاس سران گروه 15 در تهران با بيان اين كه كشورهاي شركت كننده از سه منطقه مهم دنيا و با ظرفيت‌هاي بالا بوده‌اند، گفت: اجلاس سران تهران موفق بود. ارتباط و تعامل براي همكاري‌هاي اقتصادي و توسعه‌يي و بين‌المللي اين كشورها مي‌تواند ظرفيت فزاينده‌اي را ايجاد كند.
وي افزود: اين كه تا كنون اين گروه شايد به آن چه در حد ظرفيت‌هايش است نرسيده است، نكته درستي است اما تهران در دوره رياست خود تلاش داشت اين گروه را فعال‌تر كند و در مورد مسائل مختلف چارچوب‌ها و راهبردهاي سازنده‌اي طراحي كند. اجلاس سران در تهران نشان دهنده اين است كه كشورهاي عضو گروه 15 انگيزه و اراده لازم را براي تحرك بيش‌تر دارند و مي‌توانند نقش مهم‌تري در عرصه بين‌الملل ايفا كنند.
او گفت: تشكيل گروه كاري از مقامات كشورهاي عضو گروه 15 به عنوان نمايندگان دولت‌ها براي پيگيري بعضي از مصوبات اجلاس و هم‌چنين پيشنهاد تشكيل كميته كاري از بين وزيران خارجه كشورهاي عضو گروه 15 براي پيگيري پيشنهادات كشورها در زمينه موضوعات مختلف از جمله مديريت منابع، تامين امنيت انرژي، دسترسي كشورهاي مختلف به انرژي‌هاي پاك و جايگزين و انرژي‌هاي تجديد پذير، همكاري‌هاي توسعه‌يي و كشاورزي در اجلاس تهران مورد بحث و تصويب قرار گرفت. ضمن اين كه كشورها اين ظرفيت را دارند كه نسبت به مسائل مختلف بين‌المللي و سياسي دنياي امروز وارد بحث شوند از جمله بحث فلسطين كه در اجلاس سران اشاره شد.
وي ابراز اميدواري كرد كه با رياست سريلانكا در دوره بعدي شاهد ادامه تحركات براي استفاده بيش‌تر از ظرفيت گروه 15 باشيم.
اقدام‌هاي غيرمنطقي (تحريم‌هاي جديد) مي‌تواند بر مبادله سوخت تاثيرگذار باشد
مهمانپرست در پايان در پاسخ به اين پرسش كه اگر در زمان مبادله شاهد صدور قطعنامه‌اي باشيم ايران چه برخوردي با آن خواهد كرد؟ گفت: بهتر است كه مثبت فكر كنيم اميدواريم كه در چارچوب منطقي از فرصتي كه ايران در اختيار قرار داده است استفاده كنند ما انتظار داريم كه از روند تعامل بلافاصله استقبال شود و نسبت به مبادله سوخت برنامه‌هاي بعدي توسط گروه وين اعلام شود. موافقت‌نامه كتبي امضا كنيم و فضا را تغيير دهيم. ما سعي مي‌كنيم كه فضا را مثبت ببينيم و اگر اقدامي غيرمنطقي و برخوردي صورت گيرد كه بخواهد اين روند را تخريب كند مسلما تاثيرگذار خواهد بود. ما سعي مي‌كنيم كه به سمت آمارهايي كه دور از خوش‌بيني است نرويم؛ فضا مي‌تواند به سمت اقدامات مثبت پيش رود و برخورد منطقي و پاسخ مثبت گروه وين را همه‌ي كشورهاي دنيا انتظار دارند.
