فرارو- وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: «ایران آماده معاوضه سوخت 3/5 درصدی است و اگر همه طرف ها و گروه وین (امریکا، روسیه، آژانس و ایران) آمادگی خود را اعلام کنند می توانیم مکانیزم آن را با اعتماد سازی درباره یک فرمول پیشنهاد کنیم.»
به گزارش فرارو، منوچهر متکی که عصر دیروز جمعه عازم ترکیه شده بود پس از دیدار با همتای ترکیه‌ای خود که پشت درهای بسته در استانبول برگزار شد، در جمع خبرنگاران حاضر شد و از آغاز گفتگوهای جدید بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای تامین سوخت راکتور تهران خبر داد.
صبح امروز نیز رامین مهمانپرست در یک برنامه تلویزیونی حاضر شد و همسو با اظهارات متکی بر موافقت ایران با اصل مبادله سوخت تاکید کرد و گفت: «فرمول‌های جدید که به تازگی برای مبادله سوخت هسته ای مطرح شده است، قابل اجراست.»
وی اضافه کرد: «در بحث اخیری هم که آقای رئیس جمهور داشت بر این موضوع تاکید شد که پیشنهاد برزیل و ترکیه می تواند اعتماد طرفین را تامین کند و عملیاتی شود و آمادگی این کار را داریم.»
پیشنهاد تازه برای تبادل سوخت
پس از حضور هیئت بلند پایه ایران در اجلاس نیویورک و سخنرانی محمود احمدی نژاد در آن نشست، هیئت ایرانی رایزنی‌هایی را با دیپلمات های غربی درباره پرونده هسته‌ای ایران اغاز کردند. رایزنی‌هایی که بیشتر معطوف به بحث تبادل سوخت بوده است.
همزمان با حضور هیئت ایران در آمریکا بسته پیشنهادی برزیل برای بحث تبادل سوخت مطرح شد. در همین حال ایران نیز از این فرمول جدید استقبال نمود.
دفتر محمود احمدی نژاد چند روز پیش طی بیانیه ای اعلام کرد ایران به طور مقدماتی با این پیشنهاد برزیل موافق است. در این بیانیه امده است که رییس جمهور در مکالمه تلفنی با همتای ونزوئلایی‌اش اعلام کرده از نقش میانجیگری برزیل در پیشنهاد تبادل سوخت حمایت می‌کند.
نقش فعال برزیل و ترکیه در پرونده هسته ای ایران مدتی است نمود بیشتری پیدا کرده است و به نظر می‌رسد بسته پیشنهادی برزیل نیز در راستای نقش آفرینی این دو کشور در بحث تبادل سوخت است.
ماه گذشته همزمان با برگزاری اجلاس امنیت هسته‌ای واشنگتن مصطفی داود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه عازم این کشور شد و با همتای آمریکایی خود دیدار کرد و به بحث و تبادل نظر در خصوص پرونده هسته‌ای ایران پرداخت.
وی به فاصله چند روز پس از دیدار با مقامات امریکا راهی برزیل شد و چند روز بعد هم میهمان کارخ ریاست جمهوری ایران بود. به نظر می‌رسد در همین مذاکرات بوده است که فرمول جدید مبادله سوخت از سوی دو کشور برزیل و ترکیه تنظیم شده است.
رامین مهمانپرست درباره روند حضور دو کشور ترکیه و برزیل در بحث پرونده هسته‌ای ایران عنوان کرد: «در این حین، کشورهایی مانند ترکیه، برزیل و کشورهای دیگر سعی کردند راه حلی بیابند تا مسئله فعالیت هسته ای ما و تامین سوخت مورد نیاز راکتور تهران را به شکلی حل کنند.»
وی افزود: «ما با استقبال از تلاش برخی کشورها مانند ترکیه و برزیل که از دوستان ما هستند اعلام آمادگی کردیم و گفتیم انعطاف پذیریم اما باید طرف مقابل نشان دهد که صادقانه وارد این کار شده است و نیز با تامین شرایط ما، تضمین های مورد نظر داده شود.»
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: «فرمول های بسیاری مطرح شد و هر کشور سعی می کرد با ارائه فرمولی جدید راهی بیابد و ما فکر می کنیم فرمول هایی که اخیرا ارائه شده است قابلیت عملیاتی کردن مبادله را دارد.»
بر اساس بسته پیشنهادی برزیل و ترکیه اورانیوم از ایران تحویل گرفته شده و به کشوری دیگر فرستاده می‌شود و پس از انجام عملیات فرآوری به منظور تبدیل شدن به سوخت هسته‌ای در کشور سوم تحویل ایران داده می‌شود.
احتمال نشست 1+5 و ایران در ترکیه
در همین حال در جریان سفر منوچهر متکی به ترکیه وزیر امور خارجه این کشور با تاکید بر لزوم ازسرگیری فوری مذاکرات گروه 1+5 و ایران گفت: «هم اکنون منتظر پاسخ اعضای این گروه برای برگزاری نشستی در ترکیه درباره ایران هستیم.»
به گزارش خبرگزاری آناتولی، "احمد داوود اوغلو" روز جمعه طی یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با "منوچهر متکی" همتای ایرانی خود در استانبول گفت که مذاکرات میان اعضای گروه 1+5 و تهران مهم بوده و باید فورا از سرگرفته شود.
داود اوغلو گفت که رئیس جمهوری برزیل طی چند روز آتی به تهران سفر می کند و در این سفر با متکی دیدار و گفتگو خواهد کرد.
وزیر امور خارجه ترکیه تصریح کرد: «موضع ترکیه در قبال موضوع ایران شفاف و واضح است. ما معتقدیم که مشکلات باید از طریق دیپلماسی حل شود.»
وی افزود: «خاورمیانه و جهان باید از هرگونه تنش به دور باشند، ترکیه مصمم به انجام تلاشهای دیپلماتیک برای حل موضوع هسته ای ایران است و من پیامهای مثبتی را در این باره از متکی دریافت کرده ام.»
داود اوغلو گفت: «ما پیشنهاد برگزاری نشستی را در ترکیه میان اعضای گروه 1+5 و ایران مطرح کرده ایم و تهران به این پیشنهاد پاسخ مثبت داده است و هم اکنون منتظر پاسخ اعضای 1+5 در این باره هستیم.»
ضیافت شام در نیویورک با حضور نماینده آمریکا
دیپلماسی فعال ایران، ترکیه و برزیل برای اعمال فرمول مبادله سوخت به همین جا ختم نمی‌شود، منوچهر متکی در زمان حضورش در نیویورک مراسم شامی ترتیب داد و از دیپلمالت های کشورهای 1+5 و آمریکا دعوت به عمل آورد تا در انی ضیافت شرکت نمایند.
هر چند که خبر دقیقی از مذاکرات صورت گرفته در آن ضیافت شام در دست نیست اما معاون نماینده امریکا در سازمان ملل که به نوعی نماینده این کشور نیز بود فضای این نشست را مثبت ارزیابی کرد.
خبرگزاری رویترز نیز با اشاره به این ضیافت نوشت: «هر چند سفیران آمریکا و متحدان اروپایی‌اش در سازمان ملل در این مهمانی حضور نداشتند اما دیپلمات‌های آن‌ها سر میز شام متکی نشستند و تنها چین بود که از میان کشورهای عضو دائم شورای امنیت در سطح بالاتری در این ضیافت شرکت کرد.»
رویترز ادامه داد: «پکن همچنان بر رویکرد دیپلماتیک در قبال پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران درقبال پرونده هسته‌ای ایران تاکید دارد. آن‌چه از اظهارات دیپلمات‌های حاضر در ضیافت شام نیویورک برداشت می‌شود این است که می‌تواند سرآغاز فصل تازه‌ای در روابط علنی تهران- واشنگتون باشد.»
رویترز در ادامه به نقل از یک دیپلمات غربی گزارش داد: «شرکت اعضای شورای امنیت در این ضیافت شام نشان می‌دهد کشورهای عضو به رویکرد دو سویه در قبال ایران مبتنی بر مذاکره و تهدید تحریم ها پایبند هستند. وی تاکید کرد ما خواستار ادامه مذاکرات هستیم.»
رييس مجلس فردا به ترکيه مي‌رود
در شرایطی که رفت و آمدهای گسترده بین دولت ایران، ترکیه و برزیل در جهت اعمال فرمول جدید برای تبادل سوخت ادامه دارد. علی لاریجانی فردا در راس يک هيات پارلماني به منظور شرکت در نشست اضطراري کميته اجرايي اتحاديه مجالس کشورهاي عضو سازمان کنفرانس اسلامي، عازم آنکارا مي‌شود.
احتمالا در این سفر نشست هایی نیز پیرامون وضعیت پرونده هسته‌ای ایران برگزار شود و تا لاریجانی نیز به جرگه مذاکره کنندگان اضافه شود، لاریجانی قرار است در سفر به ترکیه علاوه بر شرکت در اجلاس مجالس کشورهای اسلامی با مقامات بلند پایه ترکیه نیز دیدار داشته باشد.
رییس مجلس ایران در جریان مذاکرات ژنو و طرح اولین پیشنهاد تبادل سوخت هسته‌ای از سوی 1+5 از مخالفان اصلی این مذاکرات بود و این پیشنهاد را فریب سیاسی دانسته بود. باید دید که نظر لاریجانتی درباره بسته پیشنهادی ترکیه و برزیل چیست؟
سفر همزمان سران ترکیه و برزیل به تهران
لولا داسیلوا نیز قرار است روز 26 اردیبهشت برای دیداری دو جانبه در پاسخ به سفر احمدی نژاد به این کشور عازم تهران شود و همچنین در اجلاس سران گروه 15 در تهران شرکت کند.
به گزارش مهر علاوه بر این در چارچوب تحرکات اخیر ترکیه و برزیل برای نقش آفرینی در حل موضوع تبادل سوخت برای تامین سوخت راکتور تهران رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه به صورت همزمان با داسیلوا به تهران سفر خواهد کرد.
با این حال رسانه های خارجی بعد از سفر متکی به استانبول که عصر جمعه انجام شد اعلام کردند ایران مبادله سوخت در خارج از کشور را محتمل دانسته است.
علاوه بر این با رفت و آمد های اخیر دیپلماتیک برخی منابع مطرح کرده اند که مرز ایران و ترکیه جدی ترین محل برای تبادل سوخت راکتور تهران تحت نظارت بازرسان و مسئولان آژانس بین المللی انرژی اتمی است.
