یکی از ایرادات اصلی که مرکز پژوهشها به لایحه بودجه گرفته این است که چرا دولت ماده ۹۳ قانون برنامه ششم توسعه را رعایت نکرده. طبق این گزارش دولت مکلف است حداقل هفتدهم درصد از بودجه عمومی را به صداوسیما اختصاص دهد؛ بنابراین بودجه صداوسیما در سال ۱۴۰۰ حداقل باید ۶۵۰۸میلیارد تومان باشد.
در لایحه بودجه ۱۴۰۰ حدود ۳ هزار و ۳۸۱ میلیارد تومان بودجه برای رسانهها در نظر گرفته شده. این رقم به معنی رشد ۳۸ درصدی بودجه این بخش در مقایسه با بودجه مصوب ۱۳۹۹ است.
به گزارش روزنامه هفت صبح، مرکز پژوهشهای مجلس گزارشی منتشر کرده درباره جزئیات این فصل از بودجه و انتقادات و پیشنهاداتی را برای اصلاح هم ارائه داده. یکی از انتقادات اصلی بازوی مشورتی مجلس هم این است که چرا دولت برای صداوسیما بودجه بیشتری در نظر نگرفته؟ در ادامه چند نکته آماری و اعداد جالبی که در این گزارش آمده را مرور میکنیم:
یک: در یک نگاه و خیلی مختصر اگر بخواهیم بگوییم سهم دستگاههای مختلف از بودجه رسانهها به این ترتیب است:
دو: یکی از ایرادات اصلی که مرکز پژوهشها به لایحه بودجه گرفته این است که چرا دولت ماده ۹۳ قانون برنامه ششم توسعه را رعایت نکرده. طبق این گزارش دولت مکلف است حداقل هفتدهم درصد از بودجه عمومی را به صداوسیما اختصاص دهد؛ بنابراین بودجه صداوسیما در سال ۱۴۰۰ حداقل باید ۶۵۰۸میلیارد تومان باشد.
این در حالی است که بودجه در نظر گرفتهشده برای صداوسیما در ردیف اصلی اضافه مبلغی که قرار بود از محل ۱۵۰میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی تامین شود، معادل ۴ هزار و ۷۸۵ میلیارد تومان میشود که ۱۷۲۳میلیارد تومان از مبلغ مورد انتظار مرکز پژوهشها کمتر است. البته این نکته را باید بگوییم که کل اعتبار در نظر گرفتهشده برای صداوسیما شامل هزینهای و عمرانی و ارزی و اختصاصی و متفرقه بیش از ۷۶۳۵میلیارد تومان میشود. مشخص نیست چرا مرکز پژوهشها این مبلغ را مبنا قرار نداده است.
سه: در لایحه بودجه ۱۴۰۰ دولت با استناد به ماده ۹۲ قانون برنامه ششم توسعه گفته باید سازمان صداوسیما و وزارت ورزش و جوانان درآمدهای تبلیغات ناشی از پخش مسابقات ورزشی را به حساب خزانهداری کل کشور واریز کنند. بعد ۳۰درصد از این وجوه واریزی طبق قانون به وزارت ورزش و جوانان میرسد برای کمک به فدراسیونهای مربوطه. ۷۰درصد مابقی هم در اختیار سازمان صداوسیما قرار میگیرد.
این از موضوعاتی است که صداوسیما زیر بار آن نمیرود و با فدراسیون فوتبال هم سر ماجرای حق پخش هرسال دعوای مفصلی دارند. اینجا هم مرکز پژوهشها جانب صداوسیما را گرفته و گفته چرا فقط درآمد حاصل از تبلیغات بازرگانی قبل و حین و بعد از مسابقات ورزشی؟ پس تکلیف درآمدهای تبلیغات محیطی ورزشگاهها و پخش مسابقات ورزشی در ویاودیها و شبکههای اجتماعی چه میشود؟ البته از این اقدام در بخشی با تعابیر مثبتی در این گزارش یادشده، اما در ادامه آمده تکلیف سازمان صداوسیما برای پرداخت مبلغ ۱۵۰میلیارد تومان از این محل میتواند برنامههای این سازمان را با مشکل مواجه کند.
چهار: رتبهبندی میزان افزایش بودجه رسانهای کشور به این ترتیب است که ۴۳درصد افزایش بودجه برای شورای «نظارت بر صداوسیما»، ۴۲٫۵درصد افزایش بودجه برای خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ۴۰درصد افزایش بودجه برای خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) و ۳۷درصد افزایش بودجه عمومی برای سازمان صداوسیما.
پنج: یکی از بخشهای زیرمجموعه بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سهم یارانه حمایت از مطبوعات از بودجه کشور اختصاص دارد. این بخش هم با ۲۰درصد رشد نسبت به قانون بودجه سال جاری، به ۱۸۸٫۵ میلیارد تومان میرسد. نشریات مستقل البته با این یارانه حمایتی مخالف هستند و آن را مانع شکلگیری فضای رقابتی عادلانه بین رسانهها میدانند. مرکز پژوهشها پیشنهاد داده وزارت ارشاد ۲٫۵ میلیارد از یارانه حمایتی مطبوعات را به آموزش روزنامهنگاری بحران با اولویت روزنامهنگاران صداوسیما و خبرگزاری ایرنا اختصاص دهد.