
محمدمهدی تفرج؛ همیشه، سخن گفتن از جوزدگی ما ایرانیها صحبتی تکراری است؛ با این حال، شیوع ویروس کرونا و سیل تشکرها و خستهنباشیدهایی که از سوی اقشار مختلف روانهی جامعهی پزشکی میشود، به ناگاه مرا یاد صحبتهای چند وقت اخیر در خصوص مالیات بر درآمد پزشکان انداخت.
سخن را به درازا نمیکشم و تنها در حد گلایههایی کوچک از هموطنان عزیز، نکاتی را متذکر میشوم.
به گذشتهای بسیار نزدیک برگردیم. دولت از سرناچاری و در حالی که دیگر نیازی به رای مردم برای یک دور انتخابات دیگر ندارد، بالاخره به فکر تامین بخشی از بودجه از طریق گرفتن مالیات افتاد. با این حال، حتی در چنین شرایطی و با توجه به ازهمگسیختگی و عدم شفافیت بخش عمدهی فعالیتهای اقتصادی کشور، مالیات گرفتن از همهی بخشهای جامعه جسارتی میطلبید که تجربه ثابت کرده است در بخش بزرگی از مسئولین ما وجود ندارد.
در هر صورت، وخامت شرایط اقتصادی بیش از آن بودهاست که بتوان از وسوسهی گرفتن مالیات صرفنظر کرد. باری، مانند همیشه، در ایران راهی هست.
ناگفته میدانیم که مالیات کارمندان همواره پیشاپیش از حقوق آنها کم میشود. دولت برای اخذ مالیات، بیش از همه روی دو صنف تاکید دارد: طلافروشان و پزشکان. دو صنفی که هر چقدر هم دولت برای مالیات گرفتن به آنها فشار وارد آورد، فارغ از اینکه عدالت در مالیات گرفتن رعایت شود یا خیر، نه تنها صدای مخالفی از هیچ قشر دیگری شنیده نمیشود، بلکه بنا به دلایلی در تایید چنین ایدهای موج سنگینی هم به راه خواهد افتاد.
در این بین، البته بیشترین جفا به جامعهی پزشکی شد. نگارنده به عنوان کسی که سالهاست فضای خبری داخلی را به دقت رصد میکند، متاسفانه شاهد بودم که در خبرها چه هجمهای به پزشکان میشد و تلختر آنکه نظرات مردم نیز اغلب مملو از ناآگاهی و بیانصافیهای بیشمار بود.
اطمینان دارم که در آن زمان کسی به ذهنش نمیرسید که همین دلالان ماسک و دستکش که امروزه از خون هموطنان ارتزاق میکنند یا هر دلال دیگری که به راحتی و به بهانهی افزایش قیمت ارز، بهای مواد پزشکی یا دندانپزشکی را گاهی در طول تنها یک روز چندین بار افزایش میدهد، هیچگاه مالیاتی پرداخت نمیکند.
آیا در ایران برای قطع دست این دلالان یا حداقل اخذ مالیات از آنان، روشی وجود دارد؟ طرفه آنکه در آن روزها و شاید همین حالا نیز هیچکس به فرارهای مالیاتی بسیار درشتتری که در صنوف دیگر رخ میداد خردهای نمیگرفت و مسئولین امر هم سرمست از این که هم دانهدرشتها و هم اکثریت مردم از این امر راضیاند، به تاخت جلو میروند.
یقینا مقصود این نیست که گرفتن مالیات کار اشتباهی است که چنین تصوری از سوی هر کسی که باشد به معنای ناآگاهی مطلق وی از اصول اولیهی اقتصاد و ادارهی کشور است؛ مالیات نه تنها از کارمند و طلا فروش و پزشک که از همهی اقشار یقینا و بدون هیچگونه اغماضی باید اخذ شود و اولین شرط آن نیز شفاف شدن همهی فعالیتهای اقتصادی است.
سخن اصلی این نوشته پرهیز از افراط و تفریط در قضاوتها است. نه دیروز همهی پزشکان دیو دوسر بودهاند (که شوربختانه نگارنده در همهی مطالب خبری و نظرات مردمی به وفور چنین قضاوتهایی را میدید و شاید یک مورد هم دیده نشد که یک بار کسی از خوبیهای این صنف نیز بگوید) و نه امروز لزوما همه فرشتهوار در حال تلاشند.
کاش قدر سرمایههایمان را بدانیم. قدر تحصیلکردگانی (با هر گرایش و رشتهی تحصیلی) که گاه سالهایی به بلندای همهی سالهای عمر جوانان و نوجوانان امروزی را در پی درس و دانش بودهاند وای کاش که در قضاوتهایمان همیشه ببینیم که آیا نسبت به همهی جوانب موضوع اشراف داریم یا تنها بر موجی رسانهای سوار شدهایم.
نویسنده با علم به اینکه قطعا در این صنف نیز به مانند همهی صنوف دیگر، طماعان و نادرستکارنی در پی لکهدار کردن این حرفهی مقدس هستند، برای همهی کسانی که در راه بزرگی ایران عزیز در پی دانش بودهاند، خاصه پزشکان و پرستاران از جانگذشته آرزوی سلامتی دارد.