ابوالفضل فاتح روزنامهنگار و فعال سیاسی در نامه ای به مدیر روزنامه الشرق الاوسط، نوشت: آزادی بیان و انتقاد بدون لکنت از ضروریات یک جامعه رو به رشد و مورد استقبال انسانهای نیک اندیش است. اما تا جایی که میفهمیم همین اسلام که با انتقاد موافق است با توهین و هتک به هر کس و هر مقامی و هر مذهب یا حتی لامذهبی مخالف است.
در پی انتشار سلسله کاریکاتورهایی در روزنامه الشرق الاوسط، ابوالفضل فاتح نامهای را به مدیر این روزنامه نوشت.
به گزارش شفقنا متن کامل نامه به این شرح است:
بسمه تعالی
مدیر مسئول و سردبیر روزنامه الشرق الاوسط آقای غسان شربل
با سلام و تقدیم احترام
افتخار اسلام آن است که نقد را موهبت الهی میداند و هیچ شخصیتی را نیز از شنیدن نقد مصون نمیداند. تاریخ اسلام پر است از بیان صریح و بی پرده مردم در نزد پیامبر اکرم (ص) و امام علی ابن ابی طالب (ع) و برخی خلفا، و تا روزی که مردم به روشنی میتوانستند در برابر خلفا و امرا انتقاد کنند، بسیاری از انحرافات قابل کنترل بود و آن گاه که بابهای انتقاد بسته شد و امرا به سرکوب و استبداد روی آوردند، بابهای انحراف و فساد در جوامع اسلام نیز گشوده شد؛ لذا آزادی بیان و انتقاد بدون لکنت از ضروریات یک جامعه رو به رشد و مورد استقبال انسانهای نیک اندیش است. اما تا جایی که میفهمیم همین اسلام که با انتقاد موافق است با توهین و هتک به هر کس و هر مقامی و هر مذهب یا حتی لامذهبی مخالف است.
در ماههای اخیر و در شرایطی که امت اسلامی در آتش تفرقه و اختلافات و منازعات و ناکارآمدیها گرفتار است، روزنامه الشرق الاوسط اقدام به انتشار مکرر کاریکاتورهای ناهنجار نسبت به رموز شیعیان نموده است. در توضیح آن روزنامه درباره آخرین کاریکاتور آمده است که منظور بزرگان عراق نبوده بلکه ایران است. میپذیریم که منظور بزرگان عراق نبوده است، اما شما به خوبی واقف هستید که لباس سیادت و عمامه از رموز مورد احترام عموم جامعه شیعیان است چه در عراق باشد و چه در ایران و یا هر جای عالم، و نباید اختلافات سیاسی بین کشورها را به نمادهای مورد احترام ملتها تسری داد.
وظیفه کاریکاتور، بازتاب مفاهیم فاخر و بیدار کننده یا انتقادی با بهره گیری از ظرایف هنری است و برجسته کردن و یا روشن ساختن زوایایی است که جز با چشم هنر و هنرمند به آن زیبایی یا گزندگی قابل دیدن نیست. در هیچ کتاب هنری، فلسفه هنر، به توهین به مقدسات و رموز ملتها تقلیل داده نشده است.
مهم این نیست که این کاریکاتورها علیه رموز عراق یا ایران و یا هر ملت و دین و آیین دیگری اعم از مسیحیت و یهودیت و زرتشت و … باشد، مهم این است که رسالت هنر و کاریکاتور، توهین نیست. توهین به هر کس و در هر مکان و با هر شکل و محتوا، روش کسانی است که از منطق و استدلال قوی برای نقد برخوردار نیستند. شاید در برخی از کشورهای غربی شما رفتار رسانهای یا کاریکاتورهای غیر منتظرهای را ببینید، اما فراموش نشود که آنها این موارد را توهین نمیدانند و رسانههای وزین آنها هم آنچه را در فرهنگشان توهین است، انجام نمیدهند.
انتظار میرود روزنامه الشرق الاوسط با تجدید نظر در این رویه، که با اخلاق و شرع و فرهنگ انسانی مغایرت دارد، مانع گشودن بابهای توهین بین پیروان ادیان و مذاهب و فرهنگها شود. امروز شما که چنین میکنید باید بدانید باب روشهای مشابه را از سوی دیگران گشوده اید و دیری نخواهد گذشت با جامعهای پر از کاریکاتورها و تولیدات توهین آمیز و به نام تولید هنری از این سوی و آن سوی مواجه خواهیم شد.
جامعه اسلامی امروز نیازمند آگاهی، منطق، آرامش، گفتگو و رفتار فرهنگی است. کیست که نداند بارش هتک و توهین به یگدیگر برای هیچ اندیشه و تفکر و جریانی ارزش افزوده نخواهد داشت و این شیوهها به ویژه در جوامع اسلامی جز آن که چهره مسلمانان را تخریب کرده و موجب وهن مسلمانان در انظار عمومی جهانیان شود، نتیجهای نخواهد داشت. علاوه آن که بین مسلمانان نیز موجب نغار و کینه خواهد شد.
برای آن که یک طرفه موضوع را ندیده باشم و از انصاف خارج نشده باشم، میپذیرم که در رسانههای ما نیز مواردی از هتک و وهن رموز و بزرگان اهل سنت اتفاق افتاده است، اما بدانید که علمای آگاه ما نهی کرده اند و این اقدامات مورد تایید نیست. پس انتظار میرود شما و ما به دوستان همفکر رسانهای خود در هر جای عالم یادآوری کنیم که این شیوهها مذموم است و همه باید به روش درست و حرفهای آگاهی بخشی و نقد روی آوریم. نه وهن مقدسات و رموز شیعیان پذیرفته است و نه وهن مقدسات و رموز اهل تسنن. باید به روش بهتری با هم سخن بگوییم. کلام را با این بیان نهج البلاغه شریف امام علی (ع) خطاب به خودم و شما پایان میدهم که فأحبِب لِغیرکَ ما تُحبّ لِنفسک، و أکرَه لَه ما تکرَهُ لَها
آنچه که براى خود دوست میداری، برای دیگران نیز دوست بدار، و آنچه براى خود نمى پسندى، براى دیگران هم مپسند. (نامه ۳۱)
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
ابوالفضل فاتح
شنبه ۱۴ تیرماه ۱۳۹۹