فرارو-هنگامی که دایناسورها روی زمین قدم میزدند، روزها در سیاره ما کمی کوتاهتر از ۲۴ ساعت کاملی بود که امروز با آن آشنا هستیم. این جدیدترین یافته دانشمندان دانشگاه بروکسل بلژیک است که بر اساس آن تعداد روزهای یک سال زمین نیز بیشتر از تعداد کنونی و معمول آن است. خبرگزاری سی ان ان آمریکا طی گزارشی به این یافته جدید دانشمندان پرداخته است.
براساس یک مطالعه جدید، دانشمندان متوجه شدند که در عصر دایناسورها، زمین سریعتر از امروز در گردش بود، به این معنی که یک شبانه روز حدود ۲۳.۵ ساعت به طول میانجامید و بر این اساس یک سال نیز معادل ۳۷۲ روز بود. محققان این واقعیت را از یک منبع غافلگیرکننده کشف کردند؛ صدفهای باستانی متعلق به اواخر دوره «کرتاسه» که حدود ۷۰ میلیون سال قدمت دارد.
این کشف حاکی از آن بود که پوسته فسیلی متعلق به گروهی از نرم تنان به نام صدفهای Rudist، با سرعت غیر معمولی رشد کرده اند. عمر این نرم تنان را میتوان بر اساس حلقههای رشد روزانه که در پوستهها قابل مشاهده است، ثبت کردن. این صدفهای خاص به عنوان Torreites sanchezi شناخته میشدند و «رودیست» به معنای داشتن دو پوسته است که نوعی لولا آنها را به هم وصل میکند.
این دانشمندان با استفاده از نمونه برداری لیزری که باعث ایجاد برشهایی از پوسته این جانوران میشود، توانستند تعداد دقیق حلقههای موجود در آن را بدست آورند. این اقدام همچنین به دانشمندان این امکان را داد تا بتوانند تعداد روزهای یک سال و طول یک شبانه روز را نیز محاسبه کنند.
این تحقیق این هفته در مجله Paleooceanography and Paleoclimatology اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا، منتشر شده است. «نیلز د. وینتر»، نویسنده اصلی مقاله و تحلیلگر ژئوشیمی دانشگاه بروکسل بلژیک، در این خصوص میگوید: «ما روزانه حدود چهار تا پنج داده مشخص داریم و این چیزی است که تقریباً هرگز در تاریخ زمین شناسی به آن دست پیدا نمیکنید. اساساً ما اکنون میتوانیم یک روز را ۷۰ میلیون سال پیش بررسی کنیم و این بسیار شگفت انگیز است».
ما مدتهاست که میدانیم یک شبانه روز زمین ۲۴ ساعت طول میکشد و این ثابت میماند چرا که گردش زمین به دور خورشید نیز ثابت است. با این حال، هم تعداد روزهایی که یک سال زمین را تشکیل میدهد تغییر میکند و هم این روزها در طول سال کوتاه و بلند میشوند. این به لطف نیروی جاذبه ماه است که جزر و مدهای اقیانوس را به وجود میآورد و سرعت چرخش زمین را کند میکند. در همین حال که ماه در حال گردش به دور زمین است، این ماهواره طبیعی تقریباً ۱.۵ اینچ در سال از زمین فاصله میگیرد.
اطلاعات به دست آمده از پوسته صدفها حاکی از آن است که اقیانوسها در اواخر دوره کرتاسه، یعنی در ۷۰ میلیون سال پیش بسیار گرمتر از اکنون بودند به نحوی که دمای آنها در تابستان به ۱۰۴ و در زمستان به بالاتر از ۸۶ درجه فارنهایت میرسید. دانشمندان همچنین اشاره میکنند که حداکثر دمای اشاره شده در اقیانوس ها، برای نرم تنانی مانند این صدف ها، نهایت حد مجاز برای بقا بود، اما در کل این صدف ها، دماهای گرمتر از اقیانوسهای امروزی را میپسندیدند. صدف خاص مورد مطالعه این دانشمندان، بیش از نه سال زندگی کرده و واقع در یک بستر گرمسیری کم عمق دریا در زمینهای خشک امروزی کشور عمان یافت شده است.
صدفهای Rudist از نظر ظاهری منحصر به فرد هستند و مانند صدفهای Oyster، این صدفها نیز در محیطهای صخرهای رشد پیدا کردند. این صدفها همچنین در روزگار خود همچون مرجانها عمل کرده و با هم فعالیت و رشد میکردند. دو ویندوز گفت: «این رودیستهای یافته شده، به مانند نمونههای امروزی آن ها، صدفهای دو کفه هستند، اما هیچ چیزشان شبیه زندگی امروزی آنها نیست. به ویژه در اواخر کرتاسه، این نوع صدفها سازندگان اصلی صخرهها در سراسر جهان بودند. در واقع این صدفها در آن زمان، نقش ساخت اکوسیستم را که امروزه مرجانها انجام میدهند، بر عهده داشتند.»
این دانشمندان بر این باورند که این صدفها به نور خورشید علاقمند بودند چرا که پوسته این صدفهای یافته شده در طول روز و زیر نور خورشید سریعتر رشد کرده است. محققان معتقدند که این بدان معنی است که مانند صدفهای غول پیکر امروزی که با جلبکها پوشانده شده اند، این صدفها نیز به گونه مشابه از یک گونه همزیستی نیز پشتیبانی میکردند. با این حال این نوع صدف ها، درست مانند دایناسورها در ۶۶ میلیون سال قبل از بین رفتند.
دادههای جمع آوری شده از پوسته این صدفهای یافته شده به محققان کمک میکند تا بخشهایی از گذشته زمین و همچنین تکامل صدفها را با یکدیگر ترکیب کنند. محققان امیدوارند که در آینده بتوانند فسیلهای قدیمیتر را بیابند و اطلاعات بیشتری درباره زندگی در گذشتههای دور زمین کسب کنند.