فرارو- ویروس جدید کرونا با وجود اینکه هزاران انسان را به کام مرگ کشانده است، به نحو شگفت انگیزی تاثیر بسیار کمی بر کودکان می گذارد. هنوز پاسخ علمی دقیقی به این مسئله داده نشده است اما برخی معتقدند که کودکان مبتلا می شوند ولی یا علایم خفیفی را نشان می دهند یا اینکه هنگام ابتلا هیچ علایمی در آنها ظاهر نمی شود. امری که می تواند به شیوع بیماری کمک کند.
به گزارش فرارو، هر روز تعداد مبتلایان به ویروس جدید کرونا بیشتر میشود، ویروسی که هنوز هیچ واکسنی برای آن ساخته نشده و در کوتاه مدت، امیدی به ساخت واکسن برای آن نیست. سازمان بهداشت جهانی، به تازگی اعلام کرده که این ویروس، به مرحله «همه گیری جهانی» رسیده است. اما علیرغم شیوع جهانی کرونا، این ویروس تا حالا عده بسیار کمی از کودکان را مبتلا کرده است. امری که دانشمندان را متحیر کرده و آنان را به بررسی دلایل عدم تاثیرپذیری جدی کودکان از کرونا ترغیب کرده است. روزنامه واشنگتن پست طی گزارشی به این دلایل پرداخت.
به نوشته واشنگتن پست، چین که مرکز شیوع این بیماری کشنده بود، هیچ موردی از مرگ کودکان بر اثر ویروس کرونا (معروف به کووید-۱۹) را گزارش نکرده است. همچنین طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، فقط ۲.۴ درصد موارد ابتلا به کرونا در چین کودک بودند و فقط ۰.۲ درصد از کودکان مبتلا، به شکل جدی بیمار شده اند. اما کرونا برای بزرگسالان به طور خاص مرگبار بود. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، میزان مرگ و میر بیماران بالای ۸۰ سال در چین، ۲۱.۸ تخمین شده است. اما طبق یک پژوهش جدید که بر ۴۴۶۷۲ مود ابتلای قطعی به کرونا انجام شده، میزان مرگ و میر در بیماران ۱۰ تا ۳۹ ساله، تقریبا ۰.۲ درصد است. در سنین پایین تر، موارد مرگ و میر و علایم حاد بیماری، تقریبا مشاهده نشده است.
این امر بدین معناست که ویروس جدید کرونا نسبت به سایر ویروس ها، مانند آنفولانزای فصلی که برای سنین بسیار پایین و بسیار بالا خطرناک است، ویژگیهای بسیار متفاوتی دارد.
وینیت مناشری، ویروس شناس بخش پزشکی دانشگاه تگزاس گفت: «در رابطه با عفونتهای تنفسی مانند این (ویروس کرونا)، ما در خصوص اینکه چه کسانی سخترین اثرات را متحمل میشوند، یک منحنی یو (U) شکل داریم. یک سر این شکل، کودکان هستند، چون سیستمهای ایمنی آنها هنوز توسعه نیافته اند و افراد سالمند، سر دیگر این شکل هستند، چون سیستمهای ایمنی آنها ضعیفتر شده است. در مورد این ویروس، یک بخش شکل U. کاملا مجهول است.»
به گفته فرانک اسپر، متخصص بیماریهای عفونی کودکان در کلینیک کودکان کلیولند، کشف اینکه چرا کودکان تا این اندازه از کرونا تاثیر نمیپذیرند، میتواند به دستاوردهایی در خصوص فهم اینکه چرا و چگونه ویروس کرونا سایر گروههای سنی را مریض میکند و میکشد. اسپر و دیگران سوالاتی در این خصوص مطرح میکنند؛ مانند: آیا شدت عفونت به آنچه بیماران قبلا در معرض آن بوده اند، مربوط میشود؟ آیا شدت عفونت با نحوه تغییر سیستم ایمنی ما در اثر سن ارتباط دارد؟ یا اینکه آیا شدت عفونت میتواند ناشی از آسیب آلودگی در ریهها باشد که مردم در طول سالها متحمل میشوند؟
اسپر افزود: «یا شاید شدت آلودگی هیچ ارتباطی با ویروس ندارد و با میزبان ارتباط دارد مانند شرایط زمینهای در ریه ها، دیابت و فشار خون بالا. در نهایت، تعداد کمی از کودکان هفت ساله یا نوزادان فشار خون بالا دارند. فهم اینکه اینجا چه چیزی در جریان است، میتواند به طرق متعدد مفید باشد.»
امواج شیوع قبلی ویروس کرونا هم تاثیری بر جوانان نگذاشت. در جریان شیوع بیماری سارس در سال ۲۰۰۲ که ۷۷۴ نفر را کشت، هیچ کودکی نمرد. همچنین، تعداد کمی از کودکان علایم بیماری کشنده مرس که ۸۵۸ نفر را در سال ۲۰۱۲ کشت، نشان دادند.
مناشری برای اینکه دلایل این امر را بفهمد، در آزمایشگاهش در تگزاس، به موش ها، سارس تزریق کرد که به ویروس جدید کرونا بسیار نزدیک است. موشهای کم سن و سال در آزمایشگاه، عفونت را دفع کردند. اما بدن و ریههای موشهای بزرگتر توسط بیماری از بین رفت. مناشری متوجه شد که مرگ و میر موشهای بزرگتر، قویا نه فقط به ضعف در سیستمهای ایمنی شان مربوط است، بلکه به نوعی «اختلال نظمی» مربوط میشود که موجب شد سیستمهای ایمنی شان به ویروس سارس بیش از حد واکنش نشان دهد. این امر، شبیه به نحوه مرگ انسانها در اثر ویروس جدید کروناست که «سارس-کوو-۲» (SARS-CoV-2) نام دارد.
مناشری گفت: «بیشتر از خود عفونت، این پاسخ تهاجمی سیستم ایمنی آنهاست که به آنها آسیب میزند. مثل این میماند که پلیس برای پاسخ به یک بزهکاری کوچک از نیروهای ویژه استفاده کند و با کندن درب وارد شود.»
اما پاسخی که مناشری و دیگران برای یافتن پاسخی برای آن تلاش میکنند این است که چرا موشهای کوچک آسیبی نمیبینند.
برخی کارشناسان این نظریه را مطرح کرده اند که، چون کودکان به شدت در معرض چهار نوع دیگر ویروسهای کرونا قرار دارند، این امر ممکن است به کودکان نوعی مصونیت تقویت شده بدهد. ویروسهای چهارگانه کرونا هر سال شیوع پیدا میکنند و موجب سرماخوردگی میشوند. با این حال، بسیاری تردیدهایی درباره این نظریه دارند، چون بزرگسالان هم به سرماخوردگی شایع کروناویروسی مبتلا میشوند و سیستمهای ایمنی کودکان – خصوصا آنهایی که کمتر از پنج سال سن دارند- به طور کل توسعه نیافته است. امری که باید آنها را آسیب پذیرتر کند نه اینکه آسیب پذیری آنها را کمتر کند.
اسپر گفت: «اگر معلوم شود که کودکان استعداد کمتری برای ابتلا به عفونت دارند، در این حالت من گمان میکنم که یک چیزی در جریان است که بیشتر به مسائل مکانیکی مربوط است تا مسائل ایمنی. چیزی که با گیرندههای بدنهای کودکان ارتباط دارد یا اینکه ریه های آنها مانع این میشوند که ویروس خودش را بچسباند.»
استوارت وستون، ویروس شناس دانشکده پزشکی دانشگاه مریلند که داروهای ضدویروسی برای درمان ویروس جدید کرونا تست کرده است، گفت: «این (امور) فقط نشان میدهد که نادانستههای ما درباره این ویروس زیاد است. در حال حاضر بر واکسن و درمان تمرکز کرده اند، اما همه این سوالات بزرگ وجود دارند که ما میخواهیم در بلندمدت به آنها پاسخ دهیم، اگر بخواهیم واقعا بفهمیم که این ویروسهای کرونا چگونه عمل میکنند.»
خب، با توجه به همه اینها، آیا تعطیل کردن مدارس کار درستی است؟
از آنجا که موارد ابتلای بسیار کمی در کودکان یافت شده، این گمانه مطرح شده که احتمال ابتلای کودکان کم است. اما بسیاری از اپیدمولوژیستها گمان میکنند که علایم خفیف در کودکان ممکن است این مسئله را پنهان کند که میزان ابتلای کودکان به اندازه بزرگسالان است. آمار جدید که هفته گذشته توسط محققان چینی منتشر شد نشان داد که مقاماتی که دنبال موارد ابتلا به ویروس کرونا بر اساس علایم هستند، میزان ابتلای کمی در کودکان پیدا کردند. اما وقتی که آنها به ردیابی تماس افراد – آزمایش گرفتن از افرادی که با موارد ابتلای قطعی در تماس بودند – اتکا کردند معلوم شد که ظاهرا کودکان به اندازه بزرگسالان مبتلا میشوند.
کیتلین ریورز، اپیدمولوژیست مرکز امنیت سلامت در دانشگاه جانز هاپکینز، گفت: «از تحقیقات پاندمی میدانیم که تعطیل کردن مدارس در کاهش انتقال بیماری میتواند موثر باشد، چون کودکان عامل ابتلا هستند. آنها بیماری را به والدین، خویشاوندان و کل جامعه منتقل میکنند.»
به گفته ریورز، برخی مناطق ممکن است مدارس را تعطیل کنند. زیرا از آنجا که معلمان، مدیران و ناظمها در معرض ابتلا هستند، باز نگه داشتن مدارس دشوار است. ریورز افزود: «ممکن است در نهایت مدارس را تعطیل کنیم تا از بزرگسالان و کارکنان محافظت کنیم.»