دانشمند چینی به جرم دستکاری ژنتیکی انسان به زندان محکوم شد

هی ژیانکوی، دانشمند چینی که گفت: برای اولین بار نوزادانی را با ژن‌هایشان دستکاری شده تولید کرده به سه سال زندان محکوم شد.

به گزارش فرارو به نقل از بی بی سی، با اینکه دستکاری ژنتیکی انسان در چین ممنوع است، هی ژیانکوی برای ایجاد مصونیت در مقابل ویروس اچ‌آی‌وی، ژن‌های دو نوزاد را دستکاری کرده بود.

این دانشمند نوامبر سال گذشته میلادی از به دنیا آمدن یک دوقلو با ژن دستکاری شده خبر داد که با واکنش منفی جهانی رو به رو شد. خبرگزاری شین‌هوا گزارش کرده که نوزاد سومی هم همزمان به دنیا آمده، اما اعلام نشده بود. دولت محلی استان گوانجونگ می‌گوید نوزادان تحت مراقبت پزشکی قرار گرفته بودند.

این دانشمند علاوه بر زندان به پرداخت سه میلیون یوآن برابر با ۴۳۰ هزار دلار هم محکوم شده است. دادگاه همچنین دو مرد دیگر را به نام‌های ژانگ رنلی و کین جینژو برای همدستی با هی ژیانکوی مجرم شناخته است.

دادگاه شهر شنژن گفت: این افراد برای شهرت و منفعت شخصی، به پایین‌ترین حد اخلاق تحقیقات علمی و اخلاق پزشکی تنزل کرده‌اند.

آنچه سال گذشته اتفاق افتاد
هی ژیانکوی در ویدئویی که آسوشیتدپرس در نوامبر ۲۰۱۸ ضبط کرده بود خبر از تولد دوقلویی به نام لولا و نانا داد که ژن‌هایشان دستکاری شده بود. او گفت: "من می‌فهم که کارم جنجال‌برانگیز خواهد بود، ولی باور دارم که خانواده‌ها به این فناوری نیاز دارند و من می‌خواهم بخاطر آن‌ها انتقاد‌ها را به جان بخرم".

پس از انتشار این ویدئو، جوامع علمی داخل و خارج چین بسرعت واکنش‌های منفی شدیدی نشان دادند. پلیس تحقیق در این باره را آغاز کرد، از آقای ژیانکوی خواسته شد کار پژوهشی‌اش را متوقف کند و از دانشیاری دانشگاه علوم و فناوری جنوب شنژن اخراج شد. آکادمی علوم چین بیانیه‌ای صادر و در آن قاطعانه با دستکاری ژنتیکی انسان مخالفت کرد.

پژوهش‌های بعد‌ها این احتمال را مطرح کردند که این دستکاری ژنتیکی از طول عمر این دو کودک به طرز قابل توجهی می‌کاهد.

ژیانکوی ژنی به نام سی‌سی‌آر ۵ را هدف قرار داده که مجموعه‌ای دستورالعمل‌های ژنتیکی است و در عملکرد سیستم ایمنی اهمیت دارد. ویروس اچ‌آی‌وی برای ورود به سلول از همین راه استفاده می‌کند. جهش سی‌سی‌آر ۵ سبب مسدود شدن این مسیر و مقاومت انسان در برابر اچ‌آی‌وی می‌شود.

اصلاح ژن چیست و چگونه عمل می‌کند؟
این دانشمند چینی از هفت زوج غیرهمجنس‌گرا که فرزند می‌خواستند دعوت کرده بود در پژوهشش شرکت کنند. تمام مردان مبتلا به اچ‌آی‌وی بودند، اما زن‌ها نه. آقای ژیانکوی در کلینک باروری جنین این زوج‌ها را تولید و از فناوری CRISPR-Cas۹ برای تغییر ژن سی‌سی‌آر ۵ آن‌ها بهره برد.

بعد مدارکی جعلی برای دور زدن مرحله اجباری بررسی اخلاقی ارائه کرد و با اطلاعاتی ساختگی سبب شد پزشکان بدون اینکه بدانند، جنین‌هایی را که ژنهایشان دستکاری شده بود در رحم دو زن قرار دهند.

عواقب دستکاری ژنتیکی جنین انسان روشن نیست، ولی هر چه باشد آثارش دائمی است. هرگونه دست‌کاری ژنتیکی به نسل‌های بعدی منتقل می‌شود و بر نوع بشر اثر می‌گذارد.

نسخه اصلی پژوهش این دانشمند اولین‌بار اوایل ماه جاری میلادی منتشر شد. دانشمندان دیگر گفتند که نتایج، آنچه را که آقای ژیانکوی می‌گوید نشان نمی‌دهد. این دانشمندان بر این باورند که آقای ژیانکوی ژنِ درست را هدف قرار داده، اما جهشی را که باعث مصونیت در مقابل اچ‌آی‌وی می‌شود ایجاد نکرده، در عوض ژن دستکاری شده‌ای تولید کرده که تا به حال دیده نشده و عوارضش نامعلوم است.