فرارو- دلار بعد از مدتی جاخوش کردن در دامنه ۱۱ تا ۱۱هزار و ۵۰۰تومان، در هفته گذشته روندی افزایشی به خود گرفت و تا قله ۱۲هزار و ۸۰۰تومان بالا رفت. با این حال تب تند بازار خیلی زود عرق کرد؛ در روزهای دوشنبه و سهشنبه دلار تا مرز ۱۲هزار تومان عقبنشینی کرد و در نهایت روز چهارشنبه به ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان برگشت؛ جایگاهی که صبح امروز شنبه نیز کار خود را از آن آغاز کرده است. سکه دومین بازاری بود که پس از اعلام خبر سهمیهبندی بنزین دچار نوسان شدند و تا چهار و نیم میلیون تومان بالا رفت، اما در پنجشنبه گذشته و امروز بهمحدوده چهار میلیون و ۱۵۰هزار تومان برگشت. در مرحله بعدی بازار خودرو تکان خورد و نگرانیهایی درباره وضعیت بازارهای مسکن و ... شکل گرفت. با اینحال هر چقدر بهپایان هفته نزدیک شدیم، وضعیت آرام گرفت.
شکستن شاخ دلار در بازار
دلار یک بار دیگر از ۱۲ هزار و ۸۰۰ تومان عقبنشینی کرده و به محدوده ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده. در این اتفاق میتوان اثر سه عامل را بیشتر ارزیابی کرد.
اول؛ عامل اقتصادی
افت شاخص بورس باعث میشود نقدینگی از این بازار به سمت بازارهای دیگر حرکت کند. در هفته گذشته خودرو و ارز کاندیدای پذیرایی از این حجم نقدینگی بودند. افزایش قیمت بنزین و شروع سهمیهبندی هم توانایی ایجاد موج منفی را در بازار بورس داشتند. چون در چنین مواقعی پیشبینیهای درباره ایجاد وقوع یک موج تورمزا انجام میشود. با این حال این پیشبینیها معمولا سطحی هستند که نهایتا تاثیر خود را روی سرمایهگذاران غیرحرفهای بازار بورس میگذارند. در نتیجه وقتی التهاب اولیه خوابید، مشخص شد تورم از میزان پیشبینی شده پایینتر است. پس دلار در همان پایان هفته گذشته عقبنشینی کرد.
دوم؛ عامل روانی
قطع ارتباطات اینترنتی به دلیل مسائل امنیتی اتفاق افتاد، اما بههرحال میدانید که با قطع روند طبیعی اطلاعرسانی مثبت، دست دلالان باز میشود. در چنین شرایطی آنها قیمتها را هرطور دوست دارند اعلام میکنند و به التهاب بازار دامن میزنند. از سوی دیگر با نزدیک شدن به پایان سال نو میلادی موجی از تقاضا در بازار ارز شکل میگیرد که عموما توسط شرکتهای بزرگ و با قصد و نیت تامین ارز مورد نیاز برای مبادلات خارجی هدایت میشود. این موج در هفته گذشته توسط دلالان کنترل میشد و آنها میتوانستند حرف خود را بهکرسی بنشانند. اما اینبار در نتیجه قطعی اینترنت و بهخاطر محدویتهای دسترسی همان شرکتهای بزرگ هم ترجیح دادند فعلا بیرون از گود بنشینند و نظارهگر بازار باشند. یکی از دلایل عقبنشینی سریع نرخها را میتوان چنین چیزی دانست.
سوم؛ عامل حیثیتی
هفته گذشته قیمت ارز بهصورت افزایش پیدا کرد؛ در نتیجه نوسانگیرانی که افزایش کوتاهمدت را پیشبینی میکردند، در صفهای خرید قرار گرفتند. در روز دوشنبه این اتفاق برعکس شد و آنها را در صفهای فروش مشاهده کردیم. این فرضیه احتمال تداوم کاهش قیمت ارز را در روزهای بعدی تقویت کرد. بااین حال، چون خریداری برای ارز وجود نداشت، نتوانستیم روی تابلوها و از زبان دلالان بازار رقمهای پایینتری را مشاهده کنیم و بشنویم. این اتفاق نمیتواند در روزهای آینده ادامه داشته باشد. چون بههرحال مبادلات بازار باید ادامه داشته باشد. پس فرصتی مناسبی برای بانک مرکزی پیش خواهد آمد تا اجاره سوءاستفاده از موقعیت پیش آمده را ندهد و کنترل بازار را بهدست بگیرد. افزایش عرضه اسکناس در سامانههایی مثل نیما اگرچه بهمعنای مداخله غیرمستقیم است، اما میتواند در هفته جاری احتمال کاهش قیمتها را تقویت کند.
عقبنشینی قیمت سکه
روند کاهش قیمت سکه تمام بهار آزادی از روز سهشنبه شروع شد. سکه که مدتها در کانال سه میلیون تومان قرار داشت، با رشد قیمت ارز بار دیگر گران شد و تا چهار میلیون و ۳۰۰هزار تومان پیشروی کرد، اما با معکوس شدن روند بازار ارز، سکه هم خجالتزده و شرمگین عقبنشینی خود را آغاز کرد. سکه در آخرین روز هفته با کاهش قابل توجه قیمت روبرو شد و کف کانال چهار میلیون تومان به استقبال تعطیلات رفت. یادتان باشد، دشمن همیشه حتی بعد از شکستی بزرگ و عقبنشینی هنوز میتواند انتقام بگیرد. نوسان قیمت طلا در بازارهای جهانی از جمله عواملی است که شاید افزایش دوباره قیمت سکه را رقم بزند.
نوسان قیمت طلا از ۴۱۱ تا ۴۲۶ هزار تومان
طلا نسبت به دیگر بازارها، وضعیت متفاوتی داشت؛ فعالان بازار طلا در هفته گذشته شاهد افزایش ۱۵ هزار تومانی قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار بودند. بر خلاف سکه و دلار، بازار طلا مثل همیشه شفاف بود و سایت اتحادیه با وجود اختلال در شبکه اینترنت، توانست اعضایش را از قیمت طلا مطلع کند. شنبه هفته گذشته به عنوان اولین روز کاری بازار طلافروشها بعد از افزایش قیمت و سهمیهبندی بنزین، با روند صعودی طلا همراه بود. قیمت این فلز گرانبها آخر هفته قبل در حدود ۴۱۱ هزار تومان به ازای هر گرم بود و تا آخر وقت شنبه ۲۵ آبان تا ۴۲۶ هزار تومان افزایش پیدا کرد. نوسان قیمت طلا در هفته گذشته خفیف بود و بعد از یک افزایش قیمت ۱۵ هزار تومانی روی نرخ ۴۲۶ هزار تومان گیر افتاد. اتفاقی که در روزهای یکشنبه ۲۶ آبان و دوشنبه ۲۷ آبان تکرار شد. قیمت طلا بالاخره در روز سهشنبه چهار هزار تومان ارزان شد و به ۴۲۲ هزار تومان برگشت. هرچند در چهارشنبه دوباره قیمت طلا با افزایشی خفیف به ۴۲۴ هزار تومان رسید تا امیدمان به بازگشت قیمت طلا به این هفته موکول شود. بااین حال نباید توقع زیادی داشت، چون پیشبینی فعالان بازار حاکی از این است که با توجه بهقیمتها در بازار جهانی، طلا دست کم تا آغاز سال نو میلادی یعنی اواسط دیماه در محدوده ۴۱۰ تا ۴۲۰ هزار تومان نوسان داشته باشد.
نوسان شاخص بورس از ۳۰۲ تا ۳۰۷ هزار واحد
بین خودمان باشد، اما بازار بورس هفته سختی را پشت سر گذاشته؛ از یک طرف افزایش قیمت و سهمیهبندی بنزین و از طرف دیگر اختلال در شبکه اینترنت تاثیر زیادی روی روند معاملات گذاشتند. با اینکه تحلیلگران بازار سرمایه سهمیهبندی بنزین را عاملی برای افزایش قیمتها در بورس میدانستند و از این اتفاق بهعنوان عامل محرک و مثبت برای بازار سرمایه یاد میکردند، اما همان روز اول یعنی شنبه ۲۵ آبان، امیدها نقش برآب شد؛ در این روز خبری از افزایش چشمگیر شاخص نبود و صرفا شاخص ۲۰۹ واحد عقبنشینی کرد. روز بعد قطعی اینترنت و اختلال در شبکه سایه سنگین خود را بر معاملات بازار بورس انداخت. تعداد معاملهگران بورس در روز یکشنبه حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش پیدا کرد.
روزهای عادی در بورس حدود ۳۵۰ هزار نوبت معامله سهام انجام میشود، اما اختلال اینترنت این رقم را به ۲۳۰ هزار نوبت رساند. بااین حال شرکتهای حقوقی که در بورس حکم بازارگردان را دارند، با معاملات میلیاردی باعث شدند ارزش معاملات در یک اتفاق عجیب و غریب به هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان برسد. در حالی که ارزش معاملات روزانه در بورس رقمی حدود هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است. این اتفاق باعث شد میانگین ارزش هر معامله در بازار تا ۱۶ میلیون تومان افزایش پیدا کند، در حالی که معاملات بورس عموما بهطور میانگین سه میلیون تومان ارزش دارند. یکشنبه سخت بورس با کاهش چهار هزار و ۵۰۰ واحدی شاخص کل، هر طور بود به پایان رسید و بازار از روز دوشنبه دوباره به فعالان روی خوش نشان داد. اختلال اینترنت باعث شد سهامداران بورس با احتیاط بیشتری معامله کنند. در نتیجه این اتفاق، روند افزایشی شاخص کل با گامهای کوتاه پیگیری شد. دوشنبه شاخص کل با افزایش ۳۸۶ واحدی همراه بود و به ۳۰۲ هزار و ۷۲۶ واحد رسید. روز بعد، یعنی سهشنبه ۲۸ آبان شاخص کل صعود قابل قبولی را تجربه کرد. این شاخص بعد از افزایش هزار و ۹۶۲ واحدی تا رقم ۳۰۴ هزار و ۶۸۸ واحدی بالا رفت. در روز چهارشنبه بهعنوان آخرین روز کاری هفته شاخص کل ۳۰۸ واحد دیگر افزایش پیدا کرد و به ارتفاع ۳۰۴ هزار و ۹۹۶واحدی رسید. با این تفسیر میتوان گفت: پیشبینی تحلیلگران مبنی بر روند افزایش چشمگیر شاخص کل، در سایه اختلالات شبکه اینترنت ناکام مانده و با معلوم نیست بتوان به هفته پیش رو هم امیدوارانه نگاه کرد یا نه.
وضعیت «غ. ق. پ» بازار خودرو
بازارهای ارز و سکه در حال عقبنشینی هستند، اما بازار خودرو همچنان بدون هیچ هماوردی میتازد. این یکی واقعا مسخره است، چون معمولا با افزایش قیمت بنزین و با وضعیتی که خودروهای داخلی بنزین میسوزانند، باید موجی از احساس نفرت و انزجار از خودرو شکل میگرفت و تا مدتها کسی طرف خرید خودرو نمیرفت. دلالها، اما کار خودشان را میکنند و برای همان معدود خریدارانی که پیدا میکنند چشم و ابرو نازک میکنند. پراید ۵۵ میلیون تومانی ثمره همین فعل و انفعال غیرمنطقی است، اما یادتان باشد نباید ترسید، چون این قیمت پراید هاچبک ۱۱۱ است. اتفاق ناامیدکننده اصلی خبری است که هفته گذشته از قول یک فعال بازار در گفتگو با خبرگزاریهای داخلی خواندیم. او گفته بود بعد از انتشار خبر سهمیهبندی بنزین و افزایش قیمت سوخت، خودروهای هیبریدی بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان گران شدهاند.
یک فعال دیگر بازار هم از اصطلاح «گیجی» برای توصیف وضعیت فعلی بازار استفاده کرده و گفته پراید از محدوده ۵۰میلیون تومان حالا به ۵۴میلیون تومان پا گذاشته است و قیمت وانت هم رشد قابل توجهی را تجربه کرده. بهگفته او سایر خودروها با رشد دو تا سه میلیونی قیمت روبرو بودهاند. او گفته هنوز معلوم نیست تعدیل قیمتها در بازار چه زمانی آغاز شود، اما مسلم است اینکه رشد قیمتها رکود را در بازار خودرو تشدید کرده است. ما در شرایط فعلی که اینترنت محدودیتهایی دارد و بهافراد معتمد بازار دسترسی نداریم، قادر نیستیم چنین ادعایی را بهشکل مستقل تایید یا رد کنیم. بااین حال، حتی در حالت بدبینانه هم حدس میزنیم موج روانی ناشی از اعلام سهمیهبندی بنزین خیلی زود در بازار خودرو بخوابد. پس فعلا وضعیت بازار ارز را «غ. ق. پ» بهمعنای غیرقابل پیشبینی بودن ارزیابی میکنیم.
وضعیت خاکستری در بازار مسکن
فروشندگان بازار مسکن معمولا دوست دارند با هر افزایش قیمت دلار، ارزش خانههای خود را بالا ببرند. هفته گذشته وقتی دلار از مرز ۱۲ هزار تومان عبور کرد، بعضیهایشان حق داشتند خوشحال شوند، اما خودشان میدانند که امکان بالا بردن قیمت بهشکل لحظهای در بازار مسکن امکانپذیر نیست. در عوض میتوان زیر قول و قرارهایی زد که با خریداران احتمالی دستبهنقد گذاشتهاند. تنها باید بگویید وضعیت اقتصادی نامشخص است و از فروش منصرف شدهاید. فروشندههای حرفهای، اما تجربه بیشتری دارند و قطعا چوب دوران سخت و دشوار رکود به تنشان خورده. پس میدانند اگر در چنین شرایطی مشتری برای خانهشان پیدا شد، باید دو دستی بچسبند و رهایش نکنند. در روزهایی که بقیه بازارها آرام آرام دامن خود را از تاثیرات روانی سهمیهبندی بنزین پاک میکنند، بازار مسکن هم باید با سرعت بیشتری بهعقب برگردد.
مگر اینکه در اصطلاح بازار «پوللازم» نباشید و بتوانید خانه را برای فروش در سال آینده حفظ کنید. اگر مدافع چنین نظریهای باشید، بهتر است بدانید بازار مسکن در ماههای آخر سال شاهد موجی از تقاضا میشود. افزایش تعداد معاملات خرید و فروش در سالهای اخیر این مسئله را تضمین میکند و چنانچه نتوانید خانهتان را در این موعد بفروشید شاید تا یک سال وبال گردنتان شود. بههرحال مال خودتان است و اختیارش را دارید.
آنچه واقعا مسخره است ، اقتصاد ما و نحوه تعامل ما با دنيا است.
اقتصاد ضربتی و زوری و دستوری برای کوتاه مدت جوابگو هست