فرارو- همزمان با فرا رسیدن چهلمین سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران، دولت دونالد ترامپ تحریمهای جدیدی علیه ایران اعلام کرد که شامل یک نهاد و ۹ شخص سیاسی و نظامی میشود. اگر چه طبق تحریمهای جدید، داراییها این افراد در آمریکا بلوکه خواهد شد، اما از آنجا که اشخاص تحریمشده احتمالا داراییهای قابلتوجهی در آمریکا ندارند، این تحریمها اثرات اقتصادی چندانی نخواهد داشت.
به گزارش فرارو، وزارت خزانهداری آمریکا در روز ۱۳ آبان بیانیهای درباره تحریمهای جدید منتشر کرد و مدعی شد که تمام افرادی که به لیست تحریمها اضافه شدهاند به دفتر رهبری انقلاب نزدیک هستند. نام افرادی مانند محمد باقری، حسین دهقان، حجتالاسلام و والمسلمین محمد محمدی گلپایگانی، غلامعلی حداد عادل، وحید حقانیان، حجت الاسلام والمسلمین سید مجتبی خامنهای، آیتالله سید ابراهیم رئیسی، غلامعلی رشید و علیاکبر ولایتی در لیست تحریمها دیده میشود. خزانهداری آمریکا همچنین ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را نیز به فهرست تحریمها اضافه کرده است.
تحریمهای جدید در شرایطی اعلام شد که ایران در اعتراض به بیعملی اروپا در تامین منافع اقتصادیاش، گام چهارم کاهش تعهدات هستهای را برداشته و همزمان چهلمین سالروز اشغال سفارت آمریکا در تهران را هم جشن گرفته است.
از سوی دیگر، آمریکا از واقعه گروگانگیری کارمندان سفارت خود به عنوان توجیهی برای تحریمهای جدید استفاده کرد. روز ۱۳ آبان، همزمان با اعمال تحریمها علیه ایران، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، مراسمی تدارک دید و گروگانهای سابق آمریکایی و خانوادههایشان را دعوت کرد. پمپئو بیانیهای در این خصوص صادر کرد و ایران را به ادامه گروگانگیری و حمایت از گروههای تروریستی متهم کرد. علاوه بر این، وزارت خارجه آمریکا برای هرگونه اطلاعات در مورد محل نگهداری رابرت لوینسون ۲۰ میلیون دلار جایزه تعیین کرد. لوینسون، مامور بازنشسته اف بی آی است و ادعا میشود که در سال ۲۰۰۷ در جزیره کیش ناپدید شده است.
آمریکا میگوید تحریمهای ایران را بیشتر خواهد کرد.
تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران و هم چنین اظهارات مقامات ناشناس آمریکایی که به مناسبت اعمال این تحریمها با برخی رسانههای آمریکایی گفتگو کردهاند، چند نکته را نشان داد:
اول: هیچکدام از کسانی که به تازگی وارد لیست تحریمهای آمریکا وارد شدهاند، منصب اقتصادی مهمی ندارند. بیشترشان، مقامات سیاسی یا نظامی هستند. امری که ممکن است نشان دهنده تمام شدن ابزارهای اقتصادی آمریکا در برابر ایران باشد. کاخ سفید پس از خروج از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تحریمهای اقتصادی گستردهای علیه ایران اعمال کرد. امروزه، تقریبا تمام بخشهای مهم اقتصاد ایران، از صادرات نفت و تعاملات بانکی گرفته تا صادرات و واردات انواع فلزات، تحت تحریم است. علاوه بر این، آمریکا نهادهای مهمی همچون سپاه پاسداران و بسیج را هم به لیست گروههای تروریستی وارد کرده است. دولت ترامپ همواره تهدید میکند که تحریمهای ایران را بیشتر خواهد کرد. اما از آنجا که همه نهادهای مهم اقتصادی ایران تحریم شدهاند، برای آمریکا چارهای جز تحریم شخصیتهای سیاسی و نظامی نمانده است.
دوم:، اما تحریم شخصیتهای سیاسی و نظامی از منظر دیگری هم قابل توجه است. آمریکاییها با این تحریمها دنبال مشروعیتزدایی از جمهوری اسلامی ایران است. مقامات آمریکایی تاکید کردند که شخصیتهای تحریم شده به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در تعیین سیاستهای رسمی ایران نقش مهمی دارند. مقامات آمریکایی، با ادبیاتی تحقیرآمیز، علیه کل نظام ایران سخن گفتهاند. یک مقام آمریکایی به روزنامه واشنگتن پست گفته است «به اصطلاح مردم سالاری ایران، جعلی است.»
سوم: منطق تحریمهای آمریکا عوض شده است. سابقا آمریکا به دلایل ظاهرا مهم مانند برنامه هستهای، تحریمهایی علیه ایران اعمال میکرد. اما اکنون دیگر منطق تحریمها تغییر کرده و دلایل عجیب و غریبی به آن افزوده شده است. مثلا تحریم شخصیتها ذیل عنوان «ستمرانی داخلی و خارجی» توجیه شده است. وزارت خزانهداری آمریکا میگوید دلیل تحریم شخصیتهای مزبور این است که آنها در مجموعهای از رفتارهای ایران که آمریکا آن را «شرور» میداند، دخیل بودهاند. آمریکاییها در آرشیوها گشتهاند تا دلیلی برای تحریم مقامات ایران پیدا کنند. مثلا انفجار سال ۱۹۹۴ انجمن یهودیان در آرژانتین یکی از دلایل است.
چهارم: همین امر نشان از اصرار آمریکا بر تداوم تحریمها و تنشها در مناسبات تهران و واشنگتن دارد. آمریکا با تحریمهای جدید نشان داد که هیچ تمایلی به مذاکره با ایران ندارد. آمریکاییها مایلاند تمام پروندههای قدیمی را دوباره احیا کنند تا هم دلیلی برای افزایش تحریمها علیه ایران داشته باشند و هم استمرار خصومتها را تضمین کنند. مثلا در بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا آمده است که محمد دهقان در سال ۱۹۸۳ فرمانده نیروهای سپاه در لبنان و سوریه بود، یعنی زمانی که پادگان سربازان آمریکایی در بیروت منفجر شد و ۲۴۱ سرباز آمریکایی کشته شدند. وزارت خزانهداری نتوانسته است دهقان را به دست داشتن در این انفجار متهم کند. چون ظاهرا مدرکی در این زمینه ندارد. با این حال، مدعی شد که حزب الله به دستور ایران این انفجار را انجام داد و با این توجیه، دهقان را تحریم کرد.