چند نکته درباره سرطان تخمدان

هر ساله هزاران زن در سراسر جهان به سرطان تخمدان مبتلا می‌شوند، اما از آن جایی که علائم این سرطان می‌تواند عمومی بوده و هیچ آزمایش استانداردی برای تشخیص آن وجود ندارد، تشخیص آن پیش از پیشرفت سرطان دشوار است.

به گزارش ایسنا، طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا، سرطان تخمدان تنها در ۱۵ درصد از زنان مبتلا به آن زود و زمانی که درمان در موثرترین حالت خود صورت می‌گیرد، تشخیص داده می‌شود.

علاوه بر تشخیص سخت سرطان تخمدان، ارثی بودن آن نیز مطرح است. در واقع ۱۰ درصد از سرطان‌های تخمدان به دنبال جهش‌های ژنتیکی در ژن‌هایی خاص به نام BRCA رخ می‌دهند.

آگاهی از وضعیت ژن‌های BRCA چه به سرطان تخمدان مبتلا باشید و چه نباشید، اهمیت دارد. برای شروع در صورتی که ابتلا به سرطان تخمدان در شما تشخیص داده نشده است، انجام آزمایش ژنتیکی که معمولا شامل یک آزمایش خون یا آزمایش بزاق است، می‌تواند وضعیت ژن‌های BRCA شما را مشخص کرده و میزان خطر ابتلا به سرطان تخمدان را در شما مشخص کند. در صورتی که ابتلا به سرطان تخمدان در شما تشخیص داده شده است، انجام آزمایش تومور که در آن یک نمونه از تومور برای جهش‌های ژنتیکی مورد آزمایش قرار می‌گیرد، می‌تواند به شما در مسیر انتخاب نوع درمان کمک کند.

در ادامه هفت نکته درمورد سرطان تخمدان به نقل از سایت "وومنزدی" آورده شده است که باید در مورد آن‌ها با پزشک خود مشورت کنید:

۱) سوابق خانوادگی: به پزشک خود درمورد سابقه ابتلا به سرطان‌های تخمدان، سینه یا روده بزرگ در هر یک از بستگان درجه اول یا دوم خود اطلاع دهید. هر چه اطلاعات جزیی‌تری مانند سن تشخیص ابتلا به این سرطان‌ها در بستگانتان، نتیجه آن و نتایج هر نوع آزمایش ژنتیک در گذشته به پزشک خود بدهید، بهتر است.

فراموش نکنید که بستگان مربوط به هر دو سمت پدری و مادری را در نظر بگیرید. چرا که هر دوی این بستگان به یک اندازه اهمیت دارند.

۲) خطرات شما: علاوه بر سوابق خانوادگی، برخی عوامل خطر دیگری نیز وجود دارد که از این میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- سن ۶۳ سال به بالا

- شاخص توده بدنی ۳۰ به بالا

- بارداری پس از ۳۵ سالگی

- نداشتن تجربه بارداری کامل

- استفاده از هورمون درمانی مبتنی بر استروژن بعد از یائسگی به ویژه اگر استروژن به تنهایی و بدون مصرف پروژسترون برای ۵ تا ۱۰ سال مصرف شود

- سابقه ابتلا به سرطان سینه

۳) هر گونه علائم غیر معمول و پایدار: علائمی هم‌چون نفخ، درد لگنی یا شکمی، سوء هاضمه یا دشواری در خوردن می‌تواند نشانه این باشد که در گوارش خود مشکلاتی دارید، اما این علائم می‌تواند هم‌چنین نشانه ابتلا به سرطان تخمدان نیز باشد.

در صورتی که این علائم در شما به طور پایدار وجود دارند، حتما به آن‌ها توجه کنید. در صورتی که این علائم به صورت دائم در شما وجود نداشته و به صورت ناگهانی در شما ایجاد شده و برای دو هفته به طول بینجامد، حتما باید با پزشک متخصص مشورت کرده و یک سونوگرافی لگنی انجام دهید.

۴) انجام آزمایش ژنتیک: آزمایش‌های ژنتیکی مانند آزمایش خون یا بزاق برای تعیین این که آیا شما جهش ژن‌های BRCA را به ارث برده اید یا خیر، می‌تواند به شما در تعیین مراحل بعدی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان تخمدان کمک کند.

در صورتی که در حال حاضر به سرطان تخمدان مبتلا هستید، وضعیت ژن‌های BRCA شما می‌تواند به گزینه‌های درمان یا واجد شرایط بودن آزمایش‌های بالینی کمک کند. به طور کلی پزشک یا مشاور ژنتیک یک نمونه DNA را از خون یا بزاق شما جمع‌آوری کرده و نتایج آن را ظرف چند هفته اعلام می‌کند.

۵) انجام تست تومور: مطالعات نشان داده‌اند که جهش‌های سوماتیک BRCA در سرطان تخمدان بسیار رایج هستند. داشتن جهش BRCA به تصمیم‌گیری در مورد درمان و واجد شرایط بودن برای درمان‌های هدفمند کمک می‌کند. خوشبختانه تحقیقات سرطان تخمدان به درمان‌های پیش‌رو کمک کرده است.

در صورتی که به سرطان تخمدان مبتلا هستید، تست تومور که شامل آزمایش نمونه‌ای از تومور است و برای دیدن این که آیا جهش در تومور وجود دارد یا خیر استفاده می‌شود، می‌تواند به اطلاع از برنامه درمانی شما کمک کرده و مناسب بودن درمان‌های هدفمند برای شما را تعیین کند.

۶) پیروی از عادات سالم و مناسب: طبق گفته انجمن سرطان آمریکا به طور کلی یک شیوه زندگی ناسالم شامل عادات غذایی نامناسب و بی تحرکی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. در واقع مطالعات نشان داده که زنان فعال کمتر از همتایان غیر فعال و کم تحرک خود به سرطان تخمدان مبتلا می‌شوند.

۷) انجام تست‌های غربالگری: غربالگری منظم می‌تواند نقش مهمی در تشخیص سریع ابتلا به سرطان تخمدان ایفا کند که می‌تواند احتمال موفقیت درمان را به شدت افزایش دهد. گزینه‌های رایج مانند سونوگرافی و آزمایش‌های خون که پروتئین‌های خاص را بررسی می‌کنند، همیشه قابل اعتماد نیستند.

هم‌چنین توصیه می‌شود زنانی که جهش‌های ژنتیکی دارند از سن ۳۰ سالگی به بالا این غربالگری‌ها را انجام دهند.