دلیل انتشار صدا‌های شبه‌انفجار در سرابله ایلام چیست؟

 

دکتر ابراهیم حق شناس، عضو هیأت علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله برای بررسی دلیل صدا‌های شبه انفجار سرابله، به این شهرستان می‌آید.

به گزارش ایسنا، «مراد یگانه» فرماندار چرداول با اعلام این خبر، اظهار کرد: دکتر حق شناس و هیأت علمی همراه در روز یکشبه ۸ اردیبهشت در شهر سرابله حضور خواهند یافت به بررسی دلایل صدا‌ها و لرزه‌ها خواهند پرداخت و پس از تکمیل تحقیقات علمی و میدانی خود دلایل و راهکار‌ها به مردم اطلاع رسانی خواهد شد.

یگانه تاکید کرد: مردم از توجه به هرگونه شایعات بی اساس توجهی نکنند و تمام اطلاعات این تحقیقات از رسانه‌های معتبر اعلام می‌شود.

پیش از این دکتر ابراهیم حق شناس، عضو هیأت علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و سرپرست تیم تحقیقاتی مطالعات "ناپایداری‌های زمین شناختی- ژئوتکنیکی زمین‌لرزه ۲۱ آبان ۱۳۹۶ سرپل ذهاب" گفته بود: لغزش صفحه‌ای سنگی سرابله استان ایلام پس از زلزله ۲۱ آبان سرپل ذهاب رخ داد و بر اثر این لغزش یکسری ترک در خانه‌های محله "بدر آباد" شهر سرابله استان ایجاد شد ضمن آنکه شنیده شدن صدا‌های شبه انفجار در این شهر به شدت ناامنی روانی ایجاد کرده است.

وی گفت: در همه پدپده‌های لرزه‌ای صدا‌هایی شنیده می‌شود، که دلیل آن ایجاد شکستی در سنگ‌ها است. شکسته شدن سنگ‌ها و انتشار آن شکست، غرشی را در زمان وقوع ایجاد می‌کند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله با بیان اینکه لرزش زمین نیز باعث ارتعاش می‌شود، خاطرنشان کرد: صدایی که در سرابله استان ایلام شنیده می‌شود متفاوت است و هر از چندگاهی این صدا شنیده می‌شود.

حق‌شناس اضافه کرد: در این منطقه دو نوع صدا شنید می‌شود یک نوع آن صدای خفیف‌تری است که شبیه صدای خش خش است و دلیل آن لغزش سنگی بر روی سنگ دیگر است. این صدا به اندازه‌ای اندک است که شبکه لرزه نگاری کشوری نمی‌تواند آن را ثبت کند مگر آنکه دستگاه‌ها در نزدیکی منطقه باشد.

این محقق با بیان اینکه از آنجایی که ما در نزدیکی منطقه بودیم و دستگاه‌های ما در نزدیکی منطقه نصب شده بود، توانستیم این صدا‌ها را ضبط کنیم، ادامه داد: صدای دیگر صدایی شبیه شبه انفجار است که هراز چندگاهی شنیده می‌شود.

دلایل شنیده شدن صدای شبه انفجار
وی با اشاره به دلایل شنیده شدن صدا‌های شبه انفجار در سرابله، گفت: نتایج برداشت‌های اولیه لرزه نگاری ما در این زمینه این است که احتمال در حال به وقوع پیوستن دو پدیده همزمان "فروچاله" و "لغزش" است.

حق شناس با اشاره به تفاوت‌های فروچاله و لغزش توضیح داد: در جا‌هایی که غار‌های آهکی وجود دارد و یا منطقه با برداشت بی رویه آب‌های زیر زمینی مواجه است، پدیده فروچاله رخ می‌دهد در چنین وضعیتی زمین به درون خود فرو می‌ریزد همانند پدیده‌ای که در فرونشست تهران رخ می‌دهد.

وی با تاکید بر اینکه فرونشست غار‌های آهکی با فرونشست از جنس شستگی خاک‌های ریز دانه‌ای متفاوت است، ادامه داد:، ولی در هر دو مورد ساختاری مشابه هم ایجاد می‌شود.

حق شناس زمین لغزش را پدیده‌ای دانست که در شیب زمین رخ می‌دهد و در این حالت بخشی از دامنه یک کوه به سمت پایین فرو می‌ریزد.

این محقق پژوهشگاه بین‌المللی زلزله با تاکید بر اینکه فرضیه ما درباره صدای سرابله دو پدیده فروچاله و فرونشست است، اظهار کرد: برای شناسایی بیشتر ۱۰ دستگاه لرزه‌نگاری در منطقه ارسال کردیم تا با نصب آن‌ها بررسی کنیم آیا منطقه در حال فرونشست است یا خیر ضمن آنکه از محققان سازمان نقشه برداری نیز کمک خواستیم تا از تصاویر ماهواره‌ای آن‌ها در این زمینه استفاده کنیم.

وی با تاکید بر اینکه در این زمینه مطالعات ما تکمیل نشده است ادامه داد: ما بر اساس رکورد‌هایی که دستگاه‌های ما به ثبت رسانده‌اند و مشاهدات تیم تحقیقاتی احتمال می‌دهیم این پدیده‌ها در این منطقه در حال رخ دادن است، ولی اعلام نتایج بیشتر نیاز به مطالعات و جمع آوری شواهدی بیشتری دارد.

اثرات ادامه‌دار بودن فعالیت زمین
حق‌شناس در عین حال با بیان اینکه در برخی از زمین لغزش‌ها این حرکات به سمت توقف می‌رود، اضافه کرد: از این رو تعدادی دستگاه لرزه نگار در منطقه نصب کردیم تا با ثبت تعداد رویداد‌ها ببینیم این فعالیت‌ها در حال کم شدن است یا زیاد شدن.

به گفته وی در صورتی که این رکورد‌ها در حال کمتر شدن است نشان می‌دهد که پدیده زمین لغزش در حال توقف است، ولی اگر در حال زیاد شدن باشد بیانگر آن است که این پدیده در حال شدت گرفتن است و نشان از یک وضعیت بحرانی دارد.