کدام فعالیت‌های اقتصادی در ایران مستعد پولشویی‌اند؟

یک کارشناس اقتصادی گفت: فعالیت‌های اقتصادی از جمله ساختمان سازی، خرید و فروش کالا‌های لوکس که با وارد کردن محصولات به بازار تاثیر مستقیمی بر اشتغال ندارند به دلیل ریسک کمتر زمینه مناسبی برای شیوع پدیده پولشویی هستند.

مهدی بشارتده سلوطی در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه یکی از بحث‌هایی که امروزه در اقتصاد ایران وجود دارد پولشویی و نداشتن قوانین و مقررات مبارزه با آن است، اظهار کرد: پولشویی یک جرم مالی بوده که تاثیر چشم گیری بر رشد و توسعه اقتصادی کشور‌ها بر جای می‌گذارد، اگر چه اندازه گیری این آثار قطعا منفی بوده و به آسانی انجام نمی‌شود، اما شواهدی وجود دارد که این فعالیت مجرمانه نه تنها برای اقتصاد مضر است بلکه موجب مستمر شدن این فعالیت‌ها در اقتصاد می‌شود.

وی با اشاره به این‌که در کشور‌های پیشرفته و کشور‌های در حال توسعه تلاش‌های زیادی در بحث مبارزه با پولشویی صورت گرفته، اما این جرم آنقدر گسترده بوده که نتایج خوبی برای آن حاصل نشده است، تصریح کرد: پولشویی از فعالیت‌های ناسالم اقتصادی است که تکمیل کننده فعالیت‌های مجرمانه دیگر در اقتصاد کشور خواهد بود.

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر این‌که موضوع پولشویی در کشور باید در دستور کار مراجع قضایی قرار گرفته و برنامه ریزی درست برای برخورد بهتر با این فعالیت انجام شود، گفت: اقتصاد ایران به دلیل قرار گرفتن در موقعیت اقتصادی خاص با پدیده قاچاق و فعالیت‌های زیرزمینی رو به رو بوده و همین امر سبب شده تا پولشویی به صورت مویرگی در کشور شیوع پیدا کند.

این استاد دانشگاه دانشگاه علم و فناوری مازندران، با بیان این‌که پولشویی یکسری درآمد‌های غیرقانونی یا پول‌های نامشروع را قانونی جلوه می‌دهد، تصریح کرد: واقعیت این است در این راه درآمد‌های غیرقانونی و قانونی طوری با هم آمیخته می‌شود که امکان تفکیک آن وجود ندارد.

بشارتده سلوطی یادآور شد: عملیات پولشویی به منظور تامین منابع برای فعالیت‌های مجرمانه بعدی انجام شده و آثار منفی بیشتری دارد که به عنوان یک جرم مستقل بوده و حساسیت‌های بالایی در بحث مبارزه با آن وجود دارد.

وی افزود: برای کنترل این پدیده باید با وضع قوانینی خاص، جلوی قانونی جلوه دادن آن گرفته شود؛ اگر بخش‌های اقتصادی به درستی فعالیت خود را ادامه دهند و قوانین ضد پولشویی در کشور اجرایی شود قطعا مانعی برای شیوع این کار غیرقانونی خواهد بود.

این پژوهشگر و اقتصاددان با بیان این‌که روش قابل قبولی برای جلوگیری از پولشویی ارائه نشده، اما به خاطر وابستگی آن با عملیات غیررسمی اقتصادی حجم پولشویی را نمی‌توان برآورد کرد، ادامه داد: برای جلوگیری از پدیده پولشویی باید ابتدا جلوی فعالیت‌های قاچاق مواد مخدر، پول‌های کثیف و درآمد‌هایی که از رشوه و فساد مالی کسب می‌شود گرفته شود.

وی تصریح کرد: این فعالیت‌ها از طریق پنهان سازی پول آلوده و ادغام آن با درآمد‌های قانونی در قالب یک موسسه اقتصادی یا خرید‌های کلان با وارد کردن پول‌های کثیف به چرخه اقتصادی سعی در پولشویی می‌کنند.

این کارشناس اقتصادی با بیان این‌که اجرای طرح یکپارچه سازی، اثرات منفی نیز داشته که باعث برهم ریختن بازارمالی می‌شود، ادامه داد: بازار‌ها نقش کلیدی در رشد اقتصادی کشور دارد و برهم زدن بازار‌های مالی به نوعی باعث آسیب بنگاه‌های اقتصادی می‌شود، زیرا فرآیند‌های رقابتی را کمرنگ می‌کند و منجر به ورود درآمد‌های غیر قانونی و فعالیت‌های به ظاهر قانونی می‌شود که به منبع درآمد آن‌ها از جمله قاچاق اجازه می‌دهد تا تولیدات خود را با قیمت پایین‌تری عرضه کنند.

این کارشناس اقتصادی با بیان این‌که پولشویی جلوی جهانی شدن اقتصاد را می‌گیرد، تصریح کرد: اقداماتی ضدپولشویی به شدت در کشور‌های توسعه یافته دنبال می‌شود و برای مقابله با آن تمهیداتی مانند بانک سپاری وجوه نقد و سقفی برای اعلام گزارش بانک‌ها در نظر گرفته می‌شود، اما در کشور ما باید اقدامات دقیقی برای پیدا کردن پولشویی‌ها صورت گیرد.

وی افزود: بررسی و شناخت دقیق اقدامات ضد پولشویی و رفتار‌های مجرمانه می‌تواند در جلوگیری از این فعالیت غیرقانونی موثر باشد.

این استاد دانشگاه با بیان این‌که در مجلس شورای اسلامی باید تدوین جامع‌تری در مورد این مساله صورت گیرد که مانع فعالیت‌های پولشویی در کشور شود، افزود: در حوزه قانون گذاری، اجرایی و قضایی باید به صورت جدی با این پدیده مقابله شود، زیرا پولشویی واقعیتی است که در اقتصاد ما در حال انجام بوده و بسیاری از این عمل نفع می‌برند.

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بحث تحریم و نوسانات ارزی در کشور موقعیت مناسبی برای پولشویی ایجاد کرده که باید با انسجام بیشتری جلوی آن گرفته شود.