آتش‌بس ۹۰ روزه در جنگ تجاری

 

دونالد ترامپ و شی‌‌جین‌پنگ برای آتش‌بس تجاری ۹۰ روزه توافق کردند. براساس این توافق که در ضیافت شام شنبه شب روسای‌جمهوری بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا در بوئنوس‌آیرس آرژانتین شکل گرفت، دونالد ترامپ موافقت کرد به شرط گفت‌وگو به منظور رسیدگی‌ به نگرانی‌های آمریکا درخصوص اقدامات تجاری چین، افزایش تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلار بر واردات کالاهای چینی از ۱۰ به ۲۵ درصد را که قرار بود از آغاز ۲۰۱۹ اجرایی شود به مدت ۹۰ روز به تعویق بیندازد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، براساس بیانیه‌ای که اواخر شنبه شب کاخ سفید درخصوص این دیدار منتشر کرد، نرمش ترامپ پس از آن بود که طرف چینی خرید حجم گسترده‌ای از صادرات آمریکا را تضمین کرد. در تلاش برای کاهش نابرابری تجاری گسترده میان دو کشور، مقامات چینی قول خرید بیشتر کشورشان از محصولات کشاورزی و صنعتی آمریکایی را به ترامپ دادند. بر این اساس، در صورتی که در پایان این ۹۰ روز توافقی صورت نگیرد، ایالات‌متحده طبق برنامه تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلار بر واردات کالاهای چینی را از ۱۰ به ۲۵ درصد افزایش خواهد داد. در این رابطه مذاکرات و برنامه زمانی ۹۰ روزه در اسرع وقت آغاز خواهد شد.

 

در بیانیه‌ کاخ سفید آمده است: «رئیس‌جمهور ترامپ و شی‌جین‌پینگ توافق کردند مذاکرات برای ایجاد تغییرات ساختاری فورا آغاز شود. این تغییرات عمدتا معطوف به انتقال تکنولوژی اجباری، حفاظت از مالکیت معنوی، موانع غیرتعرفه‌ای، نفوذ و دزدی سایبری و بخش‌های خدمات و کشاورزی خواهد بود.» در ادامه این بیانیه آمده است: «هر دو طرف قول داد‌ه‌اند تمام تلاش خود را برای به اتمام رساندن این تغییرات در بازه زمانی ۹۰روزه صورت دهند. اگر در پایان این دوره زمانی، طرف‌ها نتوانند به توافقی دست ‌یابند، تعرفه‌های ۱۰ درصدی به ۲۵ درصد افزایش خواهد یافت.»

 

وانگ‌یی، وزیرخارجه چین نیز ساعاتی پس از این نشست با اشاره به توافق دو طرف برای خودداری از اعمال تعرفه‌های جدید و همچنین پیشبرد مذاکرات تجاری خود در جمع خبرنگاران گفت: «هر دو طرف معتقدند توافقی که دو رئیس‌جمهور به آن دست یافته‌اند به‌طور کارآمدی مانع از تشدید اختلافات اقتصادی دو کشور خواهد شد.» به گفته وزیرخارجه چین، یکی دیگر از نتایج گفت‌وگو این بود که طرف آمریکایی قول داد از سیاست «چین واحد» حمایت کند. رئیس‌جمهوری چین نیز حمایت خود را از گفت‌وگوهای بیشتر ترامپ با کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی اعلام کرد.

دونالد ترامپ درخصوص دیداری که با همتای چینی خود داشت مدعی شد:‌ «دیداری شگفت‌انگیز و سازنده با فرصت‌های نامحدود برای هر دو کشور آمریکا و چین بود. بسیار باعث افتخار من است که با رئیس‌جمهور شی همکاری کنم.» لری کودلو، مشاور اقتصادی کاخ‌سفید نیز در بازگشت تیم ترامپ به واشنگتن در اظهاراتی کوتاه، این دیدار را «بسیار خوب» توصیف کرد. به گزارش «بلومبرگ‌»، خروجی نشست ترامپ و جین‌پینگ این فرصت را به هر دو طرف داد تا بدون حل‌وفصل اختلافات اساسی دو کشور، به یک پیروزی برسند. چینی‌ها به خواسته خود که به تعویق انداختن افزایش تعرفه‌ها بود رسیدند و طرف آمریکایی نیز برای محصولات کشاورزی خود مشتری پیدا کرد، درحالی‌که هنوز نیز اهرم فشار برای ایجاد تغییرات ساختاری را در دست دارد.

 

مایکل پیلسبری، محقق ارشد «موسسه‌هادسون» درخصوص توافق دو طرف می‌گوید: «هیچ‌یک از طرف‌ها به‌طور کامل به خواسته‌های خود نرسیدند و این اولین بار در روابط آمریکا-چین نیست که دو طرف اعلام پیروزی می‌کنند. در واقع هر دو طرف از بدترین سناریو دوری کردند.» به عقیده صاحب‌نظران، این دیدار بسیار برای سرمایه‌گذاران حائز اهمیت بود. آنها بی‌صبرانه مشتاق نشانه‌ای از پیشرفت مذاکرات دو طرف بودند تا تنش‌های تجاری که تاکنون هزینه‌های بسیاری به همراه داشته است به جنگ سرد جدید و تمام‌عیار تبدیل نشود.

به گزارش «بلومبرگ»‌ این دیدار بیش از آنچه برنامه‌ریزی شده بود طول کشید و پس از دو ساعت و نیم به پایان رسید. در آغاز این ضیافت، دونالد ترامپ در نطقی امیدوارانه رو به همتای چینی خود گفت: «رابطه من بسیار ویژه است، رابطه‌ای که من با رئیس‌جمهور شی دارم.» شی‌جین‌پینگ نیز گفت: «تنها همکاری میان ما می‌تواند در خدمت منافع صلح و رفاه جهان باشد و به این خاطر است که من منتظر این نشست بودم.» بر این اساس، نشست شنبه شب، اولین دیدار رودرروی دو رئیس‌جمهوری طی بیش از یک سال اخیر بود. طی این دوره، ترامپ برای اینکه چینی‌ها را وادار به صرف‌نظر از آنچه آمریکایی‌ها اقدامات تجاری ناعادلانه می‌خوانند کند، میلیاردها دلار واردات از این کشور را هدف افزایش تعرفه قرار داد. به‌علاوه او هشدار داده بود در صورت نتیجه ‌ندادن این نشست، تعرفه‌های بیشتری را بر واردات از چین اعمال خواهد کرد.

در این نشست دو کشور همچنین توانستند بر سر مقررات مربوط به ماده «فنتانیل» توافق کنند، ماده‌ای که ۵۰ برابر قوی‌تر از هروئین است. به گزارش «آسوشیتد پرس»، برای سال‌ها مقامات آمریکا به دولت چین فشار آورده‌اند تا مواضع شدیدتری علیه این ماده اتخاذ کنند، چراکه عمده عرضه این ماده مخدر در آمریکا، تولید چین است. سارا سندرز، مسوول مطبوعاتی کاخ‌سفید در این خصوص می‌گوید تصمیم چین در نشانه‌گذاری داروها به‌عنوان مواد کنترل‌شده به این معنی خواهد بود که افرادی که فنتانیل به آمریکا می‌فروشند با مجازات بیشتری از جانب دولت چین مواجه خواهند شد.

مقامات آمریکایی اصرار دارند اقتصاد آمریکا در مقایسه با چین نسبت به چنین تنش‌هایی منعطف‌تر است. با این حال این گروه نگران کند شدن رشد اقتصادی کشورشان هستند، چراکه ترامپ معیار اصلی ارزیابی عملکرد اقتصادی دولت خود را رشد قرار داده است. نگرانی‌ها درخصوص صدماتی که «جنگ‌ تجاری» به اقتصاد آمریکا و سوددهی شرکت‌های این کشور وارد می‌سازد، موجب شده بود سهام شرکت‌هایی آمریکایی پاییز امسال سیر نزولی را تجربه کنند. در این رابطه اقتصاددانان «سازمان همکاری اقتصادی و توسعه» هفته گذشته با بازنگری در پیش‌بینی‌های خود، رشد اقتصادی سال آینده جهان را از ۷/ ۳ درصد به ۵/ ۳ درصد کاهش دادند، کاهشی که علت اصلی آن تنش‌های تجاری و نااطمینانی‌های سیاسی اعلام شد.

 

تاریخچه ۹ ماهه جنگ‌تجاری
ترامپ از زمان تبلیغات انتخاباتی بارها کسری تجاری آمریکا با چین را مورد انتقاد قرار داده بود و در اولین گام وضع تعرفه بر واردات پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی را از چین (به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده این اقلام به آمریکا) هدف قرار داد. افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم در اوایل فروردین‌ و هدف قرار دادن ۵۰میلیارد دلار از واردات کالاهای چینی در اواسط تیر به ترتیب دومین و سومین حملات ترامپ در جنگ تجاری با چین بود.

 

سناریوی چهارمین حمله تجاری نیز وضع تعرفه بر ۲۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی بود. در آخرین اقدام، رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرده که بقیه واردات کالایی از چین را که معادل ۲۶۷ میلیارد دلار است، هدف افزایش تعرفه قرار می‌دهد؛ با این اقدام عملا کل کالاهای چینی صادرشده به آمریکا مشمول افزایش تعرفه می‌شود.

 

بیانیه‌ گروه ۲۰
روز یکشنبه و در پایان نشست دو روزه «گروه ۲۰» که در بوئنوس‌آیرس آرژانتین برگزار ‌شد، رهبران کشورهای صنعتی جهان بار دیگر پایبندی خود به نظام تجارت بین‌الملل و مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی طبق موافقت‌نامه پاریس را اعلام کردند.

 

در بیانیه‌ ۸ صفحه‌ای و ۳۱بندی نشست آرژانتین «گروه۲۰» آمده است: «درحال‌حاضر نظام تجارت چندجانبه در دستیابی به اهداف خود ناموفق است. بنابراین ما حمایت خود را برای اصلاحات موردنیاز «سازمان تجارت جهانی» برای بهبود عملکرد آن اعلام می‌کنیم.» مقامات حاضر در این نشست همچنین خواستار بررسی پیشرفت‌ موضوعات مورد توافق، در نشست آتی این گروه که قرار است ژوئن ۲۰۱۹ در ژاپن برگزار شود، شدند.