فرارو- ترامپ بار دیگر قصد دارد در سازمان ملل حاضر شود. این بار، اما ایران در رأس برنامههای او قرار دارد. جلسات چند روز آینده سازمان ملل میتواند اتفاقات مهمی را رقم بزند.
به گزارش فرارو، دیروز ابتدا هیئت نمایندگی آمریکا در سازمان ملل اعلام کرد رئیس جمهور این کشور در اواخر ماه سپتامبر ریاست یک جلسه شورای امنیت سازمان ملل درباره یک "مسئله مهم منطقهای" را برعهده میگیرد.
دیری نگذشت که معلوم شد این مسئله، ایران است. چندین منبع دیپلماتیک آگاه به خبرگزاری روسی تاس گفتند دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تصمیم گرفته در جریان فعالیتهای بلندپایه اواخر ماه سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل، ریاست جلسه شورای امنیت این سازمان درباره ایران را برعهده بگیرد. یکی از این منابع تاکید کرد، "ایران، موضوع اصلی جلسه" شورای امنیت خواهد بود.
تشکیل این جلسه در حالی صورت میگیرد که در ماه حساس سپتامبر، که در آن سران کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل حضور مییابند، ریاست دورهای شورای امنیت به دست آمریکا افتاده است. بنابراین، ریاست جلساتی که در این ماه تشکیل خواهد شد، برعهده نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، خواهد بود.
اما چرا ترامپ انتخاب کرده که ریاست یک جلسه مرتبط با ایران را برعهده گیرد؟ در این رابطه دو سناریو محتمل است.
تشدید فشار بر ایران
تقریبا از اواسط ماه سپتامبر سران اغلب کشورها برای شرکت در فعالیتهای سازمان ملل عازم نیویورک خواهند شد. حضور این سران برای ترامپ که پس از خروج یکجانبه از توافق هستهای با اغلب کشورها دچار اختلاف شده، فرصتی است تا آنها را به اتخاذ یک رویکرد سختگیرانه در برابر ایران ترغیب کند.
از سخنان نیکی هیلی اینگونه برمیآید که ترامپ در سازمان ملل از ایران انتقاد خواهد کرد. هیلی گفته ترامپ در شورای امنیت به "نقض قوانین بین المللی توسط ایران" خواهد پرداخت و به سایر رهبران جهان برای اتخاذ یک رویکرد قاطعانهتر در برابر ایران فشار اعمال خواهد کرد.
هیلی مدعی شد ترامپ درباره پاسخگو کردن ایران به خاطر اقداماتی که دولت آمریکا آنها را بیثباتکننده میداند، "بسیار مصمم" است.
سفیر آمریکا در سازمان ملل افزود:" دشوار است که جایی پیدا کنیم که نزاع باشد و ایران هم در وسط آن نباشد. ما معتقدیم که آنها (ایرانیها) برای مدت طولانی نادیده گرفته شدهاند و به آنها مجوز داده شده است. معتقدیم که زمان آن رسیده که ایرانیان بایستند و درباره خودشان توضیح دهند".
کار مقامات آمریکایی در سازمان ملل علیه ایران آسان نخواهد بود. با وجود اینکه برخی کشورها از برخی سیاستهای ایران انتقاد میکنند، اما تعداد کمی از آنها ایران را یک تهدید جهانی میدانند. نیکی هیلی هم به این مسئله اشاره کرد. او گفت:" من میدانم که برخی اعضا صحبت کردن در این باره را خوشایند نمیدانند. من شخصا فکر میکنم وقتی که ما درباره چیزهای ناخوشایند در شورای امنیت صحبت کنیم، اتفاقات خوبی میافتد".
فرصتی برای دیدار با روحانی
جلسه شورای امنیت به ریاست ترامپ، در ۲۶ سپتامبر در جریان جلسات مقامات بلندپایه کشورها در مجمع عمومی سالانه سازمان ملل اتفاق خواهد افتاد. دقیقا یک روز قبل از این جلسه، در ۲۵ سپتامبر انتظار میرود که حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کند. علیرغم اینکه هنوز لیست نهایی سران شرکتکننده در فعالیتهای سازمان ملل مشخص نشده است، اما این احتمال نیز وجود دارد که یک دیداری از نوع "مواجهه پیشبینینشده" بین روسای جمهور ایران و آمریکا اتفاق بیافتد. طبق قوانین سازمان ملل مقامات ایران، از جمله حسن روحانی، میتوانند در جلسه شورای امنیت به ریاست ترامپ شرکت کنند. هیلی گفته اگر مقامات ایران بخواهند در این جلسه شورای امنیت شرکت کنند، آمریکا مخالفت نخواهد کرد.
به گفته بلومبرگ ترامپ ممکن است در جریان جلسه شورای امنیت، خودش را رو در روی رئیسجمهور ایران یا وزیر خارجه این کشور بیابد.
البته این نکته را هم باید مدنظر داشت که تمام فعالیتهای سران در سازمان ملل به طور دقیق بر اساس برنامههای از پیش تعیینشده انجام میشوند. به عنوان نمونه، همین دیروز کاخ سفید اعلام کرد ترامپ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با مون جائه این، رئیسجمهور کره جنوبی، دیدار خواهد کرد.
عدم التزام احتمالی ترامپ به پروتکلهای رفتاری جلسات شورای امنیت باعث گمانهزنی درباره احتمال مواجهه او با مقامات ایرانی شده است. معمولا رفتار و اظهارات شرکتکنندگان در جلسه شورای امنیت از پیشتعیین میشود و به ندرت پیش میآید که مقامات در این شورا از اظهارات مکتوب منحرف شوند. با این حال، ترامپ در دوره حضورش در کاخ سفید نشان داده که اصلا طرفدار پروتکلهای رفتاری رسمی نیست.
رفتار ترامپ به گونهای غیرقابلپیشبینی است که اگر مقامات ایران در جلسه شورای امنیت شرکت کنند، ممکن است کار به دست دادن یا حتی انتقاد شدید از یکدیگر منتهی شود.
جلسات امسال مجمع عمومی سازمان ملل که در ۱۸ سپتامبر شروع خواهد شد، یادآور جلسات سال ۲۰۱۳ است. در آن سال، شایعاتی مطرح شد که حسن روحانی با رئیسجمهور وقت آمریکا، باراک اوباما، دیدار میکند. البته آنها هرگز حتی با یکدیگر دست هم ندادند.